Πουλάνε φως, αλλά προτιμούν το... σκοτάδι όταν πρόκειται για τους κανόνες της αγοράς και μάλιστα εκείνους που αφορούν άμεσα τους πελάτες τους και το πώς προκύπτουν οι λογαριασμοί που εκείνοι πληρώνουν.
Ο λόγος για τις εταιρείες που πωλούν ηλεκτρικό ρεύμα και κλήθηκαν να εκφράσουν τις απόψεις τους για το πώς θα ενημερώνονται οι καταναλωτές πριν υπογράψουν σύμβαση, πώς θα κατηγοριοποιούνται τα τιμολόγια και πώς θα τυποποιηθούν τα έντυπα των λογαριασμών.
Τις απόψεις τους ζήτησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) στο πλαίσιο της δεύτερης διαβούλευσης που ξεκίνησε για τον σκοπό αυτό πριν από έναν μήνα. Η δεύτερη αυτή διαβούλευση αποκάλυψε ένα χάσμα απόψεων, καθώς οι εταιρείες που παράγουν ή απλώς προμηθεύονται και στη συνέχεια πωλούν ρεύμα εξέφρασαν τις διαφωνίες τους με τις προτάσεις της ΡΑΕ. Αντιθέτως, η ένωση καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ συμφώνησε. Εναπόκειται τώρα στην Ολομέλεια της ΡΑΕ να καταλήξει σε γνωμοδότηση, ενώ η απόφαση θα ληφθεί από την κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Το σκοτάδι με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι εκατομμύρια καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος πύκνωσε τους τελευταίους μήνες με τις συνεχείς ανατιμήσεις. Η «απελευθέρωση» της αγοράς ηλεκτρισμού έφερε στο προσκήνιο δεκάδες νέους παίκτες, αλλά και έναν κυκεώνα νόμων, κανονισμών και ορολογιών μέσα από τους οποίους ουδείς μπορούσε να βγάλει άκρη για το τι σημαίνει η επιλογή ενός τιμολογίου από τα περίπου 400 διαφορετικά που κυκλοφορούν. Ενδεικτικό της κατάστασης ήταν και το δημοσίευμα της «Εφ.Συν.» («Η οδύσσεια ενός καταναλωτή ρεύματος», 8/10/21) για την αδυναμία χιλιάδων καταναλωτών να βγάλουν άκρη για το πώς βρέθηκαν να χρεώνονται υπέρμετρα και για πράγματα που δεν γνώριζαν.
Μέρος αυτού του κυκεώνα και η ΡΑΕ και αφού η πρώτη προσπάθεια διαβούλευσης απέτυχε, προχώρησε σε δεύτερη στο όνομα της ενίσχυσης της διαφάνειας ζητώντας απόψεις από τους εμπλεκομένους για:
- α. να κατηγοριοποιηθούν τα τιμολόγια βάσει συστήματος διαβάθμισης κινδύνου
- β. να τυποποιηθούν τα έντυπα προσυμβατικής ενημέρωσης
- γ. να τυποποιηθούν οι λογαριασμοί
Οι επιχειρήσεις που τοποθετήθηκαν είτε ευθέως είτε μέσω της ένωσής τους ΕΣΠΕΝ (Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας) δήλωσαν τη διαφωνία τους με την κατηγοριοποίηση των τιμολογίων σε «μηδενικού», «οριοθετημένου» και «υψηλού» κινδύνου. Θεωρούν ότι τέτοιες προτάσεις περιορίζουν τον ανταγωνισμό. Χαρακτηριστικά, επισημαίνουν ότι κακώς θεωρούνται «μηδενικού ρίσκου» τα τιμολόγια με την υψηλότερη αλλά σταθερή χρέωση ανά κιλοβατώρα διότι ο πελάτης θα δεσμεύεται με την τιμή αυτή και θα ζημιώνεται εάν στο μέλλον πέσουν οι τιμές χονδρικής.
Η ΔΕΗ επικαλείται τις αρχές της «συμπεριφορικής οικονομίας» υποστηρίζοντας ότι σε εποχές όπως η σημερινή, οι καταναλωτές θα ωθούνται μέσα από τους χαρακτηρισμούς σε «ακραία περιορισμένες επιλογές». Η διαφάνεια, υποστηρίζει η ΔΕΗ, επιτυγχάνεται με τη σωστή και λεπτομερή εξήγηση τιμών και όχι με την προσθήκη πλαφόν που οδηγούν σε ομογενοποίηση. Πρόκειται για ρυθμιστικά μέτρα που δεν δίνουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν οι καταναλωτές τις ευκαιρίες που προσφέρει η αγορά, υποστηρίζει η ΔΕΗ.
Η Μυτιληναίος επικεντρώνει την κριτική της στην ισχυρή θέση της ΔΕΗ θεωρώντας ότι είναι εκείνη και όχι η έλλειψη προτύπων που αλλοιώνουν τον ανταγωνισμό. Παραθέτει επιχειρήματα κατηγορώντας τη ΔΕΗ ότι πουλά σταθερό τιμολόγιο χαμηλότερα από το κόστος που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εναλλακτικοί πάροχοι και ζητά τον περιορισμό του μεριδίου της κάτω από το 40% στην αγορά προμήθειας (έναντι 77,8% στον συνολικό αριθμό παροχών σήμερα). Η Μυτιληναίος υποστηρίζει ότι δυσχεραίνεται η ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού αναφερόμενη στην «αποκλειστική και προνομιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στην υδροηλεκτρική παραγωγή».
Πάντως, χθες, με ανακοίνωσή της η Μυτιληναίος τόνισε ότι «στηρίζει πάγια την ενδυνάμωση της ΔΕΗ και τον ρόλο που έχει παίξει επί δεκαετίες στον εξηλεκτρισμό της χώρας, στη στήριξη της ελληνικής βιομηχανίας και των ελληνικών νοικοκυριών», ότι ο Ευάγγελος Μυτιληναίος «χαιρετίζει την πρόσφατη και εξαιρετικά επιτυχημένη Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου» και αυτές οι τοποθετήσεις δεν αλλοιώνονται «από απόψεις που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο διαβούλευσης που αφορούσε σε τιμολόγια λιανικής και άπτεται τεχνικών ζητημάτων της σχετικής αγοράς».
Η Ηρων (ΤΕΡΝΑ) συμφωνεί με την ύπαρξη κυμαινόμενων τιμολογίων με όριο διακύμανσης, διαφωνεί όμως με την κατηγοριοποίηση και τον χαρακτηρισμό των τιμολογίων ως προς τον κίνδυνο που ενσωματώνουν. «Η υιοθέτηση του κινδύνου ως μοναδικό κριτήριο κατηγοριοποίησης θα έχει ως αποτέλεσμα, όχι μόνο τον περιορισμό της καινοτομίας και εν τέλει του ανταγωνισμού, αλλά και την καθυστέρηση της σκοπούμενης και εν εξελίξει ενεργειακής μετάβασης, η οποία αναμένεται να στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό στα λεγόμενα “πράσινα” τιμολόγια, τιμολόγια που συνδέονται με διμερή συμβόλαια με παραγόμενη ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», τονίζει. Διαφωνεί και με την αυστηρή τυποποίηση στις αιτήσεις σύμβασης και στα έντυπα λογαριασμού, επικαλούμενη, μάλιστα, τις επενδύσεις που έχει κάνει κάθε εταιρεία διαμορφώνοντας τη δική της εμπορική ταυτότητα.
Ο ΕΣΠΕΝ ζητά να διατηρήσουν οι προμηθευτές ενέργειας τη δυνατότητα προσδιορισμού της μορφής και της δομής των εντύπων αίτησης προσφοράς και λογαριασμών και να απαλειφθούν οι όροι που έχουν να κάνουν με τον «κίνδυνο».
Πάντως, η ΕΚΠΟΙΖΩ θεωρεί ότι οι προτάσεις της ΡΑΕ είναι στη σωστή κατεύθυνση και προστατεύουν τους καταναλωτές από αυθαίρετες, αδιαφανείς και καταχρηστικές πρακτικές. Ζητά ωστόσο περαιτέρω μέτρα καθώς, όπως αναφέρει, ο καταναλωτής αδυνατεί να συγκρίνει τα τιμολόγια του ανταγωνισμού «με περαιτέρω συνέπεια τις παραπλανητικές πρακτικές από τους προμηθευτές, οι οποίοι πλέον διαφημίζουν τιμολόγια που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματική χρέωση προμήθειας, αφού υπόκεινται σε αναπροσαρμογή».
Και το επίδομα θέρμανσης από τα δικαιώματα ρύπων
Νέες εξαγγελίες ετοιμάζει σήμερα η κυβέρνηση για τη στήριξη των νοικοκυριών απέναντι στην ενεργειακή κρίση και τις συνεχείς ανατιμήσεις σε ρεύμα και καύσιμα, την ώρα που ακόμη εκκρεμεί η υπουργική απόφαση για τις αρχικές ανακοινώσεις Μητσοτάκη πριν από δύο μήνες στη ΔΕΘ.
Υπενθυμίζεται ότι τότε εξαγγέλθηκε επιδότηση 9 ευρώ για μηνιαίο λογαριασμό 300 κιλοβατωρών, που στη συνέχεια διπλασιάστηκε με προσθήκη ενισχύσεων στο φυσικό αέριο. Ενώ όμως αναμενόταν η υπουργική απόφαση για να τεθεί σε εφαρμογή το άρθρο 61 του προσφάτως ψηφισθέντος νόμου 4839, κατατέθηκε στη Βουλή τροπολογία που βάζει προσθήκες στο ίδιο το άρθρο 61.
Με τις προσθήκες αυτές ορίζεται ότι, τουλάχιστον για την τρέχουσα περίοδο, το ποσό των 90 εκατομμυρίων ευρώ για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης δεν θα έρθει από πιστώσεις του κρατικού προϋπολογισμού αλλά από τα δικαιώματα ρύπων διοξειδίου του άνθρακα. Πλέον, από τα δικαιώματα αυτά που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, θα χρηματοδοτηθούν όλες οι ανακοινωμένες επιδοτήσεις μαζί με τις αποζημιώσεις των ΑΠΕ. Σε πρόσφατο δημοσίευμα («Πώς μοιράζεται η πίτα των ρύπων», 3/11/21), η «Εφ.Συν.» αναφέρθηκε σε υπουργική απόφαση για το πώς θα μοιραστούν τα έσοδα αυτά, η οποία προφανώς θα πρέπει να αναδιατυπωθεί.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας