Διαπραγματευτικό χαρτί οι δασμοί

Καμένο χαρτί θα πρέπει να θεωρούνται οι προσωρινοί δασμοί που αναμένεται να ανακοινώσει τις επόμενες ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα εισαγόμενα ηλεκτρικά αυτοκίνητα από την Κίνα. Η κίνηση έπεται σχετικής έρευνας της Ε.Ε. για τις επιδοτήσεις της Κίνας και της πρόσφατης απόφασης των ΗΠΑ να τετραπλασιάσει τους δασμούς στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε 100%. Προβλέπεται ωστόσο να οδηγήσει περισσότερο προς μια επίσπευση ενός γύρου διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών παρά προς έναν ανοιχτό εμπορικό πόλεμο.

Τόσο οι αυτοκινητοβιομηχανίες της Κίνας όσο και οι ευρωπαϊκές έχουν άλλωστε σημαντικούς λόγους να θέλουν μια συμφωνία ειρήνης αντί για πόλεμο. Η βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων της Κίνας από τη μια πλευρά, χρειάζεται τις κερδοφόρες εξαγωγές στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου προκειμένου να αντιμετωπίσει την πτώση των περιθωρίων κέρδους στην εγχώρια αγορά. Η Ευρώπη είναι η πιο σημαντική υπερπόντια αγορά για τους Κινέζους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων. Με τον σκληρό ανταγωνισμό να συμπιέζει τα περιθώρια κέρδους στην Κίνα, κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων όπως η BYD μπορούν να πουλούν αυτοκίνητά τους στην Ευρώπη σε υπερδιπλάσια τιμή αυτών που χρεώνουν στην Κίνα. Και αυτό αφήνει σημαντικά περιθώρια για την απορρόφηση πρόσθετων δασμών, επισημαίνουν οι αναλυτές.

Από την άλλη, οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης θέλουν την ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά αυτοκινήτων της Κίνας και τις συνεργασίες τους εκεί προκειμένου να διατηρούν τα κόστη τους χαμηλά. Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες εισέβαλαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στην Κίνα, κατακτώντας την εγχώρια αγορά. Τα τελευταία χρόνια έχουν συνεργαστεί με νεότερους κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων της Κίνας για να φέρουν τα ηλεκτρικά οχήματα στην αγορά φθηνότερα και ταχύτερα. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία που πέρυσι πούλησε σχεδόν το 29% των αυτοκινήτων της Κίνας έχει ισχυρούς λόγους για να μην υπάρξει μια ρήξη μεταξύ των δύο πλευρών. Volkswagen και BMW υποσχέθηκαν τον προηγούμενο μήνα περισσότερα από 5 δισ. για την επέκταση της έρευνας και παραγωγής στην Κίνα.

Αλλά και οι κινεζικές εταιρείες επενδύουν ανάλογα στην Ευρώπη. Η BYD κατασκευάζει ένα εργοστάσιο ηλεκτρικών οχημάτων στην Ουγγαρία και προσβλέπει στη δημιουργία ακόμη ενός στη Γηραιά Ηπειρο. Η Chery Auto, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Κίνας με βάση τον όγκο των εξαγωγών, συνεργάζεται με την ισπανική EV Motors για να ανοίξει το πρώτο της ευρωπαϊκό εργοστάσιο στην Καταλονία. Η κρατική SAIC, ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων της Κίνας, αναζητά και αυτή το πρώτο της εργοστάσιο στην Ευρώπη. Η CATL, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής μπαταριών στον κόσμο, έχει αυξήσει την παραγωγή στην Ευρώπη, ενώ άλλοι Κινέζοι προμηθευτές μπαταριών βοηθούν τη Γαλλία να χτίσει τη δική της «κοιλάδα μπαταριών».

Οι Κινέζοι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων μελετούν τους Ευρωπαίους αγοραστές αυτοκινήτων εδώ και χρόνια, προσλαμβάνοντας βετεράνους της βιομηχανίας και επιλέγοντας διανομείς με εκτεταμένες γνώσεις. Στην επόμενη πενταετία οι BYD, Chery και Great Wall Motor σχεδιάζουν να λανσάρουν περί τα 20 νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ξοδεύουν ήδη πολλά για την προβολή των προϊόντων τους και το μάρκετινγκ. Για να ενισχύσει το εμπορικό σήμα της, η BYD για παράδειγμα έγινε χορηγός του Euro 2024, μια θέση που κατείχε προηγουμένως η Volkswagen.

Οι ευρωπαϊκές πωλήσεις των κινεζικών αυτοκινητοβιομηχανιών παραμένουν πάντως για την ώρα μικρές καθώς οι μάρκες τους είναι ελάχιστα γνωστές στους καταναλωτές. Αυτό δίνει περισσότερο χρόνο προσαρμογής στους Ευρωπαίους κατασκευαστές. Ομως οι Κινεζοι μαθαίνουν γρήγορα. Καθώς επεκτείνουν τις εξαγωγές, οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες εφαρμόζουν πολύπλοκες στρατηγικές για να αυξήσουν την ελκυστικότητα των οχημάτων τους στους Ευρωπαίους καταναλωτές. Εχουν βελτιώσει τις αξιολογήσεις ασφάλειας, έχουν ενισχύσει τις λειτουργίες επισκευής, σέρβις και διανομής ανταλλακτικών, ενισχύοντας παράλληλα και την αξία μεταπώλησης που είναι ιδιαίτερα σημαντική για όσους μισθώνουν αυτοκίνητα. Οι τιμές τους στην Ευρώπη είναι ελαφρώς χαμηλότερες από συγκρίσιμα μοντέλα δυτικών αυτοκινητοβιομηχανιών. Ομως τα κινεζικά οχήματα είναι συχνά εξοπλισμένα με επιπλέον αξεσουάρ –όπως θερμαινόμενα και ψυχόμενα καθίσματα, κάμερες 360 μοιρών, ψηφιακά ταμπλό– τα οποία συχνά κοστίζουν επιπλέον στα οχήματα των ανταγωνιστών τους.

Η τακτική αυτή χρησιμοποιήθηκε πριν από δεκαετίες και από τις ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες όταν αυτές επεκτάθηκαν στις δυτικές αγορές. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν αυτή η «μεγάλη εισβολή» των κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη θα θα γονατίσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες της. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι των Mercedes-Benz και της BMW, που συνόδευσαν τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς στο πρόσφατο ταξίδι του στην Κίνα υποστηρίζουν ότι οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες μπορούν να χειριστούν τον κινεζικό ανταγωνισμό και ότι οι εμπορικοί φραγμοί δεν έχουν νόημα.

Ο γαλλοϊταλικός όμιλος Stellantis από την πλευρά του ανακοίνωσε πριν από μερικές εβδομάδες ότι θα εμπορεύεται αυτοκίνητα κινεζικής αυτοκινητοβιομηχανίας Leapmotor στο εξωτερικό, υποδεικνύοντας έναν πιθανό μετασχηματισμό κάποιων ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών. Ο Κάρλος Ταβάρες, διευθύνων σύμβουλος της Stellantis, που παλαιότερα απαιτούσε υψηλότερους δασμούς στα κινεζικά αυτοκίνητα, υποστηρίζει πλέον ότι αυτοί είναι «μια μεγάλη παγίδα». «Θα προσπαθήσουμε να είμαστε οι ίδιοι Κινέζοι», δήλωσε ο Ταβάρες στο Μόναχο. «Αντί να είμαστε καθαρά αμυντικοί απέναντι στην κινεζική επίθεση, θέλουμε να είμαστε μέρος της κινεζικής επίθεσης».

Αξίζει να σημειωθεί ότι νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα η BYD –που ο Ιλον Μασκ της Tesla κορόιδευε κάποτε, αλλά πλέον κατέχει ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά ηλεκτρικών οχημάτων– παρουσίασε ένα νέο επαναστατικό υβριδικό σύστημα κίνησης που εξασφαλίζει αυτονομία τουλάχιστον 2.000 χιλιομέτρων. Με αυτό τα καινούργια υβριδικά μοντέλα της BYD θα μπορούν να διανύσουν την απόσταση Μονάχου - Μαδρίτης με μία μόνο φόρτιση ένα πλήρες ντεπόζιτο βενζίνης. Θα κοστίζουν δε λιγότερο από 14.000 δολάρια.