Τον Θοδωρή τον γνώρισα στις Βρυξέλλες, σε μια από τις πολλές συναντήσεις εργασίας που γίνονται καθημερινά στην πρωτεύουσα της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας. Ξεχώριζε, όχι μόνο για το αρχοντικό του ανάστημα και το λεπτό του χιούμορ αλλά και για το ότι συνήθως κουβαλούσε μαζί του και κάποιο μικρό επιστημονικό βιβλίο που προσπαθούσε να διαβάζει στα διαλείμματα της δουλειάς. «Επιστημονικό κουσούρι που μου έμεινε από τα χρόνια της Κρήτης», μου εξηγούσε, «αλλά κάνει καλό για να βγάζεις και λίγο το κεφάλι έξω από το νερό».
Μου πήρε ομολογώ αρκετό χρόνο μέχρι να συνειδητοποιήσω ότι ο Θοδωρής πριν έρθει στις Βρυξέλλες ήταν ένας κανονικός και μάλιστα επιτυχημένος και αγαπητός επιστήμονας που απλώς μια μέρα αποφάσισε να πετάξει την εργαστηριακή ποδιά για να φορέσει το κοστούμι του τεχνοκράτη. Μου πήρε ακόμα περισσότερο καιρό να καταλάβω ότι ο Θοδωρής ήταν ένας άνθρωπος με άποψη και σπάνιες κοινωνικές ευαισθησίες, ένας από τους λίγους υπέρμαχους της ελευθερίας του ερευνητή, ο οποίος και πρέπει να ορίζει μόνος του το πεδίο και τους στόχους της έρευνάς του, χωρίς διαδικαστικά βάρη και εμπόδια. Ο Θοδωρής ήταν από τους λίγους που το πίστευε τόσο δυνατά, σε καιρούς μάλιστα που τα παραδοσιακά χρηματοδοτικά εργαλεία έρευνας με τις προκαθορισμένες θεματικές και τα στενά χρονικά πλαίσια ήταν παντοδύναμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τον θυμάμαι να βγαίνει από συνεδριάσεις του επιστημονικού συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ερευνας (ERC), από συναντήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή να επιστρέφει από ταξίδια εργασίας, σκεπτικός και ανήσυχος για το εάν θα προέκυπτε κάποιο εμπόδιο που θα υπονόμευε την αυτόνομη πορεία τού ERC ή θα αλλοίωνε την ιδιοσυστασία του. Αυτό ήταν το όραμά του και γι’ αυτό βρέθηκε εκεί από την πρώτη μέρα λειτουργίας του. Ηταν μάλιστα περήφανος όταν άρχιζε σταδιακά να αντιλαμβάνεται την αναγνώριση που τύγχαναν οι υπότροφοι ερευνητές και τα αποτελέσματα της πρωτοποριακής έρευνάς τους στον ευρύτερο επιστημονικό κόσμο και όχι μόνο.
Περήφανος ήταν και για την οικογένειά του και καμάρωνε για τα ιδιαίτερα κατορθώματα των παιδιών του, αλλά πάντα με τρόπο συγκρατημένο και χωρίς έπαρση. Μειλίχιος, πρόθυμος να σε ακούσει και πάντα με μια ιστορία να συνοδεύει κάθε αποστροφή του λόγου του, η παρουσία του δεν περνούσε ποτέ απαρατήρητη. Δεν έχανε ποτέ την ψυχραιμία του ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές και είχε πάντοτε μια καλή συμβουλή να σου δώσει και μια καλή κουβέντα να πει για κάθε έναν ξεχωριστά από τους συναδέλφους του.
Παρά την 20ετή παρουσία του στις Βρυξέλλες, δεν έπαψε ποτέ να είναι σε επαφή με την ελληνική επιστημονική κοινότητα και να αφουγκράζεται τα προβλήματά της. Η συμβολή του μάλιστα στην ίδρυση του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) ήταν πολύπλευρη και η αγωνία του για το εάν θα καταφέρει να ορθοποδήσει και να αποτελέσει παράγοντα ανάσχεσης του brain drain, που βιώνει τα τελευταία τουλάχιστον 10 χρόνια η χώρα μας, παροιμιώδης. Τραγική ειρωνεία: το Ιατρικό Κέντρο Cedars - Sinai του Λος Αντζελες, από το οποίο είχε αποφοιτήσει, είχε ιδρυθεί για να αντιμετωπιστεί η μεγάλη πανδημία ισπανικής γρίπης του 1918, που σκότωσε 50 εκατομμύρια ανθρώπους.
Ο Θοδωρής ήταν πολλά πράγματα για πάρα πολλούς ανθρώπους. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδώσει κανείς το μέγεθος και το εύρος της προσωπικότητας και της προσφοράς του. Για εμάς, όμως, που είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε, υπάρχει ακόμα μια πτυχή του που μας καθόρισε: αυτή του ανθρώπου που έδειξε ότι ένα όραμα μπορεί να γίνει πραγματικότητα, με μεθοδική και συνεχή προσπάθεια, χωρίς ποτέ να χάνεις το χαμόγελο και την ανθρωπιά σου.
* Νομικός - πολιτικός αναλυτής, Τομέας Νέων Τεχνολογιών (STOA)-Επιστημονική Υπηρεσία Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας