Τα εμβόλια Covid-19 είναι λιγότερο αποτελεσματικά σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα

Αμερικανική μελέτη επιβεβαιώνει πως τα εμβόλια κατά του κορονοϊού παρέχουν μικρότερη προστασία στους ανθρώπους που πάσχουν από πολλαπλό μυέλωμα, μορφή καρκίνου του αίματος. Η μελέτη έγινε περισσότερο επίκαιρη, καθώς ο πρώην υπουργός των ΗΠΑ, Κόλιν Πάουελ, που πέθανε από επιπλοκές της Covid-19 σε ηλικία 84 ετών, έπασχε  από πολλαπλό μυέλωμα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές που οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό για θέματα βιολογίας του καρκίνου «Cancer Cell», μεταδίδουν το πρακτορείο Ρόιτερς και οι New York Times, μελέτησαν 44 ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα, οι οποίοι είχαν κάνει δύο δόσεις εμβολίων Pfizer/BioNTech ή Moderna.

Το πολλαπλό μυέλωμα επηρεάζει κυρίως τα κύτταρα πλάσματος στον μυελό των οστών, ένα βασικό συστατικό του ανοσοποιητικού συστήματος. Στους ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα τα εν λόγω κύτταρα πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, ενώ μερικές φορές αφύσικα αντισώματα που παράγονται από τα καρκινικά κύτταρα, μπορεί να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια.

Όπως διαπιστώθηκε, είχαν χαμηλή ή μηδαμινή ανοσιακή απόκριση στα mRNA εμβόλια από άποψη δημιουργίας αντισωμάτων (στους 17 από τους 44 δεν ανιχνεύονταν αντισώματα), είχαν επίσης ελάχιστα έως καθόλου Τ-λεμφοκύτταρα που βοηθάνε στην προστασία από σοβαρή λοίμωξη Covid-19. Δηλαδή οι εν λόγω ασθενείς όχι μόνο παράγουν πολύ λιγότερα εξουδετερωτικά αντισώματα ως απάντηση στον εμβολιασμό τους, αλλά επίσης εμφανίζουν πολύ εξασθενημένη απόκριση από τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματός τους. Το γεγονός αυτό είναι σημαντικό, καθώς τα αντισώματα επιτίθενται στον ιό όταν τον ανιχνεύουν ότι κυκλοφορεί στο σώμα ενώ τα Τ-λεμφοκύτταρα επιτίθενται στα μολυσμένα κύτταρα περιορίζοντας την έκταση της λοίμωξης.

Ο επικεφαλής ερευνητής αιματολόγος δρ Σαμίρ Παρέκχ της Ιατρικής Σχολής Icahn του Όρους Σινά της Νέας Υόρκης επισήμανε ότι «η απρόσμενη έλλειψη απόκρισης από τα Τ-κύτταρα, σε συνδυασμό με την απουσία αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού SARS-CoV-2, δημιουργεί ανησυχία». Γι' αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχει ανάγκη συχνών τεστ αίματος, ώστε να παρακολουθείται η ανοσιακή απόκριση του ασθενούς με πολλαπλό μυέλωμα μετά τον εμβολιασμό του κατά της Covid-19. Επίσης ο Παρέκχ τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό αυτοί οι ασθενείς να κάνουν τρίτη δόση εμβολίου.

Όσον αφορά τον Κόλιν Πάουελ, που μολύνθηκε παρά τον εμβολιασμό του (λοίμωξη breakthrough), η οικογένεια του δεν έδωσε λεπτομέρειες για το ποιες επιπλοκές είχε, ενώ έγινε γνωστό ότι είχε επίσης υποβληθεί σε θεραπεία για νόσο Πάρκινσον αρχικού σταδίου. Ο Πάουελ είχε στο παρελθόν κάνει θεραπεία κατά του πολλαπλού μυελώματος και δεν είναι σαφές αν η νόσος του βρισκόταν σε πλήρη ύφεση και σε ποιο βαθμό ο καρκίνος ή η αντικαρκινική θεραπεία οδήγησε τελικά στην επιδείνωση της υγείας του μετά τη λοίμωξη από κορονοϊό. 

Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) των ΗΠΑ, το πολλαπλό μυέλωμα είναι ανάμεσα στις παθήσεις που εξασθενούν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος, οδηγώντας, μεταξύ άλλων, σε μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων Covid-19.

Τι έχουν δείξει οι άλλες έρευνες

Προηγούμενη έρευνα, που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο στο ιατρικό περιοδικό «Leukemia» (Λευχαιμία), βρήκε ότι μόνο το 45% των ασθενών με ενεργό πολλαπλό μυέλωμα παράγουν επαρκή ανοσιακή απόκριση στα mRNΑ εμβόλια (τα επίπεδα αντισωμάτων είναι κάπως χαμηλότερα μετά από εμβόλιο Pfizer από ό,τι με Moderna). Άλλες έρευνες σε ΗΠΑ, Ισραήλ και άλλες χώρες έχουν δείξει ότι οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς και γενικότερα εκείνοι με ανεπαρκές ανοσοποιητικό σύστημα αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των λοιμώξεων breakthrough (δηλαδή παρά τον εμβολιασμό) σε πλήρως εμβολιασμένους.

Γι' αυτό η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και άλλες αντίστοιχες αρχές έχουν εγκρίνει τη χορήγηση τρίτης δόσης εμβολίου σε αυτά τα άτομα. Ο Κόλιν Πάουελ -ο οποίος είχε κάνει δεύτερη δόση με Pfizer- είχε προγραμματίσει αλλά δεν πρόλαβε να κάνει την ενισχυτική τρίτη δόση, επειδή στο μεταξύ αρρώστησε με Covid-19.

Σύμφωνα με το CDC, μεταξύ των περίπου 187 εκατομμυρίων πλήρως εμβολιασμένων Αμερικανών έχουν μέχρι σήμερα υπάρξει 7.178 θάνατοι λόγω Covid-19, εκ των οποίων το 85% σε ασθενείς άνω των 65 ετών. «Οι θάνατοι από λοιμώξεις breakthrough σε εμβολιασμένους όντως συμβαίνουν, αλλά υπάρχουν ορισμένες ομάδες που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο», εξήγησε ο δρ Πίτερ Χότεζ, κοσμήτορας του Κολεγίου Ιατρικής Baylor του Τέξας.