Η καραντίνα του χάους

Η 48ωρη απαγόρευση κυκλοφορίας και κλεισίματος των καταστημάτων σε 31 επαρχίες της χώρας, που αιφνιδιαστικά ανακοίνωσε ο Τούρκος πρόεδρος, έφερε ακριβώς τα μη προσδοκώμενα αποτελέσματα: ουρές, συνωστισμό, πανικό και καβγάδες μεταξύ των πολιτών, καταγγελίες από αντιπολίτευση και αιρετούς και μαζικές, μη αποδεκτές τελικά, παραιτήσεις μελών της Επιστημονικής Επιτροπής

Απεγνωσμένα βοήθεια για να φρενάρει τον κατήφορο της οικονομίας αναζητά ο Ερντογάν από ΗΠΑ, Κίνα και άλλους εταίρους του G20, ενόσω η Αγκυρα συνεχίζει τη «διπλωματία του κορονοϊού», δωρίζοντας ή πουλώντας ιατρικό υλικό και εξοπλισμό σε τρίτες χώρες

Ησημερινή (εργάσιμη για την παραγωγική ομάδα 20-65 ετών) ημέρα στη μαστιζόμενη από τον COVID-19 Τουρκία ξημέρωσε με το μεγάλο ερώτημα ειδικών, τοπικών αρχών, πολιτικών κομμάτων και κατοίκων για το εάν τα όσα ανεκδιήγητα συνέβησαν το Σαββατοκύριακο αποτελούν εγχειρίδιο για το πώς να μην επιβάλει κανείς, εν μέσω πανδημίας, καραντίνα.

Χωρίς καν να ενημερώσει τις δημοτικές αρχές, χωρίς καν να προετοιμάσει τους πολίτες κι έπειτα από εμμονική άρνηση εβδομάδων να λάβει δραστικά μέτρα για τον περιορισμό μετάδοσης του κορονοϊού -με μοναδικό επί της ουσίας γνώμονα τη διάσωση της κλυδωνιζόμενης εθνικής οικονομίας- η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά αργά το βράδυ της Παρασκευής την επιβολή, αρχής γενομένης από τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, 48ωρης καθολικής απαγόρευσης κυκλοφορίας σε 31 επαρχίες, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων δήμων της χώρας.

Το γεγονός ότι η επίσημη ανακοίνωση έγινε μόλις τρεις ώρες πριν από την εφαρμογή του μέτρου, ενώ είχαν κλείσει τα περισσότερα μαγαζιά, σε συνδυασμό με την είδηση ότι το διήμερο «λουκέτο» αφορούσε και τα σουπερμάρκετ, είχε αποτέλεσμα να σχηματιστούν στις εισόδους καταστημάτων τροφίμων ουρές πανικόβλητων πολιτών, που δεν τηρούσαν καν τις αποστάσεις ασφαλείας.

Οι εικόνες από την Κωνσταντινούπολη των 15,5 εκατομμυρίων κατοίκων ήταν αποκαλυπτικές του χάους. Με ανάρτησή του στο twitter o δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, κατήγγειλε ότι δεν είχε καν ενημερωθεί για την επιβολή της καραντίνας, για την οποία απηύθυνε ο ίδιος δραματικές εκκλήσεις προς το υπουργείο Εσωτερικών εδώ και πολλές ημέρες.

Φόβος και οργή

Ομόφωνα, τα κοινοβουλευτικά κόμματα της αντιπολίτευσης κατήγγειλαν την κυβέρνηση για πολιτική ανικανότητα, με καταστροφικές συνέπειες για τον πληθυσμό και τη μετάδοση της νόσου. Ο συμπρόεδρος του HDP, Μιτχάτ Σαντζάρ, ζήτησε ονομαστικά την παραίτηση ή το «ξήλωμα» του ΥΠΕΣ, Σουλεϊμάν Σοϊλού. Εξοργισμένα από τους καταστροφικούς κυβερνητικούς χειρισμούς, μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής του υπουργείου Υγείας υπέβαλαν μαζικά παραιτήσεις, γράφει η εθνικιστική εφημερίδα Yeniçağ, που τελικά δεν έγιναν δεκτές.

Η υγειονομική κρίση στη γείτονα από τον κορονοϊό, εν τω μεταξύ, ολοένα και χειροτερεύει. Ο τελευταίος επίσημος -κι εντόνως αμφισβητούμενος- απολογισμός ήταν πάνω από 1.100 νεκροί και περισσότερα από 52.100 κρούσματα. Επιχειρώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, ο υπουργός Υγείας Φαχρετίν Κοτζά ανέφερε ως ενθαρρυντικό σημάδι τη μείωση των νοσηλευόμενων ασθενών του COVID-19 στις ΜΕΘ. Ειδικοί πάντως προειδοποιούν ότι η κορύφωση της επιδημικής καμπύλης δεν έχει ακόμη έλθει, προβλέποντας ως πλέον κρίσιμο διάστημα τις προσεχείς δύο εβδομάδες...

Η κρισιμότητά τους πια θεωρείται μάλιστα διπλή, εξαιτίας ακριβώς αυτού που προσπαθούσε τόσο καιρό να αποφύγει ο Ερντογάν, κωλυσιεργώντας με τα μέτρα για την πανδημία: της τουρκικής οικονομίας. Εν μέσω ενός οργίου φημών για επερχόμενη εκ νέου προσφυγή της Αγκυρας στο ΔΝΤ, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας και σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, έσπευσε χθες να διαψεύσει κατηγορηματικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο. «Το ΔΝΤ δεν είναι στην ατζέντα μας», είπε στο CNN Türk.

Καταρρέει η λίρα

Για να αποφύγει αυτό το «πικρό ποτήρι», η κυβέρνηση Ερντογάν αναζητά εναγωνίως τώρα εναλλακτικές. Και ήδη, γράφει το πρακτορείο Reuters -επικαλούμενο Τούρκους αξιωματούχους- βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και άλλους εταίρους στο G20 για εξασφάλιση πιστωτικής γραμμής μέσω Κεντρικών Τραπεζών και ανταλλαγής της τουρκικής λίρας με ξένο νόμισμα (swap line).

Ζητούμενο είναι η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας να ενισχύσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα -που στερεύουν, εξαιτίας των συνεχών παρεμβάσεων για τη στήριξη της καταρρέουσας τουρκικής λίρας (μείον 12% της αξίας της φέτος)- και να ρυθμιστεί το εξωτερικό χρέος της χώρας, οι βραχυπρόθεσμες πληρωμές του οποίου αγγίζουν τα 18 δισεκατομμύρια δολάρια μόλις μέσα στο επόμενο τρίμηνο...

Ειδικά όσον αφορά την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, ωστόσο, τα πράγματα είναι μάλλον δύσκολα για την Τουρκία -επισημαίνει το Reuters- εξαιτίας των ανοιχτών παρεμβάσεων της κυβέρνησης Ερντογάν στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας. Την κατάσταση περιπλέκουν περαιτέρω οι ήδη διαταραγμένες σχέσεις μεταξύ Αγκυρας και Ουάσινγκτον, με αιχμή του δόρατος τους ρωσικούς πυραύλους S-400 (την ενεργοποίηση των οποίων είχε προαναγγείλει η Αγκυρα εντός του Απριλίου).

Την περασμένη εβδομάδα, ο Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος υποσχέθηκε -σύμφωνα με το πρακτορείο Xinhua- να βοηθήσει την Τουρκία στον αγώνα κατά της πανδημίας, χωρίς να γίνουν γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες.

Στο μεσοδιάστημα, η Αγκυρα συνεχίζει ακάθεκτη τη «διπλωματία του κορονοϊού», δωρίζοντας ή πουλώντας ιατρικό υλικό και εξοπλισμό στις ΗΠΑ, σε χώρες της Ευρώπης (Ιταλία, Ισπανία, Βρετανία), στα Βαλκάνια (Σερβία, Κόσοβο, Βόρεια Μακεδονία, Βόσνια-Ερζεγοβίνη, Μαυροβούνιο), στη Λιβύη, στην Τυνησία και στον Λίβανο. Κατά δήλωση, δε, Τούρκου ανώτερου αξιωματούχου στο πρακτορείο Bloomberg, η Αγκυρα ενέκρινε την πώληση ιατρικού υλικού μέχρι και στο Ισραήλ «για ανθρωπιστικούς λόγους», υπό την προϋπόθεση ανάλογο φορτίο να φτάσει και στα παλαιστινιακά εδάφη «χωρίς καθυστερήσεις».