Με Τουρκία στο επίκεντρο και γεμάτη ατζέντα

Το νέο τρομοκρατικό χτύπημα στη Γαλλία, η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία αλλά και το μέλλον των σχέσεων ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου μετά την αλλαγή της κυβέρνησης και την τοποθέτηση του ευρωσκεπτικιστή Μπόρις Τζόνσον στη θέση του υπουργού Εξωτερικών, θα βρεθούν στο επίκεντρο του σημερινού συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Στις Βρυξέλλες βρίσκεται σήμερα και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι ο οποίος αυτήν την ώρα παρακάθεται σε πρόγευμα εργασίας με τους 28 Ευρωπαίους ομολόγους του.

Τον τόνο έδωσε η Φεντερίκα Μογκερίνι, εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, η οποία τόνισε την ανάγκη προστασίας του κράτους δικαίου στην Τουρκία.

«Ήμασταν οι πρώτοι που είπαμε ότι οι θεσμοί θα πρέπει να προστατεύονται. Το κράτος δικαίου θα πρέπει να προστατευτεί» δήλωσε η Φ. Μογκερίνι ενώ ο Ευρωπαίος επίτροπος για την Πολιτική Γειτονίας και τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν εξέφρασε την ανησυχία του για τις εκκαθαρίσεις στην Τουρκία κατ' εντολή του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σημειώνοντας πως «οι λίστες ήταν ήδη προετοιμασμένες».

Αντίστοιχα, και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν Μαρκ Ερό τόνισε την ανάγκη «επαγρύπνησης» της ΕΕ σε ό,τι αφορά τη δράση των τουρκικών Αρχών έτσι ώστε «να μην τεθεί σε κίνδυνο η δημοκρατία». «Η Τουρκία έχει κάνει πολλές μεταρρυθμίσεις και δεν πρέπει να κάνει βήματα προς τα πίσω» είπε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, ενώ αναφορικά με το τρομοκρατικό χτύπημα στη Νίκαια, σημείωσε πως η τρομοκρατία επανέρχεται στην πρώτη γραμμή και πως οι 28 από κοινού με τον Αμερικάνο ομόλογό τους θα πρέπει να συζητήσουν πως θα «εντείνουν» τη δράση τους κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Κεντρικό πρόσωπο είναι και ο Μπόρις Τζόνσον στην πρώτη του εμφάνιση ως υπουργός Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας. Ο κ. Τζόνσον υπογράμμισε πως το μήνυμα που θα στείλει στους εταίρους της Βρετανίας είναι ότι η Βρετανία δε θα εγκαταλείψει «τον ηγετικό της ρόλο στην Ευρώπη».

«Θα κάνουμε σεβαστή τη βούληση των Βρετανών πολιτών και θα αποχωρήσουμε από την ΕΕ αλλά σε καμία περίπτωση δε σημαίνει αυτό ότι θα φύγουμε από την Ευρώπη» είπε και πρόσθεσε πως τα τραγικά γεγονότα στη Νίκαια και στην Τουρκία δείχνουν τη σημασία της στενής συνεργασίας των δύο πλευρών. Ο Μπ. Τζόνσον και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι είχαν χθες βράδυ δείπνο «γνωριμίας». Ερωτηθείς εάν τα σχόλια του Τζόνσον με τα οποία συνέκρινε την ΕΕ με το Χίτλερ κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του υπέρ του Brexit θα κάνουν τη σημερινή συνάντηση δύσκολη, ο υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας Μπερτ Κέντερς, δήλωσε: «Θα τον ακούσουμε σήμερα και θα δούμε αν εξακολουθεί να σκέφτεται το ίδιο».

Αναζητώντας κοινή γραμμή για την Τουρκία

Διπλωμάτες αναφέρουν ότι στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων οι ΥΠΕΞ της ΕΕ θα συμφωνήσουν σε μιά κοινή γραμμή για την Τουρκία, μετά το πρωινό στις Βρυξέλλες με τον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Τζον Κέρι.

Το αναμενόμενο συμβούλιο, παρά την πλήρη ατζέντα του - με θέματα που θα διευθετούνταν πριν τη διακοπή του καλοκαιριού όπως τις συνεχιζόμενες κρίσεις στην Ουκρανία και τη Λιβύη, τη μετανάστευση ροή από την Αφρική και τη θαλάσσια επέκταση της Κίνας - έχει κατακλυσθεί από το ξέσπασμα τριών μεγάλων εξελίξεων μέσα σε 48 ώρες σε συνεχιζόμενες μέρες την εβδομάδα που μας πέρασε:

• Την ταχεία σύσταση της νέας κυβέρνησης της Βρετανίας υπό την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι την Τετάρτη και την επιλογή της του Μπόρις Τζόνσον, δημοσιογράφου με εχθρική στάση απέναντι στις Βρυξέλλες και ηγέτη της καμπάνιας Brexit, ως υπουργός Εξωτερικών. Ο Τζόνσον αναμένεται να ενημερώσει τους άβολους ομολόγους του περί του πώς η Βρετανία, μία από τις δύο μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις της ΕΕ, θα συνεργαστεί σε θέματα εξωτερικής πολιτικής όταν η χώρα αποχωρήσει από την Ένωση. Θα είναι η πρώτη υψηλού επιπέδου συνάντηση νέου υπουργικού μέλους της κυβέρνησης της Μέι.

• Τον φόνο 84 ατόμων από έναν Γάλλο τυνησιακής καταγωγής ο οποίος έσπειρε το θάνατο με φορτηγό που έριξε στη προκυμαία της Νίκαιας ενώ η Γαλλία γιόρταζε την εθνική της επέτειο την Πέμπτη, ένα αιματηρό γεγονός την ευθύνη του οποίου ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος. Οι υπουργοί θα τηρήσουν ενός λεπτού σιγή για τα θύματα και θα συζητήσουν, μετά την τρίτη μεγάλη επίθεση του ΙΚ στη Γαλλία μέσα σε 18 μήνες, και 4 μήνες μετά την επίθεση βομβιστών στις ίδιες τις Βρυξέλλες, πώς θα συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία στην Ευρώπη και το ΙΚ στη Μέση Ανατολή.

• Και, τέλος, την Παρασκευή, το πραξικόπημα που κατέρρευσε όταν ο Ερντογάν κινητοποίησε τους υποστηρικτές του να βγουν στους δρόμους, και εξασφάλισε την υποστήριξη ενός μεγαλύτερου μέρους των υπηρεσιών ασφαλείας.

Ο Κέρι, που θα συναντήσει τους ομολόγους του για δύο ώρες από τις 8:00 π.μ. ώρα Βρυξελλών (9:00 π.μ. ώρα Ελλάδας), δήλωσε χθες στο Λουξεμβούργο ότι η προσπάθεια πραξικοπήματος στη Τουρκία, μέλους του ΝΑΤΟ, δεν είχε διακόψει την επιχείρηση εναντίον του Ισλαμικού Κράτους της οποίας ηγούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρότι η αεροπορική βάση στο Ιντσιρλίκ, που χρησιμοποιείται από τις αεροπορικές δυνάμεις των ΗΠΑ και της Γερμανίας, έχει τεθεί προσωρινά εκτός πρόσβασης.

Ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ζαν-Μαρκ Ερό, ο οποίος αναμένεται να ενημερώσει τους ομολόγους του για τη θέση της Γαλλίας σχετικά με τις συνεχόμενες επιθέσεις του ΙΚ στο έδαφος της χώρας, είπε χθες ότι υπάρχουν«"ερωτηματικά» ως προς το εάν η Τουρκία, υπό την ηγεσία του ισλαμιστικού κόμματος του Ερντογάν, είναι «βιώσιμος» σύμμαχος, αναφερόμενος σε «υποψίες» περί των κινήτρων της Τουρκίας. Επέμεινε επίσης ότι η ευρωπαϊκή υποστήριξη για τον Ερντογάν μετά το πραξικόπημα δεν αποτελούσε άδεια «εν λευκώ» για να καταπιέσει τους πολιτικούς αντιπάλους του.