Ο καρκίνος είχε παλιά προηγούμενα μαζί μου. Μου είχε κλέψει τη μάνα μου, όταν ακόμα δεν είχα προλάβει να της πω τα όνειρά μου. Με μεγάλη προσπάθεια τον ξέχασα. Εκείνος όμως όχι. Αυτή τη φορά σημάδεψε εμένα. Διπλή μαστεκτομή. Ανήκα πια κι εγώ στην ομάδα των ανθρώπων με τα γυμνά κεφάλια. Αρχισα να γράφω, να γράφω, να γράφω… χρειαζόμουν μια απάντηση, ένα στήριγμα, μια απόφαση, μια νέα αρχή».
Η συγκεκριμένη εξομολόγηση αναγράφεται στο οπισθόφυλλο της ποιητικής συλλογής «Χλωμές πανσέληνοι. Ιστορίες για γυμνά κεφάλια» της δημοσιογράφου και συγγραφέως Ολγας Χωμενίδου, που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ευμαρος.
Με αυτά δε τα λόγια η ίδια η Ολγα Χωμενίδου μας αποκαλύπτει ανοιχτά την τραγική αφορμή της συγγραφής του βιβλίου της, που μάλιστα έλκεται από ένα δραματικό συμβάν από το παρελθόν της, τον θάνατο της μητέρας της.
Αποκαλύπτει όμως και τον τρόπο αντιμετώπισης-στάσης της απέναντι στο «σοκαριστικό βίωμα» που καταλαβαίνουμε από τη σηματοδότηση «γυμνά κεφάλια» ότι πρόκειται για ασθένηση από καρκίνο (τη γραφή χωρίς ανάσα), καθώς και τα όσα την ταλάνισαν (μια απάντηση, ένα στήριγμα, μια απόφαση) προκειμένου να εκκινήσει «μια νέα ζωή». Ενώ πιο κάτω στο κείμενο του οπισθόφυλλου διατυπώνει ακόμα και τον στόχο της, που δεν είναι άλλος παρά να «λειτουργήσει ως αναστοχασμός για κάθε αναγνώστη που έχει πληγεί από αντίστοιχες τραυματικές εμπειρίες».
Αμέσως αμέσως, έχουμε όλα τα κλειδιά για να εγκύψουμε στη βιωματική ποίηση της Ολγας Χωμενίδου. Ενώ και ο πίνακας του εξωφύλλου, που δεν παραπέμπει σε κάποιο γνωστό έργο, μας φορτώνει με επιπλέον ερωτήματα για το τι θα βρούμε στο εσωτερικό, με έναν τρόπο αποσβολωτικό με την αιμορραγούσα καρδιά ανά χείρας και τα φωτεινά μάτια που δεν φαίνονται δακρυσμένα, παρά στοχαστικά και στοχοπροσηλωμένα σε μια αόρατη ευθεία.
Στις πρώτες σελίδες ανακαλύπτουμε ότι ο συγκεκριμένος πίνακας, όπως και οι άλλοι δύο που υπάρχουν μέσα στο βιβλίο, είναι έργα της ίδιας.
Η διαδικασία ανάγνωσης αποκαλύπτει μια ολόκληρη πορεία ζωής της ανθρώπινης φύσης για την αυτογνωσία της μέσα από τη δύσκολη, βασανιστική ακολουθία δραματικών στιγμών και τραγικών περιστατικών, όπως για παράδειγμα αυτό που υπονοεί στο ποίημα «για μια ανάσα», όπου φαίνεται πως ετέθη σε κίνδυνο η ίδια της η ζωή, αλλά το ανατρέπει με το «όχι ακόμα, όχι τώρα».
Από την αρχή, καθίσταται φανερό ότι το τραύμα επισύρει ένα ουσιαστικό ερώτημα κι αυτό το ίδιο πάντα ερώτημα διαπερνά όλα τα ποιήματα ώς το τέλος. Ξεκινά με τη «Διπλή ανάγνωση», όπου αναλύει την έννοια της επιλογής ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι μπροστά σε «ένα κομμένο στήθος» και «μια σημαδεμένη τρύπα».
Το ίδιο ξαναβρίσκουμε στο ποίημα «το Δεδομένο», όπου το κακό έχει πια χτυπήσει την ίδια και σχεδόν με οργή αναζητά την ειλικρινή απάντηση στο απλό, όπως είναι όλα τα καίρια ζητήματα, ερώτημα «τιμωρία ή ευκαιρία;».
Το καθαρά υπαρξιακό αυτό ερώτημα κορυφώνεται βέβαια στο τελευταίο ποίημα της συλλογής, την «Αυλαία», όπου ως δραματική ηρωίδα αναφωνεί «και πώς θα περάσω από εδώ κι εμπρός τη ζωή μου;».
Εικόνες σκληρές, όπου συμπυκνώνονται λαβωμένες επιθυμίες, αδικαίωτες προϋποθέσεις, φραγμένες ευκαιρίες, αποδείξεις χρόνιου πόνου και εναλλάσσονται με άλλες λυρικές, γεμάτες χρώμα, οσμές και ερωτικό πάθος, καταδεικνύοντας μια συνεχή αναζήτηση της ομορφιάς της ζωής, της πίστης στη δύναμη της ζωής.
«Δεν υπάρχει άλλη επιλογή απ’ τον πόνο, όσο γνώριμο κι αν έχει μόνο με τη ζωή, μες στη ζωή, μπορεί μονάχα εκεί, ελεύθερη με την καρδιά της όλη ν’ ανασάνει».
Η γραφή της Ολγας Χωμενίδου είναι εξόχως πυκνή, με περιγραφές που θα μπορούσαν να ανήκουν σε κινηματογραφικές σκηνές, με ιδιαίτερα πλούσιο και συμπυκνωμένο λεξιλόγιο, που όμως διαθέτει ακρίβεια και ρυθμό, ενώ όλα είναι εμποτισμένα σε βαθύ συναίσθημα.
Με αναφορές στο θείο, μέσα από διαλόγους με τον Θεό -κάτι που παραπέμπει σε ποίηση του Λέοναρντ Κοέν-, με ανατομικές αναλύσεις του τραγικού βιώματος (σοκ, πόνος, απώλεια ταυτότητας, ματαίωση, αποδοχή), με καβαφική λιτότητα, όπως όταν μιλά για τις ρωμαλέες ψυχές των γυμνών κεφαλιών που περνούν μέσα από την Ερυθρά Θάλασσα, και με σαφή κλίση στη φιλοσοφική ποιητική του Ρουμί, όπως όταν στο τέλος αποφασίζει ότι ο μόνος δρόμος μετά είναι μπροστά της «μα να εμπρός μου, ο κήπος του Αγαπημένου, ολόδροσος και μεγαλόθυμος. Ο παράδεισος με περιμένει», η ποίηση της Ολγας Χωμενίδου συγκινεί και ωθεί σε συλλογισμούς.
Το αποτέλεσμα είναι μια ποιητική αυτοπροσωπογραφία που ανάγει ένα δραματικό προσωπικό βίωμα σε συλλογικό και αναγνωρίσιμο και εντέλει συστήνει μια ωδή στη ζωή και στην αγάπη.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας