Το μεγάλο ψαλίδι στις παροχές

Οι περικοπές θα περιλαμβάνονται στο αμέσως επόμενο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί εντός του 2024 και στο στόχαστρο αναμένεται να βάλει παροχές ασφαλισμένων και συνταξιούχων των αποκαλούμενων στο παρελθόν «ευγενών» Ταμείων από τον χώρο των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών, με εξαίρεση αυτό της Τραπέζης της Ελλάδος, που διέπεται από τις αρχές και τους κανόνες των Κεντρικών Τραπεζών.

Και πιο συγκεκριμένα, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Γ. Μουλκιώτη με θέμα «Ανολοκλήρωτη έκδοση ενιαίων κανονισμών ασφάλισης και παροχών του e-ΕΦΚΑ από το 2016» ο υπουργός Εργασίας έδωσε ένα πρώτο παράδειγμα για το τι σημαίνει ο ενιαίος κανονισμός παροχών και τι επιπτώσεις θα έχει π.χ στα έξοδα κηδείας των δικαιούχων του ΤΑΠ-ΟΤΕ:

«Αν είσαι από το πρώην ΙΚΑ, δικαιούσαι 750 ευρώ. Αν είσαι από το Δημόσιο, 1.000 ευρώ. Και αν είσαι από τον ΟΤΕ, 1.600 ευρώ. Και οι τρεις αυτοί είναι σήμερα ασφαλισμένοι του e-ΕΦΚΑ. Πληρώνουν τα ίδια. Αλλά δεν παίρνουνε τα ίδια. Αρα πολύ λογικά λέτε, πρέπει να παίρνουν τα ίδια. Αντιλαμβάνεστε, φαντάζομαι, ότι οι συνταξιούχοι του ΤΑΠΟΤΕ, που παίρνουν τα 1.600, είναι πάρα πολύ λίγοι. Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που παίρνουν τα 1.000 είναι πάρα πολλοί. Και οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ που παίρνουν τα 750, ακόμα περισσότεροι. Εάν με τον ενιαίο κανονισμό παροχών πάνε όλοι στα 1.600, προφανώς δεν βγαίνουν τα νούμερα. Το καταλαβαίνετε αυτό. Αρα αυτό θα σήμαινε ότι πρέπει να συναντήσουμε το 750, το 1.000 και το 1.600 σε έναν μέσο όρο. Αυτό θα μας πει η επιτροπή.

»Ο μέσος όρος, επειδή είναι πολλοί, επαναλαμβάνω, του ΙΚΑ, πολύ περισσότεροι, του Δημοσίου και ελάχιστοι του ΤΑΠΟΤΕ, θα ήταν προφανώς πολύ πιο κάτω από το 1.600. Το καταλαβαίνετε αυτό. Οταν ληφθεί αυτή η απόφαση, πιστεύετε ότι οι συνταξιούχοι του ΤΑΠΟΤΕ θα είναι χαρούμενοι; Ή θα είναι δυσαρεστημένοι; Εκεί το ΠΑΣΟΚ, που τώρα λέει να γίνει ενιαίος κανονισμός παροχών, τι θα υποστηρίξει; Να πάμε στον ενιαίο κανονισμό παροχών, ας πούμε στο χιλιάρικο; Ή στα 900; Ή θα πει, όχι, να πάνε όλοι στα 1.600; Γιατί τι γίνεται; Ποιο είναι το πρόβλημα τώρα;… Ο ενιαίος κανονισμός παροχών θα σήμαινε, στο παράδειγμα σας λέω, ότι συνταξιούχος του ΤΑΠΟΤΕ που παίρνει σήμερα 1.600, θα παίρνει αρκετά λιγότερα...» σημείωσε ο κ. Γεωργιάδης.

39.000 σελίδες

«Ολως τυχαίως» λίγα βήματα από τη Βουλή είχε προγραμματιστεί η διοργάνωση ειδικής ημερίδας με θέμα την κωδικοποίηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Κωδικοποίηση η οποία ξεκινά από την καταγραφή των παροχών και είναι σε εξέλιξη, αφού όπως είπε ο Γ. Σταυρόπουλος, πρ. υπουργός, πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Κωδικοποίησης και επίτιμος αντιπρόεδρος του ΣτΕ, το έργο το οποίο ανατέθηκε τον Οκτώβριο του ’22, ύστερα από διαγωνισμό, να φέρει εις πέρας η δικηγορική εταιρεία «Μιχαηλόπουλος» «είναι υπό έλεγχο από την Κεντρική Επιτροπή που θα έχει και τον τελικό λόγο».

Ο ίδιος μιλώντας για την ασφαλιστική νομοθεσία είπε ότι «πρόκειται για ένα χάος» και δεν έκρυψε τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει το ΣτΕ όταν εν μέσω αντιφατικών νόμων, «όπου ο νεότερος δεν καταργεί τον παλαιότερο» και «συχνά τα υπουργεία δηλώνουν ότι δεν ξέρουν τι εφαρμόζεται», προσπαθούν οι δικαστές να βρουν μια λύση.

Ωστόσο τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία διατυπώθηκαν από τον γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ν. Μηλαπίδη, όταν ρωτήθηκε γιατί ο ΕΦΚΑ είναι πρωταθλητής στα παράπονα. «Η νομοθεσία για τις συντάξεις είναι από τους πιο πολύπλοκους και δύσβατους τομείς στους οποίους η πολυνομία είναι προφανής... Η αιτία της πολυνομίας είναι η αποσπασματική και πελατειακή πολιτική συντάξεων που ακολούθησε το ελληνικό κράτος για δεκαετίες. Γι' αυτό εξάλλου από μερίδα ακαδημαϊκών το Δίκαιο της κοινωνικής ασφάλισης ονομάζεται και Συντεχνιακό Δίκαιο. Ανήκει στο παρελθόν, αλλά μας ακολουθεί στο παρόν, ελπίζουμε να μη μας ακολουθεί στο μέλλον.

»Επίσης υπάρχει διόγκωση του φαινομένου της πολυνομίας, της κακονομίας και της γραφειοκρατίας. Θα σας δώσω κάποια νούμερα ενδεικτικά. Το 2014, στην προσπάθεια που έκανε το υπουργείο Εργασίας να καταγράψει από το 1940 μέχρι το 2014, 75 χρόνια λειτουργίας, το σύνολο της ασφαλιστικής νομοθεσίας, αυτό έφτασε τον αριθμό των 39.000 σελίδων. Το καλοκαίρι του 2023, όταν ανέλαβα, συζητώντας με την υπηρεσία, ζήτησα από το 2010 και μετά όλη τη νομοθεσία. Υπάρχουν 153 ασφαλιστικοί νόμοι, διάσπαρτοι, όχι μόνο διατάξεις. Υπάρχουν 258 υπουργικές αποφάσεις και 870 εγκύκλιοι.

»Το σύστημα δεν έφτασε τυχαία να είναι εκεί που είναι και ο ΕΦΚΑ να είναι πρωταθλητής στα παράπονα. Παράλληλα ο ΕΦΚΑ είναι κληρονόμος 160 Ταμείων, 13 φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άνω των 1.300 κανόνων παροχών και συντάξεων, η ενοποίηση που καλώς έγινε δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Δεν είχαμε ενιαίους κανόνες παροχών και δεν είχαμε πληροφοριακά συστήματα τα οποία μπορούσαν να υπηρετήσουν αυτούς τους κανόνες», σημείωσε ο κ. Μηλαπίδης.

Στη ίδια ημερίδα, ο Στέλιος Κουτνατζής, γ.γ. Νομικών και Κοινωνικών Θεμάτων και αρμόδιος για τον τελικό λόγο στην ανάρτηση των νομοσχεδίων στο open.gov, ανακοίνωσε ότι προσεχώς θα τεθεί σε λειτουργία η εθνική πύλη στην οποία όλος ο νομικός κόσμος θα έχει δωρεάν πρόσβαση σε όλη τη νομοθεσία.