Το σχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια

Κοντά σε συμφωνία για τη μέθοδο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μέσω ιδιωτών και της συμβολής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας βρίσκεται η κυβέρνηση με τους δανειστές, ενώ για την περίοδο μετά την ολοκλήρωση των stress tests τον προσεχή Οκτώβριο φαίνεται να παραπέμπονται οι οριστικές αποφάσεις σε ό,τι αφορά την ίδρυση ή μη φορέα διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, που οι δανειστές δεν θέλουν να είναι υπό δημόσιο έλεγχο.

Τη συνολική πρόταση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τις αλλαγές στον Νόμο Κατσέλη και συνολικά την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους στη χώρα μας, θα παρουσιάσει αναλυτικά σήμερα στους εκπροσώπους του «κουαρτέτου» ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης.

Η κυβέρνηση διατηρεί προσδοκίες ότι, παρά τις αντιρρήσεις των θεσμών για την ανάληψη της κεντρικής διαχείριση των «κόκκινων» δανείων από κρατική εταιρεία Asset Management, το θέμα θα κλείσει ώς τα τέλη του έτους, σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό.

Οπως έγραψε χθες η «Εφ.Συν.», οι δανειστές φέρεται να απορρίπτουν το σχέδιο για φορέα τύπου Bad Bank με κρατική συμμετοχή και να επιμένουν στην ενεργητική διαχείριση των δανείων απευθείας από τις τράπεζες. Αγνωστο είναι τι θα γίνει με την ελληνική πρόταση για τη νομοθέτηση προσωρινού πλαισίου προστασίας για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, έστω και ως αναβίωση του αντίστοιχου νόμου Χατζηδάκη, ο οποίος έπαψε να ισχύει στις 31.12.2014.

Η πρόταση της Nomura

Από την κυβέρνηση διέρρευσε πάντως χθες (στο in.gr και στο vima.gr) η πρόταση που έχει επεξεργαστεί η ιαπωνική επενδυτική τράπεζα Nomura για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομίας και η οποία βρίσκεται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς:

■ Την ίδρυση εταιρείας διαχείρισης «κόκκινων» δανείων (Asset Management Company ή Οχημα Ειδικού Σκοπού – SPV). Από τις πληροφορίες που διέρρευσαν δεν διευκρινίζεται αν η εταιρεία προτείνεται να είναι δημόσια, όπως αρχικά επεδίωκε η κυβέρνηση, ιδιωτική ή μικτή και με ποιο τρόπο θα χρηματοδοτηθεί. Εφόσον λειτουργήσει, θα μπορεί ωστόσο να εκδίδει ομόλογα με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου ως μέσο χρηματοδότησης της αγοράς δανείων από τις τράπεζες.

Η τελική απόφαση συναρτάται αφενός από την ολοκλήρωση των ελέγχων για τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών τον Οκτώβριο και αφετέρου από τη μετοχική της σύνθεση (Δημόσιο-ιδιώτες) καθώς υφίστανται ενστάσεις των ευρωπαϊκών αρχών ανταγωνισμού για το ενδεχόμενο η κρατική συμμετοχή και συνεισφορά κεφαλαίων να θεωρηθεί κρατική ενίσχυση.

■ Τη δημιουργία Δημόσιας Αρχής Πιστοποίησης Φερεγγυότητας. Πρόκειται για ρηξικέλευθη πρόταση με την οποία η κυβέρνηση φιλοδοξεί να θεσμοθετήσει έναν μηχανισμό για τη συνολική ρύθμιση των οφειλών ενός δανειολήπτη όχι μόνο προς τις τράπεζες αλλά και την εφορία, τις ΔΕΚΟ, τα ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.

Η δημόσια αυτή Αρχή θα αξιολογεί και θα βαθμολογεί τον δανειολήπτη με βάση τις δυνατότητες εξυπηρέτησης κάθε είδους οφειλής και θα λειτουργήσει ως μια τεράστια βάση δεδομένων για τα χρέη των πολιτών, την οποία θα μπορούν να αξιοποιούν τα δικαστήρια, οι τράπεζες ή οι φορείς που θα αναλαμβάνουν την εξωδικαστική διευθέτηση των οφειλών. Οι ρυθμίσεις οφειλών θα γίνονται με βάση τη λεπτομερή εξέταση αυτού του «προφίλ».

■ Αλλαγές στον νόμο Κατσέλη για τις «πτωχεύσεις» νοικοκυριών και στον νόμο «Δένδια» για τα επιχειρηματικά δάνεια. Στο πλαίσιο των τροποποιήσεων του νόμου Κατσέλη, εξετάζονται, όπως έχει γράψει η «Εφ.Συν.», ρυθμίσεις όπως: η θέσπιση κριτηρίων για τον διαχωρισμό μεταξύ «καλόπιστων» και «κακόπιστων» οφειλετών, η αξιοποίηση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης», προκειμένου να αποτελούν κριτήριο για τις δικαστικές αποφάσεις, η δημιουργία ειδικών τμημάτων στα Ειρηνοδικεία, με αποκλειστική αρμοδιότητα τις υποθέσεις του νόμου Κατσέλη για την επιτάχυνση των δικών, η δυνατότητα προσφυγής μικρών επιχειρήσεων.

■ Την αναβάθμιση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικούς Χρέους. Με βάση την πρόταση προβλέπεται να δημιουργηθεί, κατά τα πρότυπα του ολλανδικού μοντέλου, γραμματεία του Συμβουλίου με γραφεία σε όλη την Ελλάδα προκειμένου να ενημερώνει τους δανειολήπτες που επιθυμούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους.

Ανακεφαλαιοποίηση

Σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου, όλα δείχνουν ότι οι δύο πλευρές έχουν συγκλίνει στην άποψη ότι αυτή θα επιχειρηθεί να υλοποιηθεί με αυξήσεις κεφαλαίου τις οποίες θα κληθούν να καλύψουν ιδιώτες επενδυτές και με συμπληρωματική τη συμμετοχή του ΤΧΣ για το σκέλος των κεφαλαίων που δεν θα καλυφθούν από τους ιδιώτες.

Πρακτικά, μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου ποιότητας ενεργητικού και των stress tests, θα εκταμιευθούν κεφάλαια από τη δανειακή σύμβαση με αποδέκτη το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ενώ πιθανότατα το θέμα της παροχής εγγυήσεων θα λυθεί με την υπαγωγή των μετοχών του ΤΧΣ (έμμεσα δηλαδή των περιουσιακών του στοιχείων) στο νέο υπερταμείο αποκρατικοποιήσεων.

Το σημαντικό είναι ότι με το μοντέλο ανακεφαλαιοποίησης μέσω ΤΧΣ και όχι απευθείας από τον ESM «ακυρώνεται» στην πράξη οποιοδήποτε ενδεχόμενο για κούρεμα στις ανασφάλιστες καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.