«Μαύρες» οι εαρινές προβλέψεις

Από υπερβολικό ζήλο, κλείνοντας το μάτι σε εταίρους-δανειστές και ιδίως στο Βερολίνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε υπερβολικά δυσμενείς τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της για την ελληνική οικονομία, επικαλούμενη την «αβεβαιότητα για την έγκαιρη εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων», προκειμένου να αποσπάσει από την κυβέρνηση σημαντικές υποχωρήσεις στις διαπραγματεύσεις με τους «θεσμούς».

Στις εαρινές οικονομικές προβλέψεις 2015-2016 για την Ελλάδα, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Κομισιόν, είναι φανερό ότι κυριαρχούν οι πολιτικές σκοπιμότητες, πίσω από τις οποίες κρύβονται η «τιμωρία» της χώρας και ο «παραδειγματισμός» για όσους θελήσουν να τη μιμηθούν. Το λέει και ο τίτλος του κεφαλαίου της έκθεσης για την Ελλάδα: «Η ανάκαμψη δεν μπορεί να επιταχυνθεί λόγω της υψηλής πολιτικής αβεβαιότητας».

Στις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2014, επί συγκυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας- ΠΑΣΟΚ, ο τίτλος του κεφαλαίου ήταν «Η οικονομία επιτέλους ανακάμπτει». Πώς αλλάζουν οι εκτιμήσεις...

Αλλά και οι δηλώσεις του αρμόδιου επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί σχετικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας άρχιζαν και τελείωναν με την προϋπόθεση της εφαρμογής των «αναγκαίων» μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνηση. Εννοείται των «μεταρρυθμίσεων» που επιδιώκουν οι εταίροι και δανειστές, για την προώθηση των οποίων ασκούν τεράστιες πιέσεις στην Αθήνα.

Φυσικά, κανείς δεν περίμενε υπερ-αισιόδοξες προβλέψεις για την ελληνική οικονομία. Η κατάσταση είναι γνωστή. Αλλά δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι τον περασμένο Νοέμβριο η Επιτροπή -η οποία πέφτει έξω κάθε χρόνο στις εκτιμήσεις της- προέβλεπε για την Ελλάδα ανάπτυξη 2,9% το 2015 και 3,7% το 2016, ενώ τώρα προβλέπει αντίστοιχα για την ίδια διετία 0,5% και 2,9%. Και αυτό λόγω «πολιτικής αβεβαιότητας» και μη εφαρμογής των συνταγών λιτότητας του ΔΝΤ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Τα βασικά σημεία της έκθεσης της Επιτροπής για την Ελλάδα είναι τα εξής:

■ Το 2014 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε για πρώτη φορά από το 2007 κατά 0,8%. Οι προϋποθέσεις για να στηριχθεί η ανάπτυξη υπάρχουν, αλλά η αβεβαιότητα και η στενή χρηματοοικονομική κατάσταση ανακόπτουν την ανάκαμψη και επιβαρύνουν τα δημόσια οικονομικά.

■Το 2014 η πτώση των τιμών οδήγησε σε αύξηση, για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια συνεχούς συρρίκνωσης, της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι εξαγωγές των υπηρεσιών βελτιώθηκαν χάρη στον τουρισμό και τον τομέα της ναυτιλίας, ενώ βελτιώθηκαν οι εξαγωγές αγαθών και αυξήθηκε η εσωτερική ζήτηση. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν για πρώτη φορά από το 2008, κυρίως λόγω της αύξησης στις επενδύσεις εξοπλισμού. Ωστόσο, η θετική συγκυρία επλήγη από την αβεβαιότητα που προέκυψε μετά την ανακοίνωση εκλογών τον Δεκέμβριο. Η σημερινή έλλειψη σαφήνειας στην πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στις δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο του προγράμματος επιδεινώνει την αβεβαιότητα.

■ Υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει συμφωνία με το ΔΝΤ και την Ε.Ε. τον Ιούνιο και ότι η επιχειρηματική εμπιστοσύνη θα επιστρέψει μαζί με τη ρευστότητα της οικονομίας και του τραπεζικού τομέα, η οικονομία προβλέπεται να μεγεθυνθεί κατά 0,5% το 2015, σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με τις τελευταίες προβλέψεις. To 2016 η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ προβλέπεται να φτάσει το 2,9% καθώς οι επενδύσεις αναμένεται να ανακάμψουν χάρη στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το 2015 η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί ελαφρώς στο 25,6%, καθώς η ανάκαμψη παραμένει ισχνή.

■ Τα δημόσια οικονομικά επηρεάζονται από την ισχνή ανάπτυξη, τη χαμηλή φοροδοτική ικανότητα και τις αλλαγές πολιτικής. Η αύξηση της αβεβαιότητας από το φθινόπωρο 2014 και η επιβράδυνση της ανάκαμψης είχαν σημαντική επίδραση στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας, οδηγώντας σε σημαντική μείωση των κρατικών εσόδων στο τέλος του 2014 και στους δύο πρώτους μήνες του 2015.

■ Δεδομένης της αβεβαιότητας για την έγκαιρη εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων και των δημοσιονομικών δεσμεύσεων, οι προβλέψεις για το 2015 και το 2016 βασίζονται στην υπόθεση ότι δεν υπάρχει αλλαγή πολιτικής. Οι προβλέψεις για το έλλειμμα για το 2015 και το 2016 μειώθηκαν στο -2,1% του ΑΕΠ και στο -2,2% αντίστοιχα.

■ Οι προβλέψεις βασίζονται στην υπόθεση ότι θα επιστραφούν τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα, κάτι που με τη σειρά του προϋποθέτει ότι θα ληφθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα.

■ Το δημοσιονομικό χρέος αναμένεται να φτάσει στο ανώτατο σημείο το 2015 (180,2% του ΑΕΠ) και να αρχίσει να μειώνεται από το 2016 (173,5% του ΑΕΠ).

«Αδιαίρετη η ευρωζώνη»

Ο επίτροπος Π. Μοσκοβισί, πάντα υπό την επιτήρηση του Λετονού Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτίμησε σε συνέντευξη Τύπου ότι «εξακολουθούν να υπάρχουν οι βάσεις για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης το 2016 στην Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμών και της κυβέρνησης θα ξαναβάλουν την οικονομία σε τροχιά». Ο Γάλλος υποστήριξε ότι «οι διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση, που διαρκούν 3,5 μήνες, προκαλούν αβεβαιότητα και αυτό έχει επιπτώσεις στην ανάπτυξη».

Eρωτηθείς σχετικά με τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και για το αν η υπουργική σύνοδος της ευρωζώνης θα μπορούσε να αποφασίσει στις 11 Μαΐου την παροχή ρευστότητας στην Ελλάδα, ο Π. Μοσκοβισί απάντησε ότι «αυτό που ελπίζει είναι ότι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα καταγράψουν σημαντική πρόοδο».

Ως προς το χρέος, ο επίτροπος ανέφερε ότι θα συζητηθεί αφού προηγουμένως υπάρξει συμφωνία για τις μεταρρυθμίσεις. Και επανέλαβε ότι το Grexit δεν αποτελεί επιλογή. «Δεν είμαστε εδώ ούτε για να προετοιμάσουμε ένα αδιέξοδο ούτε για να επιβεβαιώσουμε ένα ατύχημα», είπε, προσθέτοντας: «Είμαστε εδώ για να ξαναβάλουμε την Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης, ενώ τόσο ο πρόεδρος Γιούνκερ όσο και εγώ εγγυόμαστε το αδιαίρετο της ευρωζώνης».