Succession

Τέσσερις σεζόν μετά και η τηλεόραση δεν είναι πια η ίδια. Το Succession είναι μία από τις σειρές αυτές (κατ’ εμέ μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού) που επεκτείνουν τα όρια του τηλεοπτικού μέσου. Σε μια εποχή υπερθετικής ζήτησης περιεχομένου, το Succession κατάφερε να θριαμβεύσει αφηγούμενο την παλαιότερη των ιστοριών. Αυτή της εξουσίας και των αποτελεσμάτων που φέρνει η νομή της. Μια θεματική που μας μεταφέρει στο κέντρο του σεξπιρικού κανόνα και μας προσφέρει τις συγκρούσεις (το βασικό δηλαδή αφηγηματικό υλικό) που κάθε μεγάλη ιστορία έχει ανάγκη.

Ο Λόγκαν Ρόι πρέπει να αποφασίσει ποιο από τα τρία παιδιά του θα τον διαδεχθεί στο τιμόνι της πολυεθνικής εταιρείας που οικοδόμησε μέσα στις δεκαετίες. Και μέσα από τα τηλεοπτικά της δίκτυα, το κεφάλαιο και την επιρροή, ποιος ουσιαστικά θα είναι ο διάδοχος ενός από τα σημαντικότερα κέντρα εξουσίας του σύγχρονου κόσμου. Πάνω σε αυτή την πολύ απλή υπόθεση (στα όρια της κοινοτοπίας) οικοδομείται μια από τις πιο εντυπωσιακές αφηγήσεις που έχουμε δει στο τηλεοπτικό μέσο. Οι χαρακτήρες και ο τρόπος που αυτοί διαπλέκονται, οι όροι με τους οποίους χτίζονται οι συγκρούσεις και οι λύσεις και μαζί οι κρίσεις των παλαιών ταυτοτήτων, των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, του αμερικανικού καπιταλισμού στην εποχή της όψιμης παγκοσμιοποίησης. Αυτό που είναι το εντυπωσιακό είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνονται όλα αυτά.

Όχι, δεν αναφέρομαι στις μνημειώδεις ερμηνείες, τους άψογους διαλόγους, ούτε φυσικά στην πλοκή. Το Succession κατάφερε να θριαμβεύσει στο πεδίο του τηλεοπτικού μέσου, ακριβώς ανατρέποντας όλους τους παραδεδεγμένους κανόνες. Σε αντίθεση με τις περισσότερες τηλεοπτικές σειρές η γλώσσα αφήγησης είναι περισσότερο κινηματογραφική, παρά θεατρική. Υπό την έννοια ότι αυτό που βλέπουμε είναι ιδέες εκφρασμένες πρωταρχικά ως εικόνες. Τα περισσότερα σίριαλ περιορίζονται σε διαλόγους και πλοκές, μέσα σε ένα σωστά στημένο κάδρο. Εδώ η κίνηση της κάμερας, ο τρόπος που η χλιδή μένει πάντοτε στο βάθος, χωρίς ποτέ να βλέπουμε τις λεπτομέρειές της, ο τρόπος που οι ήρωες αποστασιοποιούνται από τον πραγματικό κόσμο και μια ακόμα σειρά από οπτικά στοιχεία, μάς δίνουν την ουσία των ιστοριών.

Και είναι παράδοξο πώς η χρήση της οπτικής γλώσσας δε μειώνει τη θεατρικότητα του λόγου ή της πλοκής. Αντίθετα, οι σκηνές της σειράς μπορούν να σταθούν αυτοτελώς ως θεατρικές σκηνές (δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι από τους συγγραφείς της σειράς είναι θεατρικοί συγγραφείς). Οι χαρακτήρες είναι αναγνωρίσιμοι, χωρίς προϋποθέσεις επεξήγησης, οι συγκρούσεις βγαίνουν μέσα από τους διαλόγους, ποτέ δε βλέπουμε τη χρήση φλας μπακ, παράλληλου μοντάζ ή άλλων κυρίαρχων τηλεοπτικών τρόπων. Ο,τι η σειρά έχει να αφηγηθεί το αφηγείται μπροστά στα μάτια μας σε πραγματικό χρόνο.

Το δεδομένο αυτό αφηγηματικό πλαίσιο κατάφερε να φέρει στην επιφάνεια μερικές από τις καλύτερες ερμηνείες που έχουμε δει ποτέ στο μέσο της τηλεόρασης, να ζωντανέψει χωρίς εύκολες περιγραφές κάποιους από τους πιο πολύπλοκους χαρακτήρες της και τελικά να μιλήσει με τρόπο βαθύ και ουσιαστικό για τις σχέσεις των ανθρώπων και την αντιφατικότητά τους, την εποχή, την εξουσία, τους όρους της οικογένειας και τόσα ακόμη.

Ναι, το Succession είναι η τηλεοπτική αφήγηση ως μορφή τέχνης. Όχι ως μια συλλογή δανείων από άλλες τέχνες και συνταγές εκτελεσμένες με τεχνοκρατική εντέλεια, αλλά μια κατάθεση που ξεκινά από τη βαθιά γνώση του μέσου, συνεχίζει με μια υποδειγματική χρήση των δυνατοτήτων του και καταλήγει στην επέκταση της ίδιας της ουσίας του. Χωρίς τους εύκολους εντυπωσιασμούς των τηλεοπτικών ευρημάτων, την απλοϊκή στρογγυλότητα των χαρακτήρων και των υποθέσεων, τη γονυκλισία στο κοινό γούστο της εποχής του streaming.

To Succession είναι ήδη μέρος του τηλεοπτικού κανόνα και ο τρόπος με τον οποίο θα κριθούν όλα τα τηλεοπτικά εγχειρήματα στο παρελθόν και το μέλλον.