Τα διλήμματα για Ουκρανία και Ρωσία μετά από δέκα ημέρες μαχών στο Κούρσκ

Νέα τροπή λαμβάνει η πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία μετά την ριψοκίνδυνη και αιφνιδιαστική κίνηση από το Κίεβο να εισβάλει στην περιοχή του Κουρσκ και να καταλάβει ρωσικά εδάφη.

Οι μάχες συνεχίζονται, οι αναλύσεις δίνουν και παίρνουν, ενώ, παράλληλα, διεξάγεται και ο συνήθης πόλεμος προπαγάνδας με την ουκρανική πλευρά (συνεπικουρούμενη από τους δυτικούς συμμάχους και την πλειονότητα των μεγάλων δυτικών ΜΜΕ) να ανακοινώνει συνεχείς νίκες και τη ρωσική να υποβαθμίζει ξεκάθαρα τις εξελίξεις και να μην δίνει στη δημοσιότητα πολλές λεπτομέρειες.

Μπορεί να κρατήσει τα εδάφη η Ουκρανία;

Ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει από την έναρξη της επιχείρησης είναι, φυσικά, το εάν οι ουκρανικές δυνάμεις μπορούν να συνεχίζουν να πολεμούν σε δύο πολύ μεγάλα μέτωπα και κατά πόσο ωφελεί το Κίεβο να προσπαθήσει να κρατήσει τα εδάφη που έχει καταλάβει.

Προς το παρόν παραμένουν άγνωστοι οι στόχοι του Ζελένσκι και του επιτελείου του πίσω από αυτή την κίνηση, παρότι χθες αξιωματούχοι του Κιέβου υποστήριζαν ότι η Ουκρανία επιθυμεί να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας προκειμένου να προστατεύσει τις δυνάμεις εντός των εδαφών της από το συνεχές σφυροκόπημα από τα βόρεια.

Παράλληλα, δεν αποκλείεται η Ουκρανία να επιχειρεί να δημιουργήσει αντιπερισπασμό στις ρωσικές δυνάμεις για να στρέψει την προσοχή μακριά από το ανατολικό μέτωπο, όπου η Μόσχα συνεχίζει να προελαύνει. Οι σημερινές εξελίξεις, πάντως, και οι ρωσικές ανακοινώσεις για κατάληψη κομβικών σημείων στο Ντονέτσκ δείχνουν ότι προς το παρόν η Μόσχα δεν αλλάζει τη στρατηγική της. 

Δεν αποκλείεται, εξάλλου, η Ουκρανία να επιδιώκει να αποκτήσει κάποιο ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί με το βλέμμα στην έναρξη διαπραγματεύσεων για ειρήνευση στην περιοχή, καθώς πληθαίνουν οι αναφορές για μια τέτοια προοπτική.

Ήδη, πάντως, υπάρχουν αναλύσεις, όπως σημειώνει το Reuters, που δείχνουν πως είναι εξαιρετικά επικίνδυνη η κίνηση των Ουκρανών να αποδυναμώσουν τα στρατεύματα που μάχονται μέσα στα εδάφη της χώρας απέναντι σε έναν πανίσχυρο αντίπαλο που εξακολουθεί να έχει το πάνω χέρι. 

Τα στοιχεία για τον αριθμό των δυνάμεων που έχουν μπει στο ρωσικό έδαφος ποικίλουν από 5.000 έως 12.000 στρατιώτες, οι οποίοι μετακινήθηκαν από διάφορα μέτωπα που παραμένουν «καυτά» εντός της ουκρανικής επικράτειας.

Ο Ουκρανός πρόεδρος, από την πλευρά του, δεν σταματά να κάνει πανηγυρικές δηλώσεις, ανακοινώνοντας ότι οι δυνάμεις του έθεσαν υπό τον έλεγχό τους και την πόλη Σούντζα, τη μεγαλύτερη στην περιοχή του Κουρσκ.

Το Κίεβο διατείνεται ότι ελέγχει 82 κοινότητες και 1.150 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ φέρεται να έχει εγκαταστήσει και στρατιωτική διοίκηση στην περιοχή, κάτι που αποτελεί ένδειξη μακροπρόθεσμης παρουσίας εντός ρωσικών εδαφών.

Το γόητρο του Πούτιν, οι στρατηγικές επιλογές και το πλεονέκτημα

Αναμφίβολα η αιφνιδιαστική επίθεση προκαλεί πλήγμα στο γόητρο του Ρώσου προέδρου και στην ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων, ενώ φέρνει και απώλειες για τον στρατό, παρά το γεγονός ότι η Μόσχα είναι φειδωλή σε δηλώσεις και παράθεση στοιχείων.

Ενώ περιοχές έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και ήδη υπάρχουν αναφορές για μετακίνηση στρατευμάτων από την Ουκρανία πίσω στη Ρωσία, η Μόσχα καλείται να λάβει σημαντικές αποφάσεις για το εάν θα προχωρήσει σε αλλαγές στις δυνάμεις που πολεμούν στα μέτωπα εντός Ουκρανίας, βάζοντας ένα «φρένο» στις επιχειρήσεις που διεξάγει.

Προς το παρόν οι Ρώσοι ανακοίνωσαν νέες νίκες στο ουκρανικό μέτωπο κοντά στην κομβικής σημασίας πόλη Ποκρόβσκ, που αποτελεί έναν σημαντικό εφοδιαστικό κόμβο για τις ουκρανικές δυνάμεις.

Το υπουργείο Άμυνας μίλησε για σειρά νικών κατά μήκος του μετώπου, από την περιφέρεια του Χαρκόβου έως το Λουχάνσκ και το Ντονέτσκ. 

Το ρωσικό υπουργείο, πάντως, προχώρησε σήμερα και σε ανακοίνωση σχετικά με τις εξελίξεις στο Κουρσκ, κάτι που δεν είχε κάνει τις προηγούμενες ημέρες, καθώς, είναι εμφανές ότι η Μόσχα επιχειρεί να υποβαθμίσει τις συγκρούσεις που είναι σε εξέλιξη.

Σύμφωνα με τη ρωσική πλευρά οι Ουκρανοί έχουν χάσει περισσότερους από 2.600 στρατιώτες στις μάχες για το Κουρσκ, ενώ οι δυνάμεις της Μόσχας συνεχίζουν να παίρνουν τον έλεγχο της περιοχής. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επισημαίνει, ακόμη, ότι οι Ουκρανοί έχασαν 37 τανκ, 32 τεθωρακισμένα μεταγωγικά, 23 οχήματα πεζικού, 206 τεθωρακισμένα οχήματα, 4 αντιαεροπορικά συστήματα, 20 όπλα πυροβολικού και τρεις εκτοξευτές πολλαπλών ρουκετών. 
Επανέλαβε, τέλος, ότι η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής έχει απομακρυνθεί σε ασφαλή σημεία. 

Προς το παρόν η Ρωσία δείχνει να στηρίζεται σε μονάδες που βρίσκονται κοντά στο Κούρσκ για να απωθήσει την ουκρανική επιδρομή, όμως είναι δεδομένο ότι έχει αρκετές εφεδρείες για να απαντήσει στην Ουκρανία χωρίς να αποσύρει δυνάμεις από τα βασικά μέτωπα που την ενδιαφέρουν.

Πολιτικά οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών έχουν φέρει νέα δεδομένα στο τραπέζι, όμως, στρατιωτικά δύσκολα μπορούν να ανατραπούν οι ισορροπίες. Σε επίπεδο στρατηγικής, όπως σημειώνει το Associated Press, η συγκεκριμένη περιοχή έχει ελάχιστη οικονομική και στρατιωτική σημασία για την Ουκρανία.

Εκείνο που μένει, ακόμη, να διευκρινιστεί είναι πώς θα απαντήσει η Ρωσία στο γεγονός ότι για την επίθεση χρησιμοποιήθηκε πολεμικός εξοπλισμός από δυτικές χώρες, όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Γερμανία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Μόσχα κρατά χαμηλά τους τόνους της αντιπαράθεσης με τη Δύση αυτή τη στιγμή και ο Πούτιν έχει περιοριστεί μόνο σε μια υπόσχεση για δυναμική απάντηση μετά την επίθεση στο Κουρσκ.