Να προστατεύσουν τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μέσω στοχευμένων πολιτικών, διατηρώντας όμως παράλληλα μια αυστηρή δημοσιονομική κατεύθυνση ώστε να συμβάλουν στη μείωση του πληθωρισμού καλεί τις κυβερνήσεις το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στην εξαμηνιαία έκθεσή του για τις δημοσιονομικές προοπτικές (Fiscal Monitor) το Ταμείο διαμηνύει ότι κορυφαίες προτεραιότητες της δημοσιονομικής πολιτικής είναι η διασφάλιση ότι όλοι έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτά τρόφιμα και η προστασία των φτωχών νοικοκυριών από την άνοδο του πληθωρισμού. Υπογραμμίζει ότι, παρά τη μείωσή τους το 2021 και φέτος, δημόσιο χρέος και ελλείμματα είναι υψηλότερα των προ πανδημίας επιπέδων και των προβλέψεων. Εκτιμά ότι το παγκόσμιο δημόσιο χρέος θα προσεγγίσει φέτος στο 91% του ΑΕΠ, 7,5% υψηλότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα.
Σε αυτό το περιβάλλον -του υψηλού χρέους, του υψηλού πληθωρισμού, της ανόδου των επιτοκίων και της αυξημένης αβεβαιότητας- το Ταμείο θεωρεί ότι η συμβατότητα νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής είναι υψίστης σημασίας. Και αυτό, όπως υπογραμμίζει, για τις περισσότερες κυβερνήσεις του πλανήτη σημαίνει διατήρηση του προϋπολογισμού σε τροχιά σύσφιγξης.
Υποστηρίζει ότι οι προσπάθειες χαλιναγώγησης του πληθωρισμού μέσω ελέγχου των τιμών, επιδοτήσεων ή μείωσης της φορολογίας είναι πολύ δαπανηρές για τους κρατικούς προϋπολογισμούς και τελικά αναποτελεσματικές. Γι’ αυτό και θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιτρέψουν τη διαδικασία προσαρμογής των τιμών (μέσω της αγοράς) και να παράσχουν προσωρινές στοχευμένες μεταβιβάσεις μετρητών προς τους πιο ευάλωτους. Θεωρεί δε ότι τα μηνύματα που δίνουν οι τιμές στην αγορά είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και την ενθάρρυνση των ιδιωτικών επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Οι δημόσιες επενδύσεις σε κρίσιμους τομείς θα πρέπει να διαφυλαχθούν, όμως οι χώρες ίσως χρειαστεί να αντλήσουν επιπρόσθετα έσοδα και να συγκρατήσουν την άνοδο άλλων δημόσιων δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των μισθών του Δημοσίου. Και τα δύο, όπως υπογραμμίζει, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη συγκράτηση των συνολικών μισθών και των τιμών.
Το ΔΝΤ υπεραμύνεται ακόμη της δημιουργίας δημοσιονομικών αποθεμάτων σε φυσιολογικές περιόδους και της χρήσης διάφορων δημοσιονομικών εργαλείων, όπως τα σχήματα διατήρησης της απασχόλησης που όπως λέει έχουν αποδειχτεί χρήσιμα για τη διατήρηση θέσεων εργασίας και εισοδήματος στους εργαζομένους. Επισημαίνει, τέλος, ότι τα δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας θα πρέπει να καταστούν ευκολότερα επεκτάσιμα και καλύτερα στοχευμένα αξιοποιώντας τις ψηφιακές τεχνολογίες ενώ η όποια έκτακτη στήριξη σε επιχειρήσεις να αφορά σοβαρές καταστάσεις και να συνοδεύεται από χρηστή διαχείριση του δημοσιονομικού κινδύνου.
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ για την Ελλάδα
Επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα και μείωση του χρέους προβλέπει στην επόμενη πενταετία για την Ελλάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στην εξαμηνιαία έκθεση Fiscal Monitor, που δημοσιοποιήθηκε χθες στο πλαίσιο φθινοπωρινής κοινής συνόδου του με την Παγκόσμια Τράπεζα, το Ταμείο προβλέπει ότι η χώρα μας θα εμφανίσει και φέτος (για τρίτο συνεχόμενο χρόνο) πρωτογενές έλλειμμα, στο 1,8% του ΑΕΠ, ενώ στη συνέχεια και για τουλάχιστον μία πενταετία θα καταγράψει συνεχόμενα ανοδικά πλεονάσματα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, το 2023 αυτό θα προσεγγίσει το 0,9% του ΑΕΠ, το 2024 το 1,4% του ΑΕΠ, το 2025 το 1,6%, το 2026 το 1,9% και το 2027 το 2% του ΑΕΠ.
Αντίθετα, στον ίδιο χρονικό ορίζοντα το ΔΝΤ δεν αναμένει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και δημοσιονομικό πλεόνασμα. Παρά την αποκλιμάκωση, το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης θα συνεχίσει να είναι ελλειμματικό, τουλάχιστον ώς το 2027. Συγκεκριμένα αναμένει ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα, αφού προσεγγίσει φέτος το 4,4% του ΑΕΠ, θα υποχωρήσει στη συνέχεια στο 1,9% του ΑΕΠ το 2023, στο 1,3% το 2024, στο 1% το 2025, στο 0,8% το 2026 και στο 0,7% του ΑΕΠ το 2027. Τόσο τα δημόσια έσοδα όσο και οι δαπάνες θα υποχωρήσουν ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Το Ταμείο προβλέπει ότι από 47,6% του ΑΕΠ φέτος θα υποχωρήσουν στο 45,9% του ΑΕΠ για το 2023 και το 2024, στο 45% το 2025, στο 44,5% του ΑΕΠ το 2026 και στο 43,6% το 2027. Για τις δαπάνες αναμένει αντίστοιχα ότι από το 52% του ΑΕΠ φέτος θα αποκλιμακωθούν στο 47,8% του ΑΕΠ το 2023, στο 47,1% το 2024, στο 46 % το 2025, στο 45,3% το 2026 και στο 44,3% του ΑΕΠ το 2027.
Καθοδική πορεία βλέπει, τέλος, και για το δημόσιο χρέος, το οποίο ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να υποχωρήσει στην επόμενη πενταετία σχεδόν κατά 28 ποσοστιαίες μονάδες. Συγκεκριμένα, το Ταμείο προβλέπει ότι από το 177,6% του ΑΕΠ που αναμένεται φέτος, θα υποχωρήσει στο 169,8% του ΑΕΠ το 2023, στο 163,8% του ΑΕΠ το 2024, στο 159,1% του ΑΕΠ το 2025, στο 154,4% του ΑΕΠ το 2026 και στο 149,9% του ΑΕΠ το 2027.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας