«Χάδια» αντί για λουκέτο...

Με πρόστιμο 864 εκατομμύρια δολάρια ξεμπέρδεψε η Moody’s για τις αξιολογήσεις-μαϊμού με τις οποίες ανέβαζε στα αστέρια υψηλού κινδύνου επενδυτικούς τίτλους της αμερικανικής αγοράς στεγαστικών δανείων, οι οποίοι μετά το κραχ του 2008 δεν άξιζαν δεκάρα.

Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης -που μαζί με τις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες και τις άλλες εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα ήταν τα βασικά γρανάζια του μηχανισμού που δημιούργησε τις κερδοσκοπικές φούσκες της περασμένης δεκαετίας- ήλθε την περασμένη Παρασκευή σε εξωδικαστικό συμβιβασμό με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης και 21 Πολιτείες των ΗΠΑ.

Οι ενάγοντες κατηγορούσαν τη Moody’s ότι υπερεκτιμούσε στις αξιολογήσεις της τα παράγωγα επενδυτικά προϊόντα που είχαν δομηθεί με βάση τα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου («subprimes»).

Οι τίτλοι αυτοί αποτέλεσαν την αχίλλειο πτέρνα του σαθρού οικοδομήματος της αχαλίνωτης μόχλευσης και κερδοσκοπίας που έχτισε ο χρηματοπιστωτικός τομέας στα τελευταία 30 χρόνια.

Οταν τα εν λόγω στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου σταμάτησαν να εξυπηρετούνται από τους δανειολήπτες τους, η αξία των παράγωγων προϊόντων που είχαν δομηθεί πάνω σε αυτά κατέρρευσε, οδηγώντας σε ανυπολόγιστες ζημιές, πανικό και εν τέλει στο μεγαλύτερο κραχ από το 1929 και στη χειρότερη οικονομική κρίση από τη δεκαετία του ’30.

Στις ακροάσεις των σχετικών επιτροπών έρευνας του Κογκρέσου αποκαλύφθηκε ότι η Moody’s και οι υπόλοιποι οίκοι φούσκωναν σκόπιμα τις αξιολογήσεις τους για τα παράγωγα στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου, κατόπιν υποδείξεως των τραπεζιτών που τα εξέδιδαν.

Οι οίκοι αμείβονταν -και συνεχίζουν να αμείβονται- για τις αξιολογήσεις τους από τις τράπεζες.

Αυτό σημαίνει ότι για να έχουν δουλειά και έσοδα από τις τράπεζες, οι οίκοι έχουν συμφέρον να αξιολογούν υψηλά τα προς αποτίμηση χρηματοπιστωτικά προϊόντα που τους φέρνουν οι πρώτες.

Mπουκέτα με σκουπίδια

Αξιολογούσαν έτσι επί σωρεία ετών με την υψηλότερη βαθμίδα ΑΑΑ ομόλογα που είχαν δομηθεί σε μπουκέτα στεγαστικών δανείων τεράστιου κινδύνου, αρκετά από τα οποία δεν υπήρχε περίπτωση να αποπληρωθούν ποτέ.

Τα δάνεια αυτά τα «μοίραζαν» χωρίς καμία εγγύηση οι εταιρείες στεγαστικής πίστης των ΗΠΑ -ακόμη και σε φτωχοδιάβολους, όπως λαθρομετανάστες που μόλις είχαν μπει στις ΗΠΑ από το Μεξικό- γνωρίζοντας τον μεγάλο κίνδυνο μη αποπληρωμής τους.

Στόχος του συστήματος δεν ήταν οι τόκοι των δανείων, αλλά η δόμηση και η έκδοση παράγωγων προϊόντων με βάση αυτά.

Από εκεί έβγαιναν τα τεράστια κέρδη.

Υπό κράτος δικαίου η καραμπινάτη απάτη σε βάρος των επενδυτών και η διαπλεκόμενη σχέση των δύο πλευρών θα ήταν αρκετές για να οδηγήσουν μετά το κραχ στην αφαίρεση της άδειας των οίκων και το κλείσιμό τους.

Αντ’ αυτού οι οίκοι συνέχισαν όχι μόνο να λειτουργούν σαν να μη συνέβη τίποτα, αλλά και να οδηγούν με τις αξιολογήσεις τους ολόκληρους λαούς στη φτωχοποίηση.

Με τις καταιγιστικές και για αρκετούς αμφιλεγόμενες υποβαθμίσεις του αξιόχρεου της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εκτόξευση του κόστους δανεισμού αυτών των χωρών, στον εξαναγκασμό τους σε βοήθεια από το εξωτερικά και στην επώδυνη για τους λαούς τους λιτότητα.

Υπό επιτήρηση

Σύμφωνα με τον διακανονισμό της περασμένης Παρασκευής, η Moody’s θα καταβάλει πρόστιμο 437,5 εκατ. δολάρια στο υπουργείο Δικαιοσύνης και 426,3 εκατ. δολάρια στις 21 Πολιτείες.

Οφείλει ακόμη να υιοθετήσει μέτρα για τη διασφάλιση της ακεραιότητας των αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας, μεταξύ άλλων και να αποκλείει τους αναλυτές της από τις συζητήσεις του εμπορικού της τμήματος.

Ο διευθύνων σύμβουλός της οφείλει να πιστοποιεί τη συμμόρφωση με αυτά τα μέτρα τα επόμενα πέντε χρόνια.

Το πιο ωραίο όμως είναι ότι στον διακανονισμό δεν υπάρχει καμία διαπίστωση παραβίασης του νόμου ούτε αποδοχή ευθύνης από πλευράς της Moody’s...

Σαν να μην έγινε τίποτα δηλαδή.