Εμφύλιοι πόλεμοι, συγκρούσεις, τρομοκρατία συμμοριών και αυταρχικών καθεστώτων, φτώχεια, πείνα και κλιματική καταστροφή είναι βασικοί παράγοντες στο δράμα εκατομμυρίων ανθρώπων που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους την περασμένη χρονιά, είτε για να σώσουν τη ζωή των ίδιων και των οικογενειών τους είτε για να τη βελτιώσουν με οποιονδήποτε τρόπο.
Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα που δείχνει η ετήσια έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε σήμερα για την μετανάστευση παγκοσμίως.
Σύμφωνα με την έκθεση του Οργανισμού, περίπου 110 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους χωρίς να είναι επιλογή τους. Η Ύπατη Αρμοστεία αναφέρει ότι έως το τέλος του 2022, 108,4 εκατ. άνθρωποι είχαν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της πατρίδας τους ή είχαν μετατραπεί σε πρόσφυγες στο εξωτερικό. Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε κατά 19,1 εκατομμύρια σε σύγκριση με τα τέλη του 2021, φτάνοντας επίπεδα ρεκόρ.
Ο πόλεμος που ξέσπασε τον Απρίλιο στο Σουδάν επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την κατάσταση που χαρακτηριζόταν ήδη φοβερή το 2022, εξαιτίας της ρωσικής εισβολής και του πολέμου στην Ουκρανία και της ανθρωπιστικής κρίσης στο Αφγανιστάν, μεταξύ άλλων.
Ποτέ πριν ο συνολικός αριθμός των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων δεν είχε φτάσει σε τέτοιο επίπεδο, υπογραμμίζει η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) στην ετήσια έκθεσή της που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα.
Ανεπανάληπτα νούμερα και ένα μεγάλο «κατηγορώ»
Ο πόλεμος που ξέσπασε ανάμεσα στον στρατό και την παραστρατιωτική οργάνωση RSF στο Σουδάν εκτόξευσε τον αριθμό των προσφύγων και των εκτοπισμένων σε πάνω από 110 εκατομμύρια, τον Μάιο φέτος.
Έτσι «φθάσαμε εδώ όπου βρισκόμαστε σήμερα», διαπίστωσε ο επικεφαλής της UNHCR, ο Φιλίπο Γκράντι, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Γενεύη.
«Έχουμε 110 εκατομμύρια ανθρώπους που αναγκάστηκαν να φύγουν εξαιτίας πολέμου, διωγμών, διακρίσεων και βίας, [αιτίων] συχνά αναμεμιγμένων με άλλα, ιδίως τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», τόνισε, στηλιτεύοντας την τρομακτική αύξηση.
«Πρόκειται για κατηγορώ όσον αφορά την κατάσταση του κόσμου μας», έκρινε ο κ. Γκράντι.
Το 2022, καταγράφτηκαν 35,3 εκατομμύρια πρόσφυγες και 62,5 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένοι. Καταμετρήθηκαν επίσης 5,4 εκατ. αιτούντες άσυλο και 5,2 εκατ. άλλοι που είχαν ανάγκη διεθνή προστασία.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι συναντούν «πιο εχθρικό περιβάλλον, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τους πρόσφυγες, σχεδόν παντού», διαπιστώνει ο Ύπατος Αρμοστής.
«Αληθινός ηγέτης είναι αυτός που πείθει την κοινή γνώμη της χώρας του πως υπάρχουν άνθρωποι που αξίζουν διεθνή προστασία», είπε δηκτικά ο κ. Γκράντι.
Σημειώνεται ότι τα τρία τέταρτα των προσφύγων έχουν καταλήξει σε χώρες οι οποίες έχουν από χαμηλά ως μεσαία εισοδήματα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μεταχείρισή τους.
«Σχετικά δίκαιη» η τελευταία απόφαση της ΕΕ για το προσφυγικό
Ο κ. Γκράντι εξέφρασε ικανοποίηση για τις τελευταίες αποφάσεις στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τη μεταρρύθμιση των κανόνων για το άσυλο και της πολιτικής για τη μετανάστευση, βλέποντας σε αυτές μια προσπάθεια να αποκλιμακωθούν οι εντάσεις και χαρακτηρίζοντάς τη «σχετικά δίκαιη».
Η μεταρρύθμιση προβλέπει σύστημα αλληλεγγύης των «27» στην υποδοχή των προσφύγων και ταχύτερη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων ασύλου που υποβάλλονται από κάποιους μετανάστες στα σύνορα. Μένει ακόμα να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σε κάθε περίπτωση «είμαστε χαρούμενοι που οι Ευρωπαίοι συμφωνούν σε κάτι» είπε.
Για τον Ύπατο Αρμοστή, πρέπει να αρχίσει προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι ροές μεταναστών που προσπαθούν να φθάσουν στην Ευρώπη πολύ προτού αρχίσουν τη μακρά διαδρομή τους.
Πάντως στην Ευρώπη, στη Βρετανία και στις ΗΠΑ, «η πόρτα πρέπει να μείνει ανοικτή» στους αιτούντες άσυλο.
«Οι αιτούντες άσυλο δεν πρέπει να οδηγούνται στη φυλακή. Το να ζητάς άσυλο δεν είναι έγκλημα», επέμεινε ο Φιλίπο Γκράντι, επικρίνοντας –ονομαστικά– το σχέδιο του Λονδίνου να μεταφέρει πρόσφυγες στη Ρουάντα. Εξέφρασε επίσης ανησυχία για την πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ ως προς το ζήτημα αυτό.
Ελεύθερη πτώση στην οικονομική στήριξη των προσφύγων
Ο κ. Γκράντι παραδέχεται πως ο οργανισμός που διοικεί «δεν βρίσκεται σε καλή οικονομική κατάσταση αυτή τη χρονιά», κάτι αληθές και για άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως ιδίως η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ).
Η παγκόσμια οικονομική κατάσταση και ο πληθωρισμός έχουν πολύ βαριές συνέπειες στα κεφάλαια που απευθύνει έκκληση να δωριστούν από τη διεθνή κοινότητα η Αρμοστεία.
Έτσι, για το Σουδάν, η UNHCR δεν διαθέτει παρά το 16% των κεφαλαίων που υπολογίζει πως θα χρειαστεί, ενώ το ποσοστό πέφτει στο 13% σε ό,τι αφορά τη βοήθεια στους πρόσφυγες, που αναγκάστηκαν να φύγουν για να σωθούν από τον πόλεμο που μαίνεται, σε γειτονικά κράτη.
Την περασμένη χρονιά πάνω από 339.000 πρόσφυγες από 38 χώρες επέστρεψαν στις πατρίδες τους, ενώ κάπου 5,7 εκατ. εκτοπισμένοι μπόρεσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Οι χώρες που φιλοξενούν τους περισσότερους πρόσφυγες είναι η Τουρκία (3,6 εκατομμύρια), το Ιράν (3,4 εκατ.), η Κολομβία (2,5 εκατ.), η Γερμανία (2,1 εκατ.) και το Πακιστάν (1,7 εκατ.).
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας