Σε διπλασιασμό εισπραξιμότητας ΦΠΑ και αυξήσεις στο πετρέλαιο κίνησης εστιάζει η συνταγή ΟΟΣΑ

Κατάργηση φοροαπαλλαγών και αυξήσεις φόρων σε καύσιμα και ΦΠΑ είναι οι «μεταρρυθμίσεις» που συστήνει ο ΟΟΣΑ στην κυβέρνηση με σκοπό την εφαρμογή τους στη μετά το Μνημόνιο εποχή. Στην έκθεση που συνέταξε ο Οργανισμός και παρέδωσε ο γ.γ. του ΟΟΣΑ, Ανχελ Γκουρία, στον πρωθυπουργό προτείνεται επίσης η μείωση του αφορολόγητου ποσού, ώστε να αυξηθούν οι κρατικές εισπράξεις από τα παραπάνω φορολογικά βάρη που θα πληρώσουν οι υπόχρεοι.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους πλειστηριασμούς οι οποίοι, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, θα πρέπει να προχωρήσουν με μεγαλύτερη ένταση, ενώ με μεγαλύτερες ταχύτητες θα πρέπει να «τρέξουν» και οι ιδιωτικοποιήσεις ώστε να μειωθεί το τεράστιο δημόσιο χρέος.

Στην έκθεση του ΟΟΣΑ υπάρχουν δύο σενάρια παρεμβάσεων στο ελληνικό χρέος. Το ένα αναφέρεται απλά στη διατήρηση σταθερών επιτοκίων στα δάνεια (στο 2%) από το 2020 και μετά. Το δεύτερο σενάριο, πέραν των σταθερών επιτοκίων, προβλέπει και παρεμβάσεις/επέκταση στον χρόνο αποπληρωμής του δανείου του EFSF (δεύτερο δάνειο). Το χρέος βέβαια είναι βιώσιμο μόνο στο σενάριο της εφαρμογής ενός εντατικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων.

Σε αυτή την περίπτωση η αύξηση του ΑΕΠ θα διατηρηθεί σε ελαφρά υψηλότερα επίπεδα τα επόμενα χρόνια: στο 2,3% το 2030, στο 1,8% το 2040, στο 1,3% το 2050 και στο 1,2% το 2060. Στο σενάριο εφαρμογής μόνο των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί από τους θεσμούς, ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα επιβραδυνθεί μετά το 2026: θα υποχωρήσει σε επίπεδα στο 1,8% το 2030 και σε επίπεδα κάτω του 1% στη συνέχεια.

Στο βασικό σενάριο (που προβλέπει την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που έχουν γίνει χωρίς παρεμβάσεις στο χρέος) το χρέος της Ελλάδας θα αρχίσει να αυξάνεται ξανά τις επόμενες δεκαετίες, για να φτάσει στο 140% του ΑΕΠ το 2060. Στο σενάριο που θα διενεργηθούν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις θα υποχωρήσει προς το 100% του ΑΕΠ, ενώ στο σενάριο που υπάρξουν και περαιτέρω μεταρρυθμίσεις και υλοποιηθούν όλες οι παρεμβάσεις του χρέους, τότε θα υποχωρήσει στο φάσμα του 60% του ΑΕΠ έως το 2060.

Στην ίδια έκθεση τονίζεται επίσης η ανάγκη ολοκλήρωσης του Κτηματολογίου ώς το 2020 για να ξεπεραστούν τα εμπόδια στις αποκρατικοποιήσεις (όπως συνέβη στο Ελληνικό), αλλά και να βρεθούν στοιχεία συναλλαγών στην αγορά ακινήτων για να υπολογιστεί ο ΕΝΦΙΑ στις τρέχουσες αγοραίες αξίες.

Αναλυτικότερα τα βασικά σημεία της «συνταγής» του ΟΟΣΑ είναι τα εξής:

1 Μείωση του αφορολόγητου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες ώστε να υποστηριχθούν οι στόχοι στα πλεονάσματα, δεδομένου ότι σύμφωνα με τον Οργανισμό το κατώτατο όριο αφορολόγητου (8.600 ευρώ) είναι αρκετά υψηλό.

2 Κατάργηση των εναπομεινασών φορολογικών απαλλαγών. Στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων ισχύουν 117 ρυθμίσεις που προβλέπουν φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρου. Το δημοσιονομικό κόστος φτάνει το 1,179 δισ. ευρώ. Από τις ρυθμίσεις αυτές που εξακολουθούν να ισχύουν ξεχωρίζουν ιδιαίτερα:

● Η έκπτωση φόρου των 1.900-2.100 ευρώ, που ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο εισοδήματος 8.636-9.545 ευρώ. Το 2017 ωφελήθηκαν περίπου 481.914, κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, γλιτώνοντας φόρους 280 εκατ. ευρώ.

● Η έκπτωση φόρου των 200 ευρώ που παρέχεται σε κάθε φορολογούμενο με αναπηρία 67% και άνω. Την απολαμβάνουν 193.185 φορολογούμενοι με την απώλεια των φορολογικών εσόδων να ανέρχεται σε 14,6 εκατ. ευρώ.

● Οι απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ κόστισαν πέρσι 100,4 εκατ. ευρώ. Μόνο η απαλλαγή από το 50% του ΕΝΦΙΑ που εφαρμόστηκε, και φέτος ίσχυσε για 1,3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων με πολύ χαμηλά ετήσια εισοδήματα, προκάλεσε απώλεια εσόδων 84,59 εκατ. ευρώ.

● Οι απαλλαγές από την εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος, οι οποίες ωφέλησαν πέρυσι 113.394 φορολογούμενους και κόστισαν 18,06 εκατ. ευρώ.

● Η απαλλαγή του ΕΚΑΣ από τον φόρο εισοδήματος. Ωφελήθηκαν 367.190 χαμηλοσυνταξιούχοι γλιτώνοντας φόρους 14,49 εκατ. ευρώ.

● Η απαλλαγή του επιδόματος ανεργίας από τον φόρο εισοδήματος. Ωφελήθηκαν φέτος 515.951 άνεργοι φορολογούμενοι, γλιτώνοντας από την πληρωμή φόρων συνολικού ύψους 12,2 εκατ. ευρώ.

3  Μετάταξη προϊόντων στον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ 24%, αλλά αύξηση της εισπραξιμότητας που σήμερα είναι στο 42,3%, πολύ χαμηλά σε σχέση με τον μέσο όρο στον ΟΟΣΑ. Ως το 2030 πρέπει να αυξηθεί στο 90%, δηλαδή να διπλασιαστεί.

4 Αυξήσεις φόρων στα καύσιμα. Ο ΟΟΣΑ παρατηρεί πως στην Ελλάδα ο φόρος στο ντίζελ είναι αισθητά μικρότερος από τον φόρο στη βενζίνη.

5 Αύξηση κατασχέσεων - πλειστηριασμών. Στο τέλος του 2017 το 60% των φορολογουμένων που θα μπορούσαν να δεχτούν κατάσχεση έφτανε στο 1 εκατομμύριο οφειλέτες. «Αυτές οι προσπάθειες παράγουν αποτελέσματα και πρέπει να επιδιωχθούν» τονίζεται στην έκθεση. Το νέο φορολογικό χρέος μειώθηκε σημαντικά σε 11,5 δισ. ευρώ το 2017 από 14 δισ. ευρώ το 2016 και σχεδόν 16 δισ. ευρώ το 2015. Η αύξηση του συνολικού φορολογικού χρέους μειώθηκε στο 6% το 2017 από 9% το 2016.

6 Μείωση της φοροδιαφυγής με την επέκταση μεθόδων ανάλυσης κινδύνου για ελέγχους και την ενίσχυση των κινήτρων για εθελοντική φορολογική συμμόρφωση. Προτείνεται επίσης διάδοση του πλαστικού χρήματος αλλά και περισσότερες κληρώσεις από την Εφορία.

7 Αλλαγές στα προγράμματα πρόνοιας και κοινωνικής προστασίας. Αναφέρεται ιδιαίτερα στη μελέτη που έγινε από την Παγκόσμια Τράπεζα το 2016 για εξορθολογισμό των κοινωνικών δαπανών.

8 Σταδιακή κατάργηση των μέτρων υποστήριξης ορυκτών καυσίμων, όπως ο λιθάνθρακας, που παράγονται στη χώρα.

9 Υιοθέτηση του ευρωπαϊκού συστήματος φορολόγησης στις εκπομπές άνθρακα.

10 Περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις και εφαρμογή στρατηγικής διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού κράτους.