Φορολογική επένδυση... στην ακρίβεια!

Προϋπολογισμό… ανάπτυξης με μεγάλες περικοπές στα μέτρα στήριξης και περισσότερους φόρους κατά 4,1 δισ. ευρώ για τα νοικοκυριά μέσω της αύξησης των εισοδημάτων και της αναθέρμανσης της κατανάλωσης κατέθεσε η κυβέρνηση χθες στη Βουλή. Πρωταγωνιστικό ρόλο στα αυξημένα κρατικά έσοδα θα έχει ο ΦΠΑ, καθώς είναι ο φόρος που θα φέρει 1,6 δισ. ευρώ περισσότερες εισπράξεις στα ταμεία τον επόμενο χρόνο ένεκα και της μεγαλύτερης ανάπτυξης.

Την ίδια ώρα η ξέφρενη κούρσα των τιμών στην ενέργεια ανατρέπει τους σχεδιασμούς, καθώς καθιστά ανεπαρκή τα μέτρα για την προστασία των εισοδημάτων από την ακρίβεια. Καυτό και μείζον θέμα σε αυτή τη συγκυρία είναι να στηθεί ένα ισχυρό και αποτελεσματικό ανάχωμα, ώστε να μετριαστούν ή και να εξουδετερωθούν οι απώλειες στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς και να μην εξανεμιστούν τα οφέλη από τις μειώσεις φόρων και εισφορών. Μάλιστα η σκέψη που κυριαρχεί πλέον είναι να μπουν σε δεύτερο πλάνο και μέχρι νεωτέρας τα σχέδια για τον εμπλουτισμό του πακέτου των ελαφρύνσεων και τα όποια δημοσιονομικά περιθώρια να αξιοποιηθούν για τη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων-ασπίδα στο ρεύμα των ανατιμήσεων.

Στο κάδρο του προϋπολογισμού με τους κινδύνους προστίθεται και η απειλή από τις… διεθνείς πτήσεις των τιμών της ενέργειας και στη βάση αυτή αναζητείται ελεύθερος δημοσιονομικός χώρος για να ενισχυθούν τα πυροσβεστικά μέτρα κατά των ανατιμήσεων στο πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα, που καίνε τον παραγωγικό ιστό και τα εισοδήματα των εργαζομένων. Το προσχέδιο συντάχθηκε με την παραδοχή ότι η μέση τιμή του πετρελαίου δεν θα ξεπεράσει το 2022 τα 68,3 δολάρια το βαρέλι από 68,7 δολάρια το βαρέλι φέτος και 43,4 δολάρια πέρσι. Τη δεδομένη χρονική στιγμή η τιμή του μαύρου χρυσού ( πετρέλαιο Μπρεντ) είναι πάνω από τα 81 δολάρια το βαρέλι.

Πίσω από την ακρίβεια στα προϊόντα βρίσκονται διάφοροι φόροι, αλλά ρόλο-κλειδί έχει μόνο ο ΦΠΑ από τον οποίο αναμένονται εισπράξεις 18,7 δισ. ευρώ τον επόμενο χρόνο από 17,1 δισ. ευρώ φέτος. Σύμφωνα με το προσχέδιο, τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού αναμένεται να διαμορφωθούν το 2022 στα 54,67 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 4,6 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος. Οι συνολικοί φόροι που θα πληρώσουμε τον επόμενο χρόνο θα φτάσουν στα 49,519 δισ. ευρώ με την πρόσθετη φορολογική σοδειά να είναι αυξημένη κατά 4,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,1 δισ. ευρώ θα έρθουν από τους έμμεσους.

Οι εισπράξεις από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης προβλέπεται να αυξηθούν κατά 578 εκατ. ευρώ για να διαμορφωθούν στα 7,049 δισ. ευρώ, ενώ οι φόροι από την ακίνητη περιουσία υπολογίζονται στα 2,5 δισ. ευρώ, ωστόσο δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει το τοπίο και κυρίως ο λογαριασμός καθώς το οικονομικό επιτελείο έχει προαναγγείλει παρεμβάσεις στο σύστημα υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ για το 2022.

Οι φόροι στο εισόδημα θα ανέλθουν στα 14,891 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο είναι αυξημένο κατά 1,939 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2021. Τα φυσικά πρόσωπα θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για τα εισοδήματά τους που συνολικά θα φτάσει τα 10,111 δισ. ευρώ, δηλαδή 651 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με φέτος, ενώ οι εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος των επιχειρήσεων θα διαμορφωθούν στα 3,6 δισ. ευρώ αυξημένοι κατά 1,247 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος.

Το 2022 οι κοινωνικές παροχές δεν θα ακολουθήσουν τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ και θα αυξηθούν οριακά από τα 36,1 δισ. ευρώ σε 36,4 δισ. ευρώ. Αντίθετα τον επόμενο χρόνο θα υπάρξει ραγδαία συρρίκνωση των μεταβιβάσεων μετά την απόσυρση μέτρων στήριξης ύψους 13,9 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το κονδύλι για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία να μαζεύεται στα 2,9 δισ. ευρώ από 16,749 δισ. ευρώ φέτος.

Το 2022 η συνολική δημόσια δαπάνη για μεταβιβάσεις (μέτρα κατά του κορονοϊού, επιδόματα, παροχές) θα βουτήξει στα 29,6 δισ. ευρώ από 37,5 δισ. ευρώ και κάπως έτσι το οικονομικό επιτελείο υπολογίζει να τιθασεύσει τα ελλείμματα στον προϋπολογισμό, όπου και φέτος θα βρεθούν στην κόκκινη ζώνη του 7,4% του ΑΕΠ ή στα 13 δισ. ευρώ έναντι αρχικής εκτίμησης για 7,1% του ΑΕΠ. Για το 2022 προβλέπεται συρρίκνωση στο 1,1% ή στα 2 δισ. ευρώ έναντι αρχικής εκτίμησης για μόλις 0,5% του ΑΕΠ. Οι στόχοι αφορούν το κατά ESA έλλειμμα και όχι της ενισχυμένης εποπτείας που παρακολουθούν οι θεσμοί και είναι υψηλότερο για φέτος στο 7,7% του ΑΕΠ, για να υποχωρήσει στο 0,9% του ΑΕΠ το 2022.

Μετά τα μεγάλα κουρέματα στα μέτρα στήριξης οι συνολικές δαπάνες του προϋπολογισμού παγώνουν στα 64,3 δισ. ευρώ από 70,6 δισ. ευρώ, ενώ το ΑΕΠ σε απόλυτα μεγέθη θα ανέλθει τον επόμενο χρόνο στα 186,5 δισ. ευρώ από τα 176,85 δισ. ευρώ φέτος (αύξηση 9,642 δισ. ευρώ). Η ανεργία προβλέπεται να υποχωρήσει στο 14,3% του εργατικού δυναμικού από 16% φέτος.

Σε ό,τι αφορά το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 350 δισ. ευρώ ή στο 197,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2021 από 341 δισ. ευρώ ή 205,6% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2020. Το 2022 το χρέος ως απόλυτο μέγεθος θα φουσκώσει στα 355 δισ. ευρώ, αλλά ως ποσοστό του ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 190,4% παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ σε σχέση με φέτος.

Το προσχέδιο ενσωματώνει το γνωστό πακέτο μέτρων ελάφρυνσης των 2 δισ. ευρώ που προβλέπει μείωση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ για την εξουδετέρωση των επιβαρύνσεων από τις αυξήσεις στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων, εκπτώσεις για την ενίσχυση ηλεκτρονικών συναλλαγών, επέκταση της αναστολής της εισφοράς αλληλεγγύης και της μείωσης κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών, πτώση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις και μειωμένους συντελεστές του ΦΠΑ στις μεταφορές, τον καφέ, τα μη αλκοολούχα ποτά, τους κινηματογράφους, το τουριστικό πακέτο και τα γυμναστήρια.