Καιρός να μείνουμε μόνοι

Τίποτα δεν δουλεύει. Ολα στέκουν εκεί. Σε μια συνθήκη πολλαπλής ματαίωσης προσδοκιών και προοπτικής. Είναι η μεγάλη ματαιότητα που τρέχει τη διαδρομή της απογοήτευσης. Σαν χάμστερ στον μύλο του.

Σταθερό στον χώρο, αδύναμο να διασχίσει την οποιαδήποτε απόσταση και μαζί εξαντλημένο. Η χώρα βουλιάζει σε μια συνθήκη πολλαπλών και αναπάντητων σκανδάλων, βαθιάς ηθικής καθίζησης και οριακής πολιτειακής εκτροπής.

Η κυρίαρχη τάξη και οι βασικοί πολιτικοί της εκπρόσωποι επέστρεψαν, μετά από ένα πρόσκαιρο ταρακούνημα, με διάθεση ρεβανσισμού. Ενός ρεβανσισμού που πια μεταφράζεται σε έξαλλη λαιμαργία, αχαλίνωτη υφαρπαγή, κατάλυση ορίων και νόμων σε κάθε επίπεδο. Και όλα αυτά σε ένα γενικότερο πλαίσιο ενεργειακού φόβου, οικονομικής ακροβασίας, γεωστρατηγικής αμφιβολίας. Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα δεν δίνει διεξόδους.

Δεν υπάρχει η αντίστοιχη κινητικότητα που κάποιος έβλεπε π.χ. στα πρώτα χρόνια της κρίσης, όταν όλα ήταν αμφίβολα και μετά από λίγο όλα έμοιαζαν πιθανά. Οι άνθρωποι είναι μουδιασμένοι σε όλα τα επίπεδα. Το πολιτικό, το κινηματικό, το δημιουργικό. Εξαντλημένοι από τις απότομες στροφές της ιστορίας, απογοητευμένοι από παλαιότερες υποσχέσεις που δεν ευοδώθηκαν, αδύναμοι να πράξουν συλλογικά ή με προοπτική. Χωρίς να μπορούν να κατασκευάσουν αφηγήσεις, δυνατότητες, χρησιμότητες σε αντιστοιχία με τις πράξεις τους.

Και ίσως το πιο αφοπλιστικό είναι πως μιλούμε για μια συνθήκη που δεν έχει ακόμα πατήσει τον βυθό της. Ο χειμώνας είναι μπροστά μας, τρομακτικός στην ακραία περιγραφή του, ο πόλεμος και οι επιπτώσεις του συνεχίζονται και οι επόμενες εκλογές φλερτάρουν με την επικύρωση και συνέχεια της κατάστασης για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα.

Βρισκόμαστε στο ιστορικό αυτό στάδιο όπου η απελπισία είναι ακόμη μοναξιά. Δεν έχει στοιχηθεί δίπλα σε άλλες μοναξιές, δεν έχει απλώσει το χέρι της ώστε να επικοινωνήσει, ώστε να διεκδικήσει την άρση της. Ναι. Αυτός είναι ο καιρός του μεγάλου ενικού. Της μόνωσης του εαυτού από τον εαυτό. Της εσωστρέφειας και της ομφαλοσκόπησης.

Πού πάμε από εδώ;

Δεν πιστεύω πως υπάρχουν εύκολες λύσεις. Ούτε πιστεύω πως η εύκολη αισιοδοξία της Αριστεράς μπορεί να λειτουργήσει ως απάντηση. Δεν νομίζω πως βρισκόμαστε μπροστά σε μια συνθήκη που το κάλεσμα στον αγώνα, τη συλλογική δράση, μπορεί να πείσει ή πιο σωστά πως μπορεί να ακουστεί ως διέξοδος. Χρειάζονται σκαλοπάτια πριν στραφούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Χρειάζεται ειλικρίνεια και εσωτερική αναδιαμόρφωση αν θέλουμε το πρόταγμα αυτό να μην ακούγεται ως μηχανιστική ευκολία, ένα αντανακλαστικό φετίχ που επαναλαμβάνεται σαν πολιτική μάντρα και ξορκίζει την κάθε δυσκολία.

Αυτό που λέω είναι πως ίσως είναι καιρός να αγκαλιάσουμε τη μοναξιά μας. Είναι ίσως καιρός να δώσουμε χώρο στα πρωτογενή και αυθόρμητα αυτά συναισθήματα και να δούμε πού μας πηγαίνουμε. Να προσδιορίσουμε εκ νέου τους εαυτούς μας μέσα σε μια συνθήκη που έχει αλλάξει ολοκληρωτικά. Να θυμηθούμε εκ νέου τις πρώτες μας αποφάσεις, αυτές που μας έφεραν στο προσωπικό σημείο που στεκόμαστε. Τους πρώτους στόχους, τις πρώτες επιλογές.

Να αντιληφθούμε την ταξική μας θέση και τον κοινωνικό μας ρόλο. Να μπούμε πιο μέσα, όλο και πιο μέσα, αναζητώντας το κουκούτσι της ύπαρξής μας. Να προετοιμαστούμε. Χωρίς βεβαιότητες και χωρίς προκάτ απαντήσεις. Χωρίς παυσίλυπες αισιοδοξίες και χωρίς εύκολους μελοδραματισμούς. Σε συνθήκες πολλαπλής κρίσης η ιστορία επιταχύνει απότομα τους κύκλους της. Οι αλλαγές έρχονται ξαφνικά. Αλλά δεν έχουμε πια την πολυτέλεια να αιφνιδιαστούμε. Πρέπει τη στιγμή εκείνη να είμαστε έτοιμοι. Ετοιμοι για το κάθε ενδεχόμενο.

Προς το παρόν είναι καιρός να μείνουμε μόνοι.