Πού οδηγεί η ηλεκτρονική συγχώνευση ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ;

Στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Πέμπτη εγκρίθηκε η εισήγηση του υπουργού Εργασίας, Γ. Βρούτση, για ένταξη του μεγάλου επικουρικού Ταμείου ΕΤΕΑΕΠ (χορηγεί και το εφάπαξ) στην κοινή ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ (κύρια σύνταξη) .

Εκτοτε ένα ερώτημα πλανιέται στους διαδρόμους του ΕΦΚΑ: μήπως η ηλεκτρονική ενοποίηση του ΕΤΕΑΕΠ με τον ΕΦΚΑ προοιωνίζεται και την ουσιαστική ενοποίηση της κύριας με την επικουρική σύνταξη και το εφάπαξ, όπως συμβούλευαν στελέχη του κυβερνώντος κόμματος πριν από τις εκλογές του 2014 κι όπως συνεχίζουν να συμβουλεύουν σήμερα πολλά στελέχη της αγοράς;

Επίσημη απάντηση δεν υπάρχει. Το μόνο που γνωρίζουμε από τις διαρροές του υπουργού είναι ότι ο νέος ηλεκτρονικός υπερφορέας θα έχει ενιαία δομή, διοικητική και οργανωτική, εξασφαλίζοντας οικονομίες κλίμακας, αλλά θα διατηρεί διαφορετική λογιστική διαχείριση. Ναι, αλλά μέχρι πότε; Aλλωστε από την οργανωτική ενοποίηση δεν ξεκίνησε και η συγχώνευση των πρώτων ειδικών Ταμείων ΔΕΚΟ, τραπεζών στα τέλη της δεκαετίας του ’90; Βεβαίως χρειάστηκαν πάνω από 15 χρόνια για να ολοκληρωθεί κι ακόμα και σήμερα τα Ταμεία στερούνται ηλεκτρονικής ενοποίησης, όπως δείχνουν τα συνεχή προβλήματα με τις εισφορές του πρώην ΤΣΑΥ, αλλά αυτό δεν αλλάζει την πορεία των αλλαγών που φαίνεται να έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση για την αναδόμηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Το συγκεκριμένο σχέδιο περιλαμβάνει μείωση των εισφορών και δημιουργία προϋποθέσεων για τη στροφή των αποταμιευτών και των ασφαλισμένων προς την ιδιωτική ασφάλιση. Η συγχώνευση κύριας και επικουρικής θα συγκαλύψει το έλλειμμα των πόρων που θα έχει το σύστημα από τη μείωση των εισφορών που ανακοίνωσε ο υπουργός Εργασίας τόσο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους (με την απεξάρτηση εισφοράς από εισόδημα και προϋπηρεσία) όσο και για τους μισθωτούς (με την εξαγγελία για μείωση 4 ποσοστιαίων μονάδων, αρχής γενομένης με μία μονάδα από το 2020).

Το ασφαλιστικό σύστημα με λιγότερους πόρους θα εξασφαλίζει χαμηλές συντάξεις για όσους δεν μπορούν να στραφούν προς την ιδιωτική ασφάλιση, ενώ τα υψηλότερα εισοδήματα από αυτοαπασχολούμενους δεν έχουν πλέον καμία υποχρέωση υψηλών εισφορών στα Ταμεία τους. Ακόμη και για την υγεία θα πληρώνουν σχεδόν όσο και οι μισθωτοί!

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το νέο σύστημα που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο καθιερώνονται εφτά κλιμάκια εισφορών και παρέχεται στον κάθε ασφαλισμένο η δυνατότητα να επιλέγει το επίπεδο των εισφορών που θα καταβάλλει, το οποίο θα μπορεί να το διαφοροποιεί ετησίως ανάλογα με την εισφοροδοτική του ικανότητα.

Ποιος αμφιβάλλει ότι όσοι έχουν μεγάλη εισφοροδοτική ικανότητα δεν θα επιλέξουν το χαμηλότερο επίπεδο εισφορών συνδυάζοντάς το με μια συμπληρωματική σύνταξη σε ιδιωτική ασφαλιστική;

Φυσικά εκκρεμούν οι αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες, παραδόξως, δεν θα γίνουν μόνο από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, όπως ορίζει το ΣτΕ, αλλά και από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο (!). Τα αποτελέσματα θα κρίνουν τον ρυθμό και τον χρόνο που θα επιταχυνθεί η διαδικασία αύξησης των κινήτρων προς την ιδιωτική αγορά. Αλλά ο χρόνος βοηθά. Μέχρι το 2021, οπότε θα ξεκινήσει το νέο σύστημα των ατομικών λογαριασμών στην επικουρική ασφάλιση, έχουμε καιρό. Η βάση έχει τεθεί. Κι αυτή δεν είναι άλλη από το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης που άρχισε να χτίζεται το 2012 και συντηρήθηκε και επί ΣΥΡΙΖΑ.