Ρεύμα: αυξήσεις με αδιαφάνεια

Tο σκοτεινό πέλαγος των ανατιμήσεων στο ηλεκτρικό ρεύμα που φτάνουν έως το 170%, των πολύπλοκων κανόνων και της απόλυτης αδιαφάνειας για τον καταναλωτή βυθομέτρησαν χθες οι ειδικοί που συμμετείχαν σε ημερίδα της ένωσης καταναλωτών ΕΚΠΟΙΖΩ με θέμα «Τιμολόγηση ηλεκτρικής ενέργειας και προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών».

Η ημερίδα έγινε διαδικτυακά υπό την αιγίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) και χαρακτηρίστηκε από έντονες παρουσίες αλλά και μία απουσία: ο βασικός παραγωγός και προμηθευτής ρεύματος, η ΔΕΗ, αρνήθηκε να συμμετάσχει και να τοποθετηθεί, γεγονός που προκάλεσε απορίες και ερωτήματα σε κάποιους από τους ομιλητές, όπως ο Συνήγορος του Καταναλωτή, Λευτέρης Ζαγορίτης. Η εταιρεία, πάντως, επικαλείται την επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ως λόγο μη συμμετοχής της στην ημερίδα...

Η συζήτηση ξεκίνησε με τα στοιχεία που έδωσε η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ Παναγιώτα Καλαποθαράκου λέγοντας ότι οι καταγγελίες των καταναλωτών για θέματα ενέργειας ανεβαίνουν από την έκτη στην πρώτη θέση και μέσω αυτών προκύπτουν αυξήσεις στα τιμολόγια μεταξύ 30% και 170%. Η κ. Καλαποθαράκου μίλησε για μεγάλο έλλειμμα ενημέρωσης των καταναλωτών, δυσλειτουργίες και στρεβλώσεις, εμπορικές πρακτικές που δημιουργούν ανακριβείς και παραπλανητικές εντυπώσεις, συμβάσεις με αδιαφανείς και άνισους όρους.

Η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ παρέθεσε έναν μακρύ κατάλογο προβλημάτων:

• 1) Τιμολόγια προμηθευτών που εμφανίζουν πολυπλοκότητα η οποία δεν δικαιολογείται από τις εμπορικές τους ανάγκες.
• 2) Ο καταναλωτής δεν λαμβάνει ενημέρωση ιδίως σχετικά με τις ρήτρες αναπροσαρμογής.
• 3) Προγράμματα προμήθειας εμφανίζονται ως έχοντα σταθερό πλαίσιο τιμής, δίχως αυτό να αντιστοιχεί στην πραγματικότητα.
• 4) Οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούνται για διάφορες επιμέρους χρεώσεις είναι ασαφείς και παραπλανητικοί.
• 5) Αδικαιολόγητες ποινές υπονομεύουν το δικαίωμα των καταναλωτών να αλλάξουν προμηθευτή.
• 6) Οι προμηθευτές προβαίνουν μονομερώς σε τροποποίηση βασικών στοιχείων της σύμβασης, δίχως αυτό να δικαιολογείται με βάση νόμιμους όρους της σύμβασης.
• 7) Οι συμβάσεις είναι δυσνόητες, δυσανάγνωστες, πολυσέλιδες με κατά κυριολεξία «ψιλά γράμματα», με πλήθος αδιαφανών ή καταχρηστικών όρων.
• 8) Οι συμβάσεις για σταθερή τιμολόγηση διαμορφώνονται σε αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα.
• 9) Σε συμβάσεις με κυμαινόμενη τιμολόγηση προμηθευτές κάνουν χρήση καταχρηστικών όρων για να προσαυξάνουν τα κέρδη τους.
• 10) Υπήρξαν περιπτώσεις άμεσης ή έμμεσης αδικαιολόγητης χρέωσης για τους έγχαρτους λογαριασμούς.
• 11) Επικρατεί η ελλιπής, αν όχι η ανύπαρκτη, προσυμβατική ενημέρωση. Η ΕΚΠΟΙΖΩ πραγματοποίησε μυστική έρευνα σε επτά προμηθευτές ενέργειας και κανένας από αυτούς δεν έδωσε γραπτή ενημέρωση κατά παράβαση του Κώδικα Προμήθειας.
• 12) Ακολουθούνται αθέμιτες εμπορικές πρακτικές/παραπλανητικές διαφημίσεις αφού τα στοιχεία που προτάσσονται ή με τα οποία προσεγγίζονται οι καταναλωτές αποδεικνύονται ανακριβή.

Η κ. Καλαποθαράκου έκλεισε τον κύκλο των διαπιστώσεών της με αναφορά στους καταναλωτές οι οποίοι βρίσκονται αποδεδειγμένα σε αδυναμία πληρωμής των λογαριασμών τους, λέγοντας ότι δεν υπάρχουν για εκείνους ελαστικές ρυθμίσεις. «Πηγαίνετε και κόβετε το ρεύμα σε ανθρώπους αρρώστους που παίρνουν οξυγόνο και εμείς τρέχουμε να παρέμβουμε», είπε ο Συνήγορος του Καταναλωτή Λ. Ζαγορίτης όταν ζήτησε και έλαβε δεύτερη φορά τον λόγο και πριν διακοπεί (επίσης δεύτερη φορά) από τον συντονιστή της συζήτησης για λόγους «οικονομίας χρόνου».

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκπροσωπήθηκε στην ημερίδα από τη γενική γραμματέα Αλεξάνδρα Σδούκου, η οποία περιορίστηκε να πει πως ήρθε για «να ακούσει» αφού παραδέχτηκε ότι το θέμα «είναι καυτό» και οι αυξήσεις «υπέρογκες», αλλά η κυβέρνηση αντέδρασε «άμεσα» με τα 500 εκατομμύρια ευρώ που θα δώσει για να ενισχυθούν οι καταναλωτές.

Ο πρόεδρος της ΡΑΕ Αθ. Δαγούμας μίλησε για την προσπάθεια της Αρχής να εφαρμόσει νέα τυποποίηση στα τιμολόγια ώστε να υπάρχουν κάποια με σταθερή χρέωση και άλλα με κυμαινόμενη για να αντιλαμβάνεται ο καταναλωτής ότι έτσι διαχειρίζεται και το ρίσκο. Δηλαδή, εάν η χρέωση είναι σταθερή την ώρα που οι χρηματιστηριακές τιμές ανεβαίνουν, ο κίνδυνος είναι «μηδενικός», όπως είπε. Αντίθετα, αν κάποιος διαλέξει τιμολόγιο κυμαινόμενο, ανάλογα με τις τιμές χονδρικής, θα μπορεί να επιτυγχάνει χαμηλότερη χρέωση αλλά θα είναι εκτεθειμένος και στις μεγάλες ανόδους.

Οι παρόντες θυμήθηκαν την αντίστοιχη περιπέτεια που ξεκίνησε πριν από χρόνια με τα δάνεια σταθερού και κυμαινόμενου επιτοκίου αλλά και τις συνέπειες που είχε αυτή για τους δανειζομένους. Λίγο αργότερα, σε σχετική αναφορά του ο κ. Ζαγορίτης ζήτησε από τις προμηθεύτριες ρεύματος να μην εξαντλούν τα δικονομικά εργαλεία και να τρέχουν τους καταναλωτές στα δικαστήρια θυμίζοντας ότι εκείνες έχουν υπηρεσίες διοίκησης και νομικής υποστήριξης ενώ ο καταναλωτής στερείται και γνώσεις και χρόνο.

Μονομερή συμβόλαια

Ο νομικός Δημ. Σπυράκος μίλησε για το πολύπλοκο κατασκεύασμα των τιμολογίων, όπου οι ρήτρες αναπροσαρμογής γίνονται εργαλείο επαύξησης της κερδοφορίας και όχι απλά διασφάλισης των κερδών των εταιρειών, οι οποίες αλλάζουν μονομερώς τους όρους των συμβολαίων κάνοντας αυθαίρετες ερμηνείες των νόμων. Απούσης της ΔΕΗ, τις εταιρείες παραγωγής και προμήθειας ρεύματος εκπροσώπησαν οι Γ. Παναγιώτου και Κ. Παπαμιχαήλ από τους φορείς ΕΣΕΠΗΕ και ΕΣΠΕΝ (εταιρείες που παράγουν ή απλώς μεταπωλούν ενέργεια).

Ο κ. Παναγιώτου προσπάθησε εμφανώς να μετακυλίσει αλλού τις ευθύνες για τις αυξήσεις λέγοντας ότι υπάρχουν χρεώσεις όπως ο λογαριασμός προσαυξήσεων και εκείνες που αφορούν τις μη τεχνικές απώλειες (ρευματοκλοπές κ.λπ.) οι οποίες επηρεάζουν την τιμή της χονδρικής αγοράς. Ο κ. Παπαμιχαήλ εξέφρασε τη διαφωνία του με την τυποποίηση που ζητά η ΡΑΕ λέγοντας ότι είναι λάθος η έκφραση τιμολόγιο «μηδενικού ρίσκου» όταν έχει σταθερή χρέωση. «Μπορεί να πέσουν οι τιμές και αυτό να προκαλέσει απώλεια για όποιον έχει δεσμευθεί με τέτοιο τιμολόγιο», είπε. Πάντως, ο Αθ. Δαγούμας είπε πως η ΡΑΕ θα προχωρήσει στις αλλαγές και βλέπει πως οι εταιρείες που το καλοκαίρι διαφωνούσαν καθέτως με τις προτάσεις είναι τώρα περισσότερο διαλλακτικές.

«Βράζουν» οι λαϊκές αγορές

Η ψήφιση του επίμαχου νόμου αναβλήθηκε, λόγω πένθους για τη Φώφη Γεννηματά

Ο θάνατος της προέδρου του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Φώφης Γεννηματά και η διακοπή των εργασιών της Βουλής σε ένδειξη πένθους οδήγησαν στην αναβολή της ψήφισης του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης για τις αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των λαϊκών αγορών και όλων των μορφών του υπαίθριου εμπορίου, που έχει προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις παραγωγών και πωλητών.

Χθες δεν στήθηκαν πάγκοι και λαϊκές αγορές σε όλη τη χώρα, στο πλαίσιο της 24ωρης απεργίας που οργάνωσαν οι ομοσπονδίες των πωλητών, συγκροτημένες πλέον σε μία Γενική Συνομοσπονδία Λαϊκών Αγορών, έστω και άτυπη προς το παρόν, μια και δεν έχουν ολοκληρωθεί οι νομικές διαδικασίες ίδρυσής της. Πάντως, η Συνομοσπονδία έκανε την πρώτη της... υπαίθρια εμφάνιση με την κινητοποίηση στο Σύνταγμα κατά του νομοσχεδίου.

Ο υπουργός Ανάπτυξης Αδωνις Γεωργιάδης έφερε στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου τροποποιήσεις –έναρξη ισχύος από 1/2/2022, πενταετείς άδειες κ.ά.– που όμως δεν ικανοποίησαν ούτε τους επαγγελματικούς φορείς ούτε τα κόμματα της αντιπολίτευσης. ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., ΜέΡΑ25 και ΚΚΕ θα το καταψηφίσουν, ΚΙΝ.ΑΛΛ. και Ελληνική Λύση έχουν επιφυλαχθεί για την τελική στάση τους.