Νέες κυρώσεις στη Ρωσία, μετά την υποχώρηση στο ελληνικό βέτο

Η αφαίρεση των πέντε ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών από τη λίστα «ντροπής» της Ουκρανίας ξεμπλόκαρε το 11ο πακέτο των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

«Χαιρετίζω την πολιτική συμφωνία για την 11η δέσμη κυρώσεων. Θα επιφέρει περαιτέρω πλήγμα στην πολεμική μηχανή του Πούτιν με αυστηρότερους εξαγωγικούς περιορισμούς, στοχεύοντας σε οντότητες που υποστηρίζουν το Κρεμλίνο», έγραψε στο twitter η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

«Το εργαλείο μας κατά της καταστρατήγησης θα αποτρέψει τη Ρωσία από το να βάλει στα χέρια της προϊόντα που υπόκεινται σε κυρώσεις», συμπλήρωσε.

Η Ελλάδα μπλόκαρε το 11^ο πακέτο κατά της Ρωσίας γιατί σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Αθήνα έθετε ως προϋπόθεση την αφαίρεση των ελληνικών εταιρειών από την ουκρανική λίστα των «Χορηγών Διεθνούς Πολέμου», ενός καταλόγου που διαχειρίζεται ο Εθνικός Οργανισμός για την Πρόληψη της Διαφθοράς (NACP) της χώρας.

Ο κατάλογος στοχεύει σε εταιρείες που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία παρά τις πιέσεις να αποσυρθούν λόγω του πολέμου. Από την έναρξή του το περασμένο καλοκαίρι ο κατάλογος έχει μεγαλώσει και σήμερα περιλαμβάνει 102 άτομα και 26 εταιρείες, 17 από τις οποίες έχουν δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ανάμεσα σε αυτές βρίσκονται και πέντε ελληνικές, ο υψηλότερος αριθμός μεταξύ των χωρών. Και οι πέντε είναι ναυτιλιακές εταιρείες που φαίνεται να εξακολουθούν να μεταφέρουν και να πωλούν ρωσικό πετρέλαιο. Οι Ουκρανοί δεν ισχυρίζονται απαραίτητα ότι κάποια από τις εταιρείες παραβιάζει τις κυρώσεις, ωστόσο τις «δείχνουν με το δάκτυλο» ως συνεργαζόμενες με τον Πούτιν.

Και παρ' όλο που η λίστα δεν έχει νομική ισχύ, αποτελεί ένα παράδειγμα της πρακτικής «name and shame» που όταν πρόκειται για θέματα εξωτερικής πολιτικής μπορεί να είναι πανίσχυρη.

Πρώτη έκανε την αρχή η Ουγγαρία, η οποία έθεσε το ζήτημα στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ την περασμένη εβδομάδα. Κι αυτό γιατί στη λίστα φιγουράρει η OTP Bank, η μεγαλύτερη εμπορική τράπεζα της Ουγγαρίας, η προσθήκη της οποίας στις αρχές του μήνα προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση της Βουδαπέστης.

Η τράπεζα, η οποία εξυπηρετεί πάνω από 2,4 εκατομμύρια πελάτες στη Ρωσία, κατηγορείται από τους Ουκρανούς ότι αναγνώρισε τις λεγόμενες «λαϊκές δημοκρατίες» στα κατεχόμενα εδάφη του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ και ότι παρείχε «προνομιακούς όρους πίστωσης» στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις, ισχυρισμοί που η εταιρεία αρνείται.

Πάντως η ουγγρική κυβέρνηση, σε αντίποινα για την καταχώριση στον κατάλογο, χρησιμοποίησε το δικαίωμα βέτο της για να εμποδίσει μια νέα δόση στρατιωτικής βοήθειας ύψους 500 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. προς την Ουκρανία. Η Βουδαπέστη κατέστησε σαφές ότι η αναστολή θα διαρκέσει όσο η τράπεζα παραμένει στον κατάλογο και επέκτεινε το «μπλόκο» και στις κυρώσεις.

Την στάση της Ουγγαρίας υιοθέτησε και η Ελλάδα. «Η Βουδαπέστη και η Αθήνα έχουν μπλοκάρει τις συζητήσεις καθώς συνδέουν την έγκριση για τη δέσμη κυρώσεων με ένα ξεχωριστό ακανθώδες ζήτημα που αφορά την Ουκρανία. Το Κίεβο έχει συντάξει μια λίστα με ιδιωτικές εταιρείες που αποκαλεί «χορηγούς πολέμου», η οποία περιλαμβάνει μια σειρά από ευρωπαϊκές εταιρείες» έγραψε το POLITICO.

«Η Ελλάδα επανέλαβε ότι εάν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για παραβίαση κυρώσεων, θα πρέπει να γνωστοποιούνται στα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη σε τεχνικό επίπεδο, ώστε να γίνεται επαρκής διερεύνηση και στη συνέχεια να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα» σύμφωνα με διπλωματική πηγή.

Πολλές χώρες συμμερίζονται την ανησυχία της Ελλάδας, ωστόσο την ίδια στιγμή πιέζουν για την υιοθέτηση του 11ου πακέτου των κυρώσεων το συντομότερο δυνατό. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», τελικά χθες το βράδυ οι 5 εταιρείες αφαιρέθηκαν από τη λίστα και πλέον ο δρόμος άνοιξε για την υιοθέτηση των κυρώσεων. Πίσω φαίνεται να έκανε και η Ουγγαρία.