Χρυσός φράχτης 20 χιλιομέτρων!

Περισσότερες ερωτήσεις και ελάχιστες απαντήσεις απέδωσαν οι χθεσινές δύο συνεδριάσεις στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής που συζητά το νομοσχέδιο μέσω του οποίου επικυρώνεται η διανομή των «φιλέτων» του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλίας Αγίου Κοσμά στην επενδυτική Lamda.

Η κυβέρνηση μπορεί να βιάζεται να ψηφίσει νόμο ώστε να γίνουν κάποιες κατεδαφίσεις και να (ξανα)πανηγυρίσει για την έναρξη της επένδυσης, αλλά στα ερωτήματα που τέθηκαν ουδείς εκπρόσωπος της Lamda και του ΤΑΙΠΕΔ ήταν παρών για να απαντήσει. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής, Σταύρο Καλογιάννη, ο γενικός διευθυντής της Λάμδα που είχε προσκληθεί δήλωσε κώλυμα ενώ το ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή ο φορέας που υπογράφει τη σύμβαση με το Δημόσιο, δεν εκλήθη καν! Οσο για τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, εκείνος δήλωσε στο τέλος της όλης διαδικασίας πως θα απαντήσει στην επόμενη συνεδρίαση...

Τρία ήταν τα βασικά θέματα που έθεσαν οι φορείς: 1) ο κίνδυνος για το Δημόσιο να χάσει τεράστιες εκτάσεις που υποτίθεται ότι κρατά στην κυριότητά του, όπως επαίρεται η κυβέρνηση, λόγω του τρόπου με τον οποίο έγινε η διανομή, 2) ο αποκλεισμός του παραλιακού μετώπου από την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών, 3) η τοποθέτηση περιφράξεων παντού που θα οδηγήσουν σε περίκλειστες πόλεις μέσα στην πόλη.

Μάλιστα ο συνδυασμός των δύο τελευταίων θεμάτων έφερε στη μνήμη ευθέως τις «ηρωικές εποχές» του έτους 2007, όταν ο τότε Δήμος Ελληνικού με επικεφαλής τον Χρήστο Κορτζίδη, έχοντας στο πλευρό του πλήθος πολιτών αλλά και πολιτικών παραγόντων όπως οι Γιώργος Παπανδρέου, Φώφη Γεννηματά, Αλέκος Αλαβάνος και ο πρωτοεμφανιζόμενος Αλέξης Τσίπρας, έριχνε τα κάγκελα από το σιδερόφραχτο παραλιακό μέτωπο προκειμένου να έχουν πρόσβαση στην ακτή όλοι οι πολίτες.

Ο Νίκος Μπελαβίλας

Σε εκείνες τις ημέρες παρών ήταν και ο νυν διευθυντής του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος του Τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας ΕΜΠ, καθηγητής Νίκος Μπελαβίλας, που μίλησε χθες στην Επιτροπή της Βουλής, λέγοντας ότι το «οικόπεδο» αυτό των 6.000 στρεμμάτων «σχεδόν στο σύνολό του περνάει στον επενδυτή» καθώς «υπάρχει μια πρόθεση ελαχιστοποίησης των δημόσιων χώρων και αυτών των χώρων οι οποίοι θα μπορέσουν να αποδοθούν στο κοινό». Ο κ. Μπελαβίλας υποστήριξε ότι η διανομή γίνεται «κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, δηλαδή κατά παρέκκλιση του Οικοδομικού Κανονισμού, του δικαίου περί δημόσιας γης και του δικαίου περί κοινόχρηστων χώρων».

«Πονηρές» διατάξεις

Ειδικότερα αναφέρθηκε και στο σύστημα διανομής δικαιωμάτων επιφανείας όπου το Δημόσιο υποτίθεται πως παραχωρεί εκτάσεις για 99 χρόνια, αλλά κρατά την κυριότητα. Ομως με την προσθήκη «πονηρής» διάταξης στο Πτωχευτικό Δίκαιο πέρσι, όπως είχε ήδη επισημάνει η εισηγήτρια βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ, Πέτη Πέρκα, ο επενδυτής θα μπορεί σε αυτές τις εκτάσεις να προχωρήσει σε κατάτμηση και μεταβίβαση σε τρίτους. Αυτοί οι τρίτοι θα έχουν δικαίωμα να πάρουν δάνεια εγγράφοντας υποθήκες με συνέπεια να είναι άγνωστο τι και αν θα επιστραφεί στο Δημόσιο.

«Μπορεί, δηλαδή, μετά από 10-15 χρόνια να δούμε ένα φαινόμενο κατάρρευσης τράπεζας ή κατάρρευσης κατασκευαστικής εταιρείας και να βρεθούμε με ένα δημόσιο ακίνητο τεράστιο υποθηκευμένο, το οποίο θα έχει περάσει από τους πιστωτές του και θα παραμείνει για τα επόμενα 20, 30, 40 χρόνια, όπως βλέπουμε τα εγκαταλειμμένα εργοστάσια της οδού Πειραιώς» είπε ο Ν. Μπελαβίλας. Το χειρότερο, δε, είναι ότι μέσα σε αυτή τη διανομή περιελήφθησαν και κοινόχρηστοι χώροι, δρόμοι και πλατείες.

Στο ίδιο θέμα αναφέρθηκε και ο Γιώργος Σταματογιάννης, πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά, που ζήτησε να διευκρινιστεί ότι ο επενδυτής δεν είναι κύριος όλων των εκτάσεων. «Εδώ φαίνεται ότι εκχωρούνται δικαιώματα σε επίπεδο κυρίου χωρίς αυτός να είναι» είπε, προειδοποιώντας ότι απειλείται πρόβλημα σε βάρος του Δημοσίου «εάν και εφόσον δεν μπορέσει ο επενδυτής να αντιμετωπίσει την κατάσταση ή στον οποιοδήποτε τρίτο ο επενδυτής έχει παραχωρήσει τον χώρο». «Θα ήταν χρήσιμο να μην ξαναζήσουμε φαινόμενα όπως με τις επενδύσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004» σημείωσε ο κ. Σταματογιάννης.

Οι κοινόχρηστοι χώροι

Το πρόβλημα εντείνεται από το γεγονός ότι η διανομή μεταξύ Δημοσίου και ΤΑΙΠΕΔ (το κομμάτι δηλαδή που θα καταλήξει στη Λάμδα) έγινε στο σύνολο της έκτασης και χωρίς να αφαιρεθούν οι κοινόχρηστοι χώροι, δρόμοι και πλατείες. Η κ. Πέρκα θύμισε πως είχαν γίνει αγώνες να εξαιρεθούν τα κοινόχρηστα κομμάτια, η νυν κυβέρνηση άλλαξε την πρόβλεψη με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, την άλλαξε πάλι μετά τις διαμαρτυρίες των δημάρχων (οι δήμοι χάνουν την αντίστοιχη εισφορά σε γη, όπως σημείωσε ο δημαρχος Αλίμου Α.Κονδύλης), αλλά σήμερα κατέληξε σε αυτό το νομοσχέδιο.

Η Πέτη Πέρκα ζήτησε να γίνει διόρθωση εάν πρόκειται για λάθος, αλλά στο τέλος της όλης διαδικασίας ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, δεν άφησε τέτοιο περιθώριο πετώντας το μπαλάκι στην Επιτροπή που εισηγήθηκε σχετικώς τον Δεκέμβριο του 2019 αποτελούμενη από μέλη της διοίκησης του Τεχνικού Επιμελητηρίου (πρόεδρο, αντιπρόεδρο, γραμματέα), τον πρόεδρο του Πανελληνίου Συλλόγου Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και την καθηγήτρια Δημοσίου Δικαίου, Γλυκερία Σιούτη.

Δεν έχει δρόμο να διαβώ...

«Από το σύνολο 3 χιλιομέτρων της ακτογραμμής του Ελληνικού σε δημόσια χρήση αποδίδεται μόνο το 10%, ενώ τα υπόλοιπα εξαφανίζονται πίσω από περιφράξεις» τόνισε ο κ. Μπελαβίλας, προσθέτοντας ότι από το αρχικό σχέδιο έχει εξαφανιστεί ο μεγάλος διαμπερής πεζόδρομος (βουλεβάρτο) που θα ένωνε τις ανατολικές συνοικίες του Ελληνικού με τη θάλασσα.

Με αγωνιστική διάθεση επί του θέματος εμφανίστηκε και ο δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης, Γιάννης Κωνσταντάτος, που δέχτηκε ερώτημα για την ελεύθερη πρόσβαση στην παραλία από τον Ανδρέα Λοβέρδο. «Είμαστε ένας δήμος παραλιακός χωρίς παραλία» είπε ο δήμαρχος και θυμήθηκε τους «αγώνες του ελληνικού λαού στο παρελθόν» που έριξαν συρματοπλέγματα και περιφράξεις.

«Αν λοιπόν νομίζουν ορισμένοι ότι εμείς θα πληρώνουμε εισιτήριο για να μπούμε στην παραλία μας, ξεκαθαρίζουμε ότι δεν θα το δεχτούμε και θα κάνουμε οποιαδήποτε διαδικασία προβλέπεται προκειμένου η διαχείριση της παραλίας να αποδοθεί στον δήμο, για να μπορεί ο δήμος να μεταφέρει τον κόσμο του και φυσικά όλους τους υπόλοιπους Αθηναίους δωρεάν και να έχουμε ελεύθερη πρόσβαση στην παραλία» είπε. Για πολύ δύσκολη πρόσβαση, καθώς υπάρχουν μεγάλα οικοδομικά τετράγωνα μπροστά στην παραλία και μικροί πεζόδρομοι, μίλησε ο δήμαρχος Αλίμου, Ανδρέας Κονδύλης.

20 χιλιόμετρα περίφραξης

Για περιφράξεις σε συνολικό μήκος 20 χιλιομέτρων έκανε λόγο η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Ελληνικό Α.Ε., Νανά Σπυροπούλου, επιμένοντας όμως ότι πρόκειται για προσωρινή κατασκευή προστασίας των εργοταξίων και μπήκαν στον νόμο για να μη χρειάζεται η έκδοση αδειών. Προηγουμένως ο Ν. Μπελαβίλας είχε τονίσει ότι στο νομοσχέδιο γίνεται λόγος σε δύο σημεία. Στο πρώτο η περίφραξη αφορά τα σημεία όπου θα εκτελούνται έργα, αλλά λίγο πιο κάτω γίνεται λόγος για «λειτουργική περίφραξη» «όπου κρίνει ο οικοπεδούχος», κάτι που οδηγεί σε περίκλειστες πόλεις χωρίς πρόσβαση για τους άλλους κατοίκους.

Διορθώσεις και νομοτεχνικές βελτιώσεις για τις περιφράξεις υποσχέθηκε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς. Επέμεινε ότι οι αναφορές στον νόμο γίνονται «λόγω ειδικού καθεστώτος και μεγέθους της έκτασης». «Δεν τίθεται θέμα μόνιμης περίφραξης ούτε ανάμεσα στα οικόπεδα ούτε σε ολόκληρο το κέντρο, πολύ περισσότερο προς την παραλία και σε ό,τι αφορά τις εργασίες που θα εκτελούνται, όσο εκτελούνται, το παραλιακό μέτωπο, ειδικά αυτό, θα είναι ανοιχτό και η μόνη περίπτωση και ο χρόνος που θα διαρκέσει είναι μόνο όταν γίνουν εργασίες στην παραλιακή ζώνη» ανέφερε ο κ. Ταγαράς.