Οι Βρυξέλλες παρατείνουν την εισαγωγή ουκρανικών προϊόντων χωρίς δασμούς και ποσοστώσεις

Το βράδυ της Δευτέρας, το συμβούλιο των Μόνιμων Αντιπροσώπων των κρατών-μελών της Ε.Ε. (Coreper) επιβεβαίωσε την προσωρινή συμφωνία μεταξύ της προεδρίας του Συμβουλίου και των εκπροσώπων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ανανέωση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές στην Ε.Ε. έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, τα κύρια στοιχεία του κανονισμού είναι τα εξής:

► Ο κανονισμός θα ισχύει από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025 και αφορά τη συνεχιζόμενη αναστολή όλων των εκκρεμών δασμών και ποσοστώσεων.

► Ο κανονισμός θα περιλαμβάνει επίσης δύο μηχανισμούς διασφάλισης για την προστασία της αγοράς της Ε.Ε., σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει και τους Ευρωπαίους αγρότες:

• μια ενισχυμένη έκδοση του υφιστάμενου μηχανισμού, ο οποίος θα εφαρμόζεται βάσει τακτικής παρακολούθησης, επιτρέποντας στην Επιτροπή να επιβάλει οποιοδήποτε μέτρο υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
• έναν νέο, αυτόματο μηχανισμό διασφάλισης που θα υποχρεώσει την Επιτροπή να επαναφέρει δασμολογικές ποσοστώσεις εάν οι εισαγωγές πουλερικών, αβγών, ζάχαρης, βρόμης, καλαμποκιού, μελιού αλλά και στο πλιγούρι υπερβούν τον αριθμητικό μέσο όρο των ποσοτήτων που εισήχθησαν το δεύτερο εξάμηνο του 2021, του 2022 και του 2023 .

Τα βασικά στοιχεία της προσωρινής συμφωνίας είναι τα εξής:

• επέκταση του πεδίου εφαρμογής του αυτόματου μηχανισμού διασφάλισης ώστε να συμπεριλάβει τέσσερα επιπλέον προϊόντα (βρόμη, καλαμπόκι, πλιγούρι και μέλι)
• συντόμευση της χρονικής περιόδου για την ενεργοποίηση της αυτόματης διασφάλισης από 21 σε 14 ημέρες
• παράταση της περιόδου αναφοράς για να καθοριστεί εάν οι εισαγωγές υπερβαίνουν ένα ορισμένο όριο (προσθήκη του δεύτερου εξαμήνου του 2021 στην περίοδο 2022-2023)
• δέσμευση της Επιτροπής για ενισχυμένη παρακολούθηση των εισαγωγών σιτηρών, ιδίως σιταριού, και τη χρήση των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της σε περίπτωση διαταραχών της αγοράς, καθώς και δέσμευση να λάβει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης με την Ουκρανία, το συντομότερο καθώς εγκρίνονται τα νέα μέτρα για να συνεχιστεί, μέσω διαβουλεύσεων με την Ουκρανία, η διαδικασία αμοιβαίας απελευθέρωσης των δασμών

Το Συμβούλιο τονίζει ότι η ανανέωση «επιβεβαιώνει την ακλόνητη πολιτική και οικονομική υποστήριξη της Ε.Ε. προς την Ουκρανία, μετά από δύο χρόνια απρόκλητης και αδικαιολόγητης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας».

Πλέον, για να τεθεί σε εφαρμογή ο κανονισμός, η επιτροπή διεθνούς εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να επιβεβαιώσει την Τρίτη (9 Απριλίου) το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ των οργάνων της Ε.Ε. Στη συνέχεια, η θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση αναμένεται να εγκριθεί στη δεύτερη σύνοδο της ολομέλειας τον Απρίλιο.

Ακολούθως, ο κανονισμός θα εγκριθεί από το Συμβούλιο, θα υπογραφεί από τους εκπροσώπους του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., πριν τεθεί σε ισχύ στις 6 Ιουνίου 2024.

Υπενθυμίζεται ότι στις 31 Ιανουαρίου 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την παράταση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων σε όλες τις εισαγωγές από την Ουκρανία στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, ως μέτρο για να συνεχιστεί η οικονομική υποστήριξη της Ουκρανίας που βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία. Βασικό επιχείρημα της παράτασης αυτής, πλην του πολέμου, είναι ότι η Ουκρανία έλαβε το καθεστώς υποψήφιας χώρας στην ΕΕ τον Ιούνιο του 2022 και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2023.

Ωστόσο, επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι οι αγρότες πολλών χωρών-μελών της Ε.Ε., κυρίως αυτών που βρίσκονται κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, διαμαρτύρονται για τις εισαγωγές των φθηνών ουκρανικών προϊόντων, που πλήττουν τους ίδιους και τα προϊόντα τους. Στη διάρκεια των αγροτικών κινητοποιήσεων σε όλη την Ευρώπη, ένα από τα αιτήματα των Ευρωπαίων αγροτών ήταν να ενισχυθεί η παραγωγή τους και να στηριχθεί έναντι του αθέμιτου, όπως τον χαρακτήριζαν, ανταγωνισμού με τα ουκρανικά προϊόντα.