Ποιο είναι το ψυχολογικό υπόβαθρο των ανθρώπων που κακοποιούν ζώα; Με ποιες ψυχοπαθολογίες συνομιλούν η κακοποίηση, η παρασυσσώρευση και η παραμέληση ζώων; Και κατά πόσο εκτός από ψυχικό είναι και πολιτικό ζήτημα;
Η ιστορία της Ναυπάκτου είναι μια από τις λίγες που είδε το φως της δημοσιότητας και μια από τις πολλές που συμβαίνουν καθημερινά. Οπως και η ιστορία της Αράχοβας με την κακοποίηση του χάσκι.
Κατά πόσο υπάρχει στη χώρα μας κοινωνική συνείδηση απέναντι στα ζώα και τι κάνουμε για να την ενισχύσουμε;
Πριν από μερικές ημέρες πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα ένα διήμερο σεμινάριο για δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς με αντικείμενο τη βία κατά των ζώων και την ενδοοικογενειακή βία. Το σεμινάριο τελέστηκε υπό την αιγίδα της Α.Ε. Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και οργανώθηκε από τη Zero Stray Pawject, με τη συνδρομή και παρουσία του Αρείου Πάγου και της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και τη συμμετοχή της Ειδικής Γραμματείας για την Προστασία των Ζώων. Περισσότεροι από 13 ομιλητές από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο προέβησαν σε σχετικές τοποθετήσεις δείχνοντας από τη μια πως η φιλοζωία και η προστασία των ζώων έχουν διανύσει μακρύ δρόμο τις τελευταίες δεκαετίες και από την άλλη πως το φαινόμενο της βίας προς τα ζώα δεν έχει πάψει, αντανακλά σχεδόν πάντα άλλες ψυχοπαθολογίες και συνδέεται με την ενδοοικογενειακή βία. Το σεμινάριο ανέδειξε επιπλέον τον πολιτικό χαρακτήρα του φαινομένου.
Η κακοποίηση των ζώων έχει αρχίσει να απασχολεί με ένταση τόσο την επιστημονική κοινότητα όσο και το δημόσιο γίγνεσθαι τα τελευταία χρόνια. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι σχεδόν το 50% των κακοποιών ζώων εμπλέκεται σε ενδοοικογενειακή κακοποίηση. Μια έρευνα της οργάνωσης προστασίας ζώων Humane Society κατέληξε στο συμπέρασμα πως το 71% των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής είχε καταγγείλει τον θύτη του για βία απέναντι στα κατοικίδια της οικογένειας.
Τι είδους άνθρωποι αντλούν ικανοποίηση από την κακοποίηση ζώων; Τι δείχνει ο τρόπος που συνδεόμαστε με τα ζώα και κατά πόσο πρόκειται για πολιτικό ζήτημα;
Η κακοποίηση των ζώων αποτελεί την πρώτη ένδειξη σε ένα δυσλειτουργικό περιβάλλον. Σύμφωνα με το DSM, το αμερικανικό διαγνωστικό εγχειρίδιο για ψυχιατρικές και συναισθηματικές διαταραχές, η βία προς τα ζώα είναι ένα από τα βασικά διαγνωστικά κριτήρια για αντικοινωνική-επιθετική συμπεριφορά. Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία, όσοι κακοποιούν τα ζώα, ασκούν έλεγχο μέσω της κακοποίησης στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να εξουσιάσουν εκείνο που τους είναι ανοίκειο και ξένο, είτε πρόκειται για ανθρώπους είτε για ζώα. Γι’ αυτό και οι περισσότερες επιστημονικές μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα πως όσοι έχουν στραφεί κατά των οικόσιτων ζώων τους, σε μεταγενέστερο χρόνο στρέφονται και κατά των μελών της οικογένειάς τους.
Την ίδια στιγμή τα άτομα που περισυλλέγουν ζώα συντροφιάς κυρίως στον χώρο όπου διαμένουν οι ίδιοι, πάσχουν από το σύνδρομο παρασυσσώρευσης ζώων ή αλλιώς το «Σύνδρομο του Νώε», δεδομένου πως στην πραγματικότητα δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στη φροντίδα και τις ανάγκες των ζώων όπως ούτε στη φροντίδα του εαυτού τους με αποτέλεσμα να ασθενούν σοβαρά άνθρωποι και ζώα ή ακόμα και να αλληλοσπαράζονται.
Οσο για εκείνο που ανοίγει τον δρόμο σε αυτούς τους ανθρώπους που νοσούν ψυχικά να κακοποιούν ή να παραμελούν συστηματικά τα ζώα; Η έλλειψη ενός θεσμικού πλαισίου, η ατιμωρησία και η κουλτούρα αντιμετώπισης των ζώων σαν αντικειμένων και όχι ως ζωντανών πλασμάτων με δικαιώματα. Η χώρα μας έχει καταστήσει τον βασανισμό και τη φόνευση ζώου κακούργημα. Δεν αρκεί ωστόσο αυτό. Υπάρχει ένας σκοτεινός αριθμός εγκληματικότητας και παραμέλησης εις βάρος τους και μια αποσιώπηση τέτοιου είδους εγκληματικών ενεργειών καθώς οι άνθρωποι αυτοπροσδιορίζονται κατά κύριο λόγο ως ιδιοκτήτες τους.
Το βιβλίο «Ζωόπολις, μια πολιτική θεωρία για τα δικαιώματα των ζώων» εγκαινίασε πριν από μερικά χρόνια μια νέα αντίληψη για τα δικαιώματα των ζώων. Οι συγγραφείς του «Zωόπολις» επιμένουν πως πλέον δεν αρκεί να καταγγέλλουμε την κακομεταχείριση των ζώων, εάν συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε τα ζώα σαν αντικείμενα για την εξυπηρέτηση των σκοπών μας.
Μετατοπίζουν δηλαδή τη συζήτηση από το πεδίο της ηθικής στο πεδίο της πολιτικής, εστιάζοντας σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις απέναντι στα ζώα, που πηγάζουν από τους ποικίλους και διαφοροποιημένους τρόπους με τους οποίους τα ζώα σχετίζονται με τις ανθρώπινες κοινωνίες και τους θεσμούς. Ναι, έχουμε υποχρεώσεις απέναντι στα ζώα, τα οποία και διαθέτουν γνωστική και συναισθηματική ικανότητα δίχως τους πολύπλοκους ανθρώπινους συλλογισμούς. Εχουν τον δικό τους τρόπο να σκέφτονται και να νιώθουν, γι’ αυτό και συχνά εσωτερικεύουν το άγχος των ανθρώπων με αποτέλεσμα να εμφανίζουν τα ίδια ψυχοσωματικά προβλήματα με τους κηδεμόνες τους. Ας τα προστατέψουμε από όλες τις ψυχοπαθολογίες μας, ας σεβαστούμε τα δικαιώματά τους και ας αποκτήσουμε κοινωνική συνείδηση απέναντί τους. Δεν είναι αντικείμενα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας