Τα χρηματιστήρια μετοχών πέφτουν, με τα ευρωπαϊκά να ηγούνται της πτώσης. Οι τιμές των ομολόγων πέφτουν (με μεταπτώσεις), ενώ ανέβαιναν επί πολλούς μήνες. Παρά το δυσοίωνο κλίμα, ο πληθωρισμός επιμένει, με νέο κύμα ανατιμήσεων σε τρόφιμα, με τον δομικό πληθωρισμό στην Ευρώπη να επιμένει και τον πληθωρισμό στις υπηρεσίες να αυξάνεται.
Στο κάδρο της αναταραχής και αβεβαιότητας μπαίνει και η Κίνα, με «κορυφή του παγόβουνου» καταρρεύσεις εταιρειών του real estate και του σκιώδους τραπεζικού τομέα. Και μέσα στο περίπλοκο σκηνικό, τα «πονταρίσματα» για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο «τρίγωνο» πληθωρισμός - επιτόκια - ύφεση «τυφλώνουν» το «έξυπνο χρήμα», προκαλώντας σπασμωδικές μετατοπίσεις από τις μετοχές στα ομόλογα και στα νομίσματα. Εν ολίγοις, επικρατεί μεγάλη αναταραχή – και η κατάσταση κάθε άλλο παρά θαυμάσια είναι…
Η μεγάλη ανατροπή
Ολα οφείλονται σε μια μεγάλη ανατροπή στην οικονομική συγκυρία, που ωρίμασε στη διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών και εκδηλώνεται τώρα: το νέο κύμα ανατιμήσεων σε καύσιμα και τρόφιμα, που διέλυσε το έως πρόσφατα κυρίαρχο σενάριο στις αγορές: ότι ο πληθωρισμός έχει καμφθεί και επομένως τελειώνει οσονούπω η αυξητική πορεία των επιτοκίων έρχεται η αποκλιμάκωσή τους. Ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν έδωσε τέτοιες «υποσχέσεις», μέλη του Γενικού της Συμβουλίου, ακόμη και επιφανή «γεράκια» (όπως ο Ολλανδός κεντρικός τραπεζίτης κ. Κνοτ) έκαναν σαφώς τέτοιους υπαινιγμούς.
Ο Αμερικανός κεντρικός τραπεζίτης κ. Πάουελ, όμως, επιβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς αυτή την πεποίθηση των αγορών. Ετσι, μέχρι πρόσφατα το αδιαφιλονίκητο σενάριο ήταν ότι τα επιτόκια του δολαρίου παγώνουν στα σημερινά επίπεδα και θα αποκλιμακωθούν από τα τέλη του έτους, ενώ η ΕΚΤ θα ακολουθήσει με μικρή καθυστέρηση τον ίδιο δρόμο. Τα futures των αγορών έδειχναν καθαρά ότι τιμολογούσαν αυτό το σενάριο.
Ομως ήρθε η μεγάλη ανατροπή με το πρόσφατο κύμα πληθωριστικών πιέσεων και τώρα υπάρχει ανάγκη νέου σεναρίου – ή σεναρίων. Το σίγουρο είναι ότι ο κύκλος αύξησης των επιτοκίων δεν κλείνει εδώ και ότι θα παραμείνουν σε υψηλό επίπεδο για μεγαλύτερο (ή και πολύ μεγαλύτερο) διάστημα από ό,τι έλεγαν οι εκτιμήσεις μέχρι πρόσφατα.
Είναι η τρίτη φορά που οι αγορές διαψεύδονται όσον αφορά τις εκτιμήσεις τους για την πορεία του πληθωρισμού και των επιτοκίων. Η μεγάλη διαφορά όμως είναι ότι τώρα η διεθνής οικονομία φλερτάρει με την ύφεση και οι αντοχές του τραπεζικού τομέα είναι στο όριο. Σε αυτές τις συνθήκες, κάθε πρόβλεψη φαίνεται παρακινδυνευμένη – και γι’ αυτό οι αγορές τιμολογούν γενικώς κάποια επιδείνωση αλλά χωρίς συγκεκριμένη κατεύθυνση. Το σταθερό έδαφος έχει χαθεί κάτω από τα πόδια τους.
ΗΠΑ - Κίνα - Ευρώπη
Σε τέτοιες συνθήκες, η αξιοπιστία των προβλέψεων, ιδιαίτερα όταν αυτές προέρχονται από πρωταγωνιστές των αγορών, πρέπει να ελέγχεται διπλά και τριπλά. Για παράδειγμα, όταν η Bank Of America δημοσιοποιεί την εκτίμηση πως οι ευρωπαϊκές μετοχές θα πέσουν έως και 20% στο προσεχές διάστημα, υπαινίσσεται ότι η ευρωπαϊκή οικονομία είναι σε καλύτερη μοίρα. Κι όμως, είναι εντελώς πρόσφατα τα γεγονότα όπως η υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης του αμερικανικού Δημοσίου από τον οίκο αξιολόγησης Fitch και η απειλή υποβάθμισης αμερικανικών τραπεζών (ακόμη και του μεγαθηρίου JP Morgan) από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s, είναι δε κοινό μυστικό το αμερικανικό ομοσπονδιακό χρέος πλησιάζει το 120% του αμερικανικού ΑΕΠ και αυξάνεται κατά μερικά τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, αποτελώντας τη μακράν μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική «βόμβα» διεθνώς. Αλλά και όσον αφορά την Κίνα, τα δημοσιεύματα που διεκτραγωδούν τα οικονομικά της προβλήματα είναι υπερβολικά.
Τα θεμελιώδη μεγέθη της Κίνας (με πρώτα τους ρυθμούς ανάπτυξης και το δημόσιο χρέος) είναι μακράν θετικότερα των αντίστοιχων ΗΠΑ και Ευρώπης. Είναι βέβαια αλήθεια ότι η «φούσκα» στον σκιώδη τραπεζικό της τομέα και το real estate είναι στα όριά του να σκάσει, όπως υποδηλώνει η αίτηση χρεοκοπίας ου κινεζικού κολοσσού κατασκευής ακινήτων Evergrande ή η (πολύ μικρότερης εμβέλειας) επιλεκτική στάση πληρωμών του σκιώδους τραπεζικού ιδρύματος Zhonghzi Enterprise.
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για διεθνή στροφή στην οικονομική συγκυρία που αγκαλιάζει και τους τρεις μεγάλους πόλους του διεθνούς οικονομικού συστήματος και προκαλεί ανταγωνισμό από όλους προς όλους, για τη μετάθεση των συνεπειών στον «άλλον» ή στους «άλλους».
Ο αστάθμητος παράγοντας είναι πώς θα διαμορφωθεί η σχέση επιτοκίων - πληθωρισμού - ύφεσης και πού/πώς θα ισορροπήσει η πολιτική επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών και η ευστάθεια του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Οι ελληνικές αντοχές
Σε αυτές τις συνθήκες, το ελληνικό χρηματιστήριο είναι σε πτώση επί 4 συνεχόμενες εβδομάδες, με τις μεγαλύτερες απώλειες σε σχέση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά, υποχωρώντας χθες κατά 1,39% στις 1.280,83 μονάδες, με τις τραπεζικές μετοχές να γνωρίζουν απώλειες 3,02%. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου του ελληνικού Δημοσίου πλησίασε ξανά το 4%. Είναι οι απτές αποδείξεις, με την ωμή γλώσσα των αριθμών, πως ούτε το χρηματιστήριο, ούτε οι τράπεζες, ούτε (αν και πολύ λιγότερο) το κόστος δανεισμού του Δημοσίου είναι στο απυρόβλητο της διεθνούς κρίσης. Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η επενδυτική βαθμίδα έχει προεξοφληθεί…
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας