Κατά τις εργασίες της Ομάδας Εργασίας (Ο.Ε.) για την επικουρική σύνταξη έγινε λόγος για εξέταση παροχής δυνατότητας διαχείρισης επενδύσεων και από τρίτους εναλλακτικούς παρόχους, πέρα της ΑΕΔΑΚ-ΦΚΑ. Σημειώνεται πως αυτή η επιλογή δεν συνιστά εξαίρεση (opt-out) του ασφαλισμένου από την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, αλλά δυνατότητα εναλλακτικού τρόπου επένδυσης των εισφορών.
Η ανάθεση διαχείρισης των επενδύσεων, με επιλογή του ασφαλισμένου, σε εναλλακτικούς διαχειριστές επενδύσεων εκτιμάται ότι δύναται να δημιουργήσει συνθήκες ανταγωνισμού επ’ ωφελεία του ασφαλισμένου, ιδίως ως προς το μέρος των επενδύσεων με λιγότερο κόστος και καλύτερες αποδόσεις.
Σε μια τέτοια προοπτική χρειάζεται περαιτέρω ρυθμιστικό πλαίσιο, ήτοι:
◼ Η πλειοψηφία των μελών της Ο.Ε. υποστήριξε ότι θα πρέπει να θεσπιστεί ένα ενιαίο πλαίσιο κανόνων επενδύσεων για όλους τους διαχειριστές επενδύσεων των περιουσιακών στοιχείων του ΕΤΕΑΕΠ. Η άποψη αυτή στηρίζεται στο ότι οι επενδύσεις θα πρέπει να παρέχουν τις ίδιες εγγυήσεις ασφάλειας και να είναι συγκρίσιμες, ώστε ο ασφαλισμένος με βάση την απόδοση και τη διακύμανση του κινδύνου εκάστου προσφερόμενου προϊόντος και τη χρέωση που τιμολογεί κάθε διαχειριστής επενδύσεων για τα προϊόντα που προσφέρει1 να μπορεί να επιλέξει.
◼ Μέλη της Ο.Ε. διατύπωσαν την πρόταση πως οι εναλλακτικοί διαχειριστές επενδύσεων θα πρέπει να έχουν την ευχέρεια να ακολουθούν τους επενδυτικούς κανόνες που εφαρμόζουν, σύμφωνα με την ισχύουσα γι' αυτούς νομοθεσία. Ως εκ τούτου, νόημα έχει να υπάρχει ένα πλαίσιο εποπτείας και κανόνων για να μπει κάποιος στην αγορά, αλλά από εκεί και πέρα ο κάθε εναλλακτικός διαχειριστής επενδύσεων να δύναται να αναπτύσσει και τους δικούς του επενδυτικούς κανόνες.
◼ Οι επενδυτικοί κανόνες θα αναπτυχθούν στη βάση του prudent person rule και θα μπορούσαν να έχουν life cycle προβλέψεις.
◼ Να θεσπισθούν κριτήρια που θα εφαρμόζει το ΕΤΕΑΕΠ για την επιλογή εναλλακτικών διαχειριστών επενδύσεων, με τους οποίους θα συμβάλλεται. Οι εναλλακτικοί διαχειριστές επενδύσεων θα καταχωρούνται σε ειδικό ηλεκτρονικό μητρώο, για την πληροφόρηση των ασφαλισμένων.
◼ Να σχεδιασθεί ειδική διαδικασία αξιολόγησης, εντός του ΕΤΕΑΕΠ, των εναλλακτικών διαχειριστών επενδύσεων σε διαρκή βάση.
◼ Θα πρέπει να διασφαλιστεί η ανά πάσα στιγμή προστασία των περιουσιακών στοιχείων του ΕΤΕΑΕΠ και ιδίως σε περίπτωση χρεοκοπίας ή ανάκλησης άδειας λειτουργίας του εναλλακτικού διαχειριστή επενδύσεων (για παράδειγμα ring-fenced assets, ξεχωριστή παρακολούθηση σε σχέση με τα λοιπά χαρτοφυλάκια των εναλλακτικών διαχειριστών επενδύσεων, κ.λπ.).
◼ Το ΕΤΕΑΕΠ θα πρέπει να αναπτύξει και να χρησιμοποιεί πρότυπα σύμβασης πλαισίου με τα οποία οι εναλλακτικοί διαχειριστές επενδύσεων θα αναλαμβάνουν τις επενδύσεις για λογαριασμό του.
◼ Θα πρέπει να προβλεφθεί ο τρόπος καταβολής της αμοιβής των διαχειριστών επενδύσεων και μεταφοράς των ποσών από και προς το ΕΤΕΑΕΠ.
Σχέσεις ΕΤΕΑΕΠ με διαχειριστή επενδύσεων
Ιδιαίτερη μνεία έγινε στην Ο.Ε. για τη φύση της επικουρικής ασφάλισης ως κομμάτι της ευρύτερης κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και των θεσμικών εμποδίων που αυτό το δεδομένο θέτει στη μεταφορά κεφαλαίων προς εναλλακτικούς φορείς διαχείρισης επενδύσεων.
Δεδομένου ότι αναφερόμαστε σε κοινωνική ασφάλιση πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά όλες οι δικλίδες ασφάλισης έναντι πληθώρας κινδύνων (νομικών, επενδυτικών, θεσμικών, κ.λπ.).
Επί της αρχής, εκφράστηκε πως το ΕΤΕΑΕΠ δύναται να παρέχει με τη μορφή outsourcing κεφάλαια προς επένδυση σε εναλλακτικούς διαχειριστές επενδύσεων, πέραν της ΑΕΔΑΚ ΦΚΑ. Εντούτοις, σε μια τέτοια περίπτωση, επειδή οι εισφορές αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του ΕΤΕΑΕΠ, τότε αυτός θα πρέπει να φέρει την ευθύνη να συμβάλλεται με τους εναλλακτικούς παρόχους, ακολουθώντας την επιλογή του εκάστοτε ασφαλισμένου.
Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί θεσμικά να προβλεφθεί η παράλληλη λειτουργία ΕΤΕΑΕΠ και εναλλακτικών παρόχων στο επίπεδο της συλλογής των εισφορών.
Ως προς το σκέλος των επιλογών σύμβασης του ΕΤΕΑΕΠ με κάποιον εναλλακτικό πάροχο, παρουσιάσθηκαν στην Ο.Ε. τα είδη συμβάσεων που συνάπτουν σήμερα οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και εξετάσθηκε ο βαθμός κατ’ αναλογία εφαρμογής τους στο πλαίσιο του νέου συστήματος επικουρικής κεφαλαιοποιητικής ασφάλισης.
Πιο συγκεκριμένα:
● Σύμβαση συλλογικής διαχείρισης επενδύσεων: Το ΕΤΕΑΕΠ θα μπορεί να συμβληθεί με έναν αντισυμβαλλόμενο σε συλλογικό επίπεδο διαχείρισης κεφαλαίων. Θετικά της μορφής αυτής σύμβασης είναι η εύκολη διαχείριση του επενδυόμενου ποσού που αντανακλάται σε μικρότερο διαχειριστικό κόστος. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρχει δυνατότητα του διαχειριστή επενδύσεων να γνωρίζει τα στοιχεία των επιμέρους ασφαλισμένων. Ελλείψει γνώσης των ασφαλισμένων και νομικού δεσμού με αυτούς δεν μπορεί να προβλεφθεί οποιαδήποτε υποχρέωση ενημέρωσης είτε προ-επενδυτικά, είτε κατά την εξέλιξη της επένδυσης έναντι των τυχόν απώτατων επενδυτών/ασφαλισμένων.
● Ομαδική σύμβαση επένδυσης: Το ΕΤΕΑΕΠ θα μπορεί να συμβληθεί με έναν αντισυμβαλλόμενο σε ομαδικό επίπεδο ασφαλισμένων. Θετικά αυτής της μορφής είναι πως ο αντισυμβαλλόμενος θα μπορεί να παρέχει αναλυτική ενημέρωση για κάθε απώτατο ασφαλισμένο (προεπενδυτικά ή κατά την εξέλιξη της επένδυσης). Εντούτοις, δεδομένου ότι η διαχείριση γίνεται ξεχωριστά για κάθε απώτατο ασφαλισμένο, το κόστος διαχείρισης είναι αυξημένο.
● Ατομική σύμβαση ασφάλισης/επένδυσης: Ο διαχειριστής επενδύσεων συμβάλλεται απευθείας με τον ιδιώτη ασφαλισμένο. Αυτή η επιλογή σύμβασης θεωρήθηκε μη αποδεκτή εντός του πλαισίου και σκοπού της κοινωνικής ασφάλισης.
Εάν προβλεφθεί παρουσία εναλλακτικών διαχειριστών επενδύσεων στην αγορά, τότε και αυτοί θα μπορούσαν να αναλάβουν, εφόσον μπορούν να αντληθούν από τους ασφαλισμένους δικαιώματα μέσω των συμβάσεων, μέρος του σκέλους της ενημέρωσης του ασφαλισμένου, πέραν των όσων θα προβλέπονται από το νέο θεσμικό πλαίσιο για το ΕΤΕΑΕΠ.
1. Στο πλαίσιο των κανόνων επενδύσεων για το ΕΤΕΑΕΠ.
Κατά τις εργασίες της Ο.Ε. συζητήθηκε ο ρόλος των προαιρετικών επιχειρησιακών ΤΕΑ στο πλαίσιο του νέου κεφαλαιοποιητικού συστήματος επικουρικής ασφάλισης.
Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης εκφράστηκαν οι κάτωθι απόψεις τριών (3) μελών:
● Ενα μέλος υποστήριξε πως τα προαιρετικά ΤΕΑ δύνανται να λειτουργήσουν ως εναλλακτικοί πάροχοι για τα μέλη τους, μέσω της δημιουργίας ενός διαχωρισμένου και ειδικού συνταξιοδοτικού προγράμματος (κλάδου). Στο πλαίσιο μάλιστα μιας τέτοιας δυνατότητας, η είσπραξη και συλλογή των εισφορών προτάθηκε να πραγματοποιείται απευθείας από τα ΤΕΑ και όχι από το ΕΤΕΑΕΠ, το οποίο δευτερευόντως να τις αποδίδει στα ΤΕΑ.
● Δύο μέλη υποστήριξαν πως τα προαιρετικά ΤΕΑ δεν μπορούν να δραστηριοποιηθούν ως εναλλακτικοί πάροχοι του ΕΤΕΑΕΠ, γιατί πρόκειται για συμβατικής προέλευσης, προαιρετικά μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα που δεν επιτρέπεται να ασκούν κερδοσκοπική δραστηριότητα, όπως είναι η διαχείριση επενδύσεων για λογαριασμό τρίτου (του ΝΠΔΔ ΕΤΕΑΕΠ). Επίσης ως Ταμεία Προαιρετικής Ασφάλισης δεν επιτρέπεται να υποκαταστήσουν το ΝΠΔΔ ΕΤΕΑΕΠ στην υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο με το Αρ. 22, παρ. 5 του Συντάγματος, δεδομένου ότι πρόκειται για συμβατικά – προαιρετικά ταμεία που λειτουργούν επιπρόσθετα της δημόσιας, υποχρεωτικής επικουρικής ασφάλισης.
Η Ο.Ε. παραπέμπει το θέμα προς εξέταση στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να ληφθούν υπόψη ο χαρακτήρας της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης, το δημόσιο συμφέρον και τα εν γένει συμφέροντα των ασφαλισμένων.
Η Ο.Ε. ανέφερε πως η δυνατότητα εναλλακτικού παρόχου* δύναται να εξετασθεί και κατά τη φάση λήψης της επικουρικής σύνταξης. Οι κανόνες και τα θέματα που θα εξετασθούν θα πρέπει να είναι ανάλογα με τα όσα αναφέρονται ήδη για τους εναλλακτικούς διαχειριστές επενδύσεων. Τα ειδικότερα θέματα οφείλουν να προβλεφθούν κατά τη νομοπαρασκευαστική διαδικασία, λαμβανομένων υπόψη και των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ ως προς την εγγύηση των συντάξεων από το κράτος.
*Φορείς που έχουν αυτό το δικαίωμα, όπως για παράδειγμα ασφαλιστικές εταιρείες ή ΤΕΑ (μόνο για ασφαλισμένους που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους βάσει των καταστατικών τους διατάξεων).
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας