Eργαζόμενοι και πανδημία

Μπήκαμε στο τρίτο ημερολογιακό έτος της πανδημίας του κορονοϊού, η διασπορά της δυναμικής «Ομικρον» είναι εκτός ελέγχου και οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να καλούνται να ξεπερνούν εαυτούς.

Στις αρχές Ιανουαρίου (4/1) η Ελλάδα κατέγραψε περισσότερα από 50.000 κρούσματα (50.126) σε ένα 24ωρο, σημειώνοντας νέο αρνητικό ρεκόρ από την αρχή της πανδημίας. Η «Ομικρον» είναι παντού: από τους χώρους δουλειάς μέχρι τα σχολεία. Με αποτέλεσμα, την περαιτέρω πίεση των εργαζομένων στο σύστημα Υγείας, τον αποσυντονισμό του οικογενειακού προγραμματισμού λόγω των κρουσμάτων σε ενήλικες και παιδιά, τις αλλαγές στα σχέδια για την εργασία δεκάδων χιλιάδων πολιτών.

Σε πείσμα της κυβερνητικής ρητορικής για «ήπια» «Ομικρον» που θα σημάνει το «τέλος της πανδημίας», η επιστημονική κοινότητα ανά τον κόσμο εξηγεί ότι ούτε «ήπια» είναι η υπερμεταδοτική «Ομικρον» ούτε «τελειώσαμε με την πανδημία». Τα συναισθήματα απογοήτευσης, εξάντλησης, σύγχυσης είναι διάχυτα στους χώρους δουλειάς. Και είναι λογικό.

Tι περιμένουν οι εργοδότες από τους εργαζόμενους

Για πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία, το ποσοστό των αφοσιωμένων εργαζομένων στις ΗΠΑ έπιασε νέο χαμηλό επίπεδο, με μόλις το 34% των εργαζομένων να δηλώνει ότι αισθάνεται αφοσιωμένο στη δουλειά του και το 16% να δηλώνει ότι είναι αποπροσανατολισμένο, σύμφωνα με έρευνα της Gallup σε 57.022 εργαζομένους πλήρους και μερικής απασχόλησης που πραγματοποιήθηκε κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021.

Η Gallup ορίζει τους αφοσιωμένους εργαζομένους ως εκείνους που έχουν «σαφείς προσδοκίες, ευκαιρίες ανάπτυξης και απόψεις που μετράνε στην εργασία τους».

Ενας από τους λόγους για τους οποίους τόσο πολλοί εργαζόμενοι «τα 'χουν παίξει» τη δεδομένη στιγμή είναι ότι υπάρχει έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το τι περιμένει η εργοδοσία σε επίπεδο καθημερινών επιδόσεων λόγω του επιδημικού κύματος της «Ομικρον», των νέων οδηγιών για τον εμβολιασμό με τις αναμνηστικές δόσεις να αλλάζουν τα δεδομένα για τα πιστοποιητικά ανοσοποίησης, αλλά και όσον αφορά τις νέες προσλήψεις ή τη διατήρηση λιγότερων εργαζομένων.

Στις αρχές του 2020, οι εργαζόμενοι σε ποσοστό 49% δήλωναν ότι οι εργοδότες τους τούς ενημέρωναν για το τι συνέβαινε στην εταιρεία τους, ποσοστό που σύμφωνα με την Gallup είχε πέσει στο 36% μέχρι το τέλος του 2021.

Το τέλος του περασμένου έτους συνέπεσε επίσης με υψηλότερα ποσοστά παραιτήσεων. Περισσότεροι από 4,5 εκατομμύρια Αμερικανοί παραιτήθηκαν από τη δουλειά τους τον Νοέμβριο, έναντι 4,2 εκατομμυρίων τον Οκτώβριο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα, οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης έχουν φτάσει στα όριά τους με τις ελλείψεις προσωπικού και τους επιθετικούς ασθενείς που αρνούνται τα εμβόλια.

«Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης παρουσίασαν τις μεγαλύτερες πτωτικές τάσεις όσον αφορά το αίσθημα ότι κάποιος στη δουλειά νοιάζεται γι' αυτούς, ότι κάποιος ενθαρρύνει την εξέλιξή τους», επισήμανε ο Jim Harter, επικεφαλής επιστήμονας της Gallup στη διαχείριση του εργασιακού χώρου. «Οι μάνατζερ τμημάτων είδαν τις πιο απότομες μειώσεις στις μέχρι πρότινος σαφείς προσδοκίες των εργαζομένων και στο αίσθημά τους ότι έχουν δίπλα τους κάποιον που ενθαρρύνει την ανάπτυξή τους», πρόσθεσε.

Μεγαλύτερη η πίεση στους εργαζόμενους

Η εξαιρετικά μεταδοτική παραλλαγή «Ομικρον» κυριαρχεί παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας φαίνεται ότι προκαλεί λιγότερο σοβαρή ασθένεια από ό,τι η «Δέλτα». Το γεγονός όμως ότι μπορεί να μη χρειαστεί να νοσηλευτεί ένας άνθρωπος με «Ομικρον» στο νοσοκομείο δεν σημαίνει ότι πρέπει να πιεστεί να εργαστεί. Η ασθένεια είναι ασθένεια, γνώση που φαίνεται ότι αγνοούν οι εργοδότες.

Οι εργαζόμενοι αναφέρουν πολύ συχνά ότι αισθάνονται αναγκασμένοι να επιλέξουν μεταξύ της υγείας τους και του μισθού τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Σε έρευνα που διεξήχθη το φθινόπωρο του 2021 σε χαμηλόμισθους ωρομίσθιους εργαζομένους από τον κοινωνιολόγο Daniel Schneider του Πανεπιστημίου Harvard, το 65% των ανθρώπων που δήλωσαν ότι αισθάνθηκαν άρρωστοι κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της πανδημίας ανέφερε ότι εργαζόταν ενώ είχε συμπτώματα, επικαλούμενο τον φόβο να δηλώσει ασθένεια ή να «απογοητεύσει τους συναδέλφους του».

Οι εργαζόμενοι έχουν χάσει την ευελιξία τους

Στη διάρκεια αυτών των δύο χρόνων με την πανδημία δεν έγιναν απλώς αλλαγές στην εργασία και την εκπαίδευση, έγιναν αλλαγές ζωής. Αλλαγές που υπερβαίνουν πλέον την πανδημία. Μπαίνοντας στον τρίτο χρόνο της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης πολλοί άνθρωποι δεν είναι πρόθυμοι ή ικανοί να εγκαταλείψουν όσα έχουν καθιερώσει τα τελευταία δύο χρόνια.

Οι αλλαγές στις οποίες εξαναγκάστηκαν οι εργαζόμενοι δεν είναι προσωρινές όταν ισχύουν δύο χρόνια τώρα και συνεχίζουν να ισχύουν. Και αυτό πρέπει να γίνει σεβαστό από την εργοδοσία.

Αλλά οι επιχειρήσεις δεν είναι επίσης πρόθυμες να εγκαταλείψουν τους εργαζομένους τους - και η νέα σύντομη έκδοση για την καραντίνα του ΕΟΔΥ έχει σχεδιαστεί για να ωθεί τους εργαζομένους να επιστρέφουν στη δουλειά τους πιο σύντομα από ποτέ άλλοτε από την εμφάνιση της Covid. Με την «Ομικρον» να προκαλεί ελλείψεις προσωπικού, όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι, από το προσωπικό της εστίασης μέχρι τους εκπαιδευτικούς, λένε ότι δεν έχουν τους πόρους και την υποστήριξη που χρειάζονται για να επιβραδύνουν την εξάπλωση της Covid.

Οταν οι εργοδότες ενεργούν σαν η κοινωνία να έχει επιστρέψει στην προ-Covid κανονικότητα, οι εργαζόμενοι -σύμφωνα με την Gallup- δείχνουν πιο έτοιμοι από ποτέ να αποχωρήσουν όταν οι αξίες της εταιρείας δεν ευθυγραμμίζονται με τις δικές τους.

H Covid είναι εδώ και θα μείνει

Ολο και περισσότεροι εργαζόμενοι συμβιβάζονται με την ιδέα ότι η Covid θα είναι ένα μόνιμο θέμα.

Ερευνα της Qualtrics στις ΗΠΑ έδειξε ότι μεγάλη πλειοψηφία (71%) των εργαζομένων που ρωτήθηκαν για το θέμα είπε ότι πιστεύει πως η Covid δεν θα εξαφανιστεί ποτέ. Επιπλέον, 2 στους 5 εργαζομένους (39%) είπαν ότι θέλουν οι εργοδότες τους να σταματήσουν να φτιάχνουν πολιτικές επιστροφής στο γραφείο με βάση την ιδέα ότι η Covid θα εξαφανιστεί. Η συνειδητοποίηση ότι η Covid έχει εγκατασταθεί μόνιμα στον πλανήτη έχει αποτέλεσμα περισσότεροι εργαζόμενοι να παλεύουν με τη διαχείριση της σταδιοδρομίας τους εν μέσω μιας απροσδιόριστης πανδημίας. Η διαχείριση μιας συνεχιζόμενης πανδημίας και ταυτόχρονα των φιλοδοξιών και της εξέλιξής τους στην εργασία δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Οι εργαζόμενοι προσπαθούν να σχεδιάσουν το μέλλον τους στη δουλειά και τη ζωή και την ίδια ώρα αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα, ότι δηλαδή συνεχίζουν να ζουν μέσα σε μια πανδημία που τους έχει εξαντλήσει εργασιακά και κουράσει γενικά.