Το αλαλούμ Χατζηδάκη φέρνει αυξήσεις στο ρεύμα

Μπορεί η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας να βρίσκεται σε πρωτοφανή αναβρασμό και οι τιμές στο ρεύμα να φλερτάρουν με νέες αυξήσεις, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας όμως εμφανίστηκε χθες στη Βουλή και κατέθεσε κανονικότατα την τροπολογία με το «καπέλο» στο ντίζελ και τα άλλα μέτρα για να κλείσει την «τρύπα» στον λογαριασμό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ).

Το έλλειμμα των σχεδόν 300 εκατομμυρίων ευρώ ξεκίνησε από την περυσινή απόφαση του Κωστή Χατζηδάκη να ανεβάσει κατά 20% τα τιμολόγια του ρεύματος, όμως εκείνος εμφανίζει τώρα σκηνικό σύγκρουσης με τις εταιρείες θερμικής παραγωγής, δηλαδή τις ΔΕΗ, ΗΡΩΝ, PROTERGIA και ELPEDISON κατηγορώντας τες για αντιδεοντολογικές αυξήσεις.

Η κατακόρυφη άνοδος των τιμών χονδρικής ξεκίνησε μετά την εφαρμογή την 1η Νοεμβρίου του νέου και πολυδιαφημισμένου συστήματος target model μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι η τιμή πρόγνωσης «για την επόμενη μέρα» έφτασε χθες τα 90 ευρώ ανά μεγαβατώρα ενώ πριν τον Νοέμβριο κυμαινόταν στα 55-60 ευρώ και στην πρώτη περίοδο της πανδημίας είχε πέσει στα 42 ευρώ.

Συστατικό της τιμής χονδρικής είναι και το κόστος εξισορρόπησης το οποίο, όπως γράφαμε τις προηγούμενες μέρες, εκτοξεύθηκε σε τρεις εβδομάδες από τα 12 στα 48 εκατομμύρια ευρώ. Το κόστος αυτό εισπράττουν οι μονάδες φυσικού αερίου που παράγουν ρεύμα όποτε μειώνουν την παραγωγή επειδή φυσάει, έχει πολύ ήλιο ή βρέχει και παράγουν πολλή ενέργεια ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά ή υδροηλεκτρικά φράγματα. Το εισπράττουν όμως και όποτε παράγουν περισσότερο επειδή υπάρχει μειωμένη παραγωγή από άλλες πηγές και καθώς οι λιγνιτικοί σταθμοί τίθενται από την κυβέρνηση εσπευσμένα σε αχρησία.

Τις προηγούμενες μέρες ο υπουργός έμενε σε διαρροές με παραινέσεις προς τις εταιρείες που δεν έπιασαν τόπο. Παρά ταύτα, ο κ. Χατζηδάκης όταν δέχτηκε στη Βουλή σκληρή κριτική από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα κατέφυγε σε λογικές... Μαρίας Αντουανέτας, χαρακτηρίζοντας τις αυξήσεις στο ρεύμα «γραφικές ιστορίες».

Αργά το βράδυ, όμως, άφησε τις γραφικότητες και άφησε να διαρρεύσει ότι έστειλε στις εταιρείες «αυστηρό μήνυμα» και χαρακτήρισε τις αυξήσεις και όσα συμβαίνουν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας «μη δεοντολογικά» απαντώντας στους ισχυρισμούς τους ότι «είναι νόμιμα».

Σύμφωνα με τη διαρροή, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θεωρεί ότι οι παραγωγοί εκμεταλλεύονται ορισμένες προβλέψεις των κανονισμών -που πάντως υπάρχουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες- για να ανεβάζουν τεχνητά τις τιμές. Γι’ αυτό και ο υπουργός ζήτησε από όσους το κάνουν να ακούσουν το μήνυμα της κυβέρνησης, διαφορετικά από Δευτέρα το υπουργείο θα αντιδράσει.

Λίγο νωρίτερα στη Βουλή, ο υπουργός επέμενε ότι οι καταναλωτές δεν έχουν αντιληφθεί καμία αύξηση στην τσέπη τους. Ομως, πολλές εταιρείες που έχουν ιδρυθεί για να πωλούν ρεύμα, χωρίς να το παράγουν οι ίδιες, αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα καθώς έχουν προσφέρει χαμηλές τιμές λιανικής για να χτυπήσουν τη ΔΕΗ. Επόμενο θύμα θα είναι οι ίδιοι οι καταναλωτές καθώς στα συμβόλαια που υπογράφουν για αλλαγή εταιρείας υπάρχουν συχνά «ψιλά γράμματα» με ρήτρες που επιτρέπουν αυξήσεις τιμών όταν ανεβαίνει το κόστος.

Ολα τα παραπάνω συμβαίνουν σε μια αγορά που είχε ήδη ξεσηκωθεί λόγω της τρύπας των 300 εκατομμυρίων στον ειδικό λογαριασμό (ΕΛΑΠΕ) μέσω του οποίου πληρώνονται όσοι παράγουν ρεύμα από Ανανεώσιμες Πηγές. Στην τροπολογία που κατέθεσε ο κ. Χατζηδάκης περιλαμβάνονται μέτρα για να εισρεύσει ρευστό: τρία λεπτά του ευρώ ανά λίτρο ντίζελ κίνησης, εισφορά 6% στους παραγωγούς ΑΠΕ, έκτακτη χρέωση 2 ευρώ ανά μεγαβατώρα σε όσους προμηθεύουν ρεύμα.

Περιλαμβάνεται όμως και «δωράκι» για τις βιομηχανίες που καταναλώνουν πάρα πολλή ενέργεια, δηλαδή πάνω από 10.000 μεγαβατώρες ετησίως. Για αυτές ίσχυε Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης 2,55 ευρώ ανά μεγαβατώρα που πέφτει στα 2 ευρώ. Με βάση την Εκθεση του ΓΛΚ αναμένεται απώλεια εσόδων για τον προϋπολογισμό έως 4,2 εκατ. ευρώ.