Μελέτη της NASA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ξηρασία στην εκτεταμένη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου που άρχισε το 1998 θεωρείται η χειρότερη σε βάθος 900 ετών. Οι χώρες που πλήττονται είναι κατά σειρά η Κύπρος, το Ισραήλ, η Ιορδανία, ο Λίβανος, η Παλαιστίνη, η Συρία και η Τουρκία.
Η επιστημονική ομάδα που ασχολήθηκε με την σοβαρή αυτή έρευνα μελέτησε τρεις δακτυλίους στα δέντρα (Old World Drought Atlas) προκειμένου, σε συνδυασμό και με άλλα δεδομένα, να κατανοήσει με ακριβέστερο τρόπο πόσο συχνά αλλά και πόσο έντονες ήταν οι ξηρασίες που έπληξαν την Μεσόγειο κατά το παρελθόν.
Προκειμένου να διαμορφώσουν μια κατά το δυνατόν πληρέστερη εικόνα έλαβαν δείγματα από τους τρεις διακτυλίους δέντρων, εν ζωή και αποξηραμένων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι δακτύλιοι με μεγάλο εύρος συσχετίζονται με περίοδο πλούσια σε νερό και αντιστρόφως.
Η δειγματοληψία κάλυψε μια πολύ μεγάλη περιοχή που περιλάμβανε την βόρεια Αφρική, την Ελλάδα, τον Λίβανο, την Ιορδανία, την Συρία και την Τουρκία.
Συνδυάζοντάς τα δεδομένα αυτά με επιπλέον προερχόμενα από δακτυλίους δένδρων στην Ισπανία, την Νότια Γαλλία και την Ιταλία κατάφεραν να ανασυνθέσουν το μοτίβα της ξηρασίας τόσο ως προς την γεωγραφική επιφάνεια που κάλυψε όσο και ως προς τον χρόνο κατά την τελευταία χιλιετία.
Από την ανάλυση των δεδομένων τους στο χρονικό διάστημα μεταξύ του 1100 και του 2012 ανακάλυψαν ότι οι πληροφορίες που προέρχονται από τους δακτυλίους των δέντρων ταυτίζονται με τις ιστορικές καταγραφές της ίδιας περιόδου.
Όπως διαπιστώθηκε η κλίμακα που περιγράφει πόσο εκτεταμένη ήταν η περίοδος φαινομένων εξαιρετικά ισχυρής ξηρασίας ή πλούσιας σε νερό ήταν ιδιαιτέρως εκτεταμένη.
Επίσης διαπιστώθηκε το εύρος της φυσικής διακύμανσης στην εμφάνιση της ξηρασίας. Το μέγεθος αυτό επέτρεψε στους επιστήμονες να διαφοροποιήσουν την ξηρασία που προκαλείται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες.
Συγκριτικά η πρόσφατη ξηρασία στην συγκεκριμένη περιοχή, από το 1998 έως και το 2012, διαπιστώθηκε ότι είναι κατά 50% περισσότερο έντονη συγκριτικά με την περίοδο της μεγαλύτερης ξηρασίας κατά τα τελευταία 500 χρόνια.
Επίσης η ξηρασία για το ίδιο πρόσφατο χρονικό διάστημα είναι κατά 10 έως και 20% υψηλότερη συγκριτικά με την χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 900 ετών.
Έχοντας στα χέρια της τόσο αποκαλυπτικά δεδομένα η επιστημονική ομάδα πέτυχε να καταγράψει τις διακυμάνσεις τόσο στην κλίμακα του χρόνου όσο και ανά γεωγραφική περιοχή.
Με άλλα λόγια τέθηκε το ερώτημα αν κατά την διάρκεια που η Ανατολική Μεσόγειος υφίστατο τις επιπτώσεις της ξηρασίας συνέβαινε το ίδιο και στην δυτική της περιοχή τόσο για τον σύγχρονο κόσμο όσο και για αρχαίους πολιτισμούς.
Από την αξιοποίηση των δεδομένων η απάντηση που δόθηκε ήταν καταφατική για το σύνολο της Μεσογειακής λεκάνης.
Στα συμπεράσματα της ερευνητικής ομάδας συμπεριλαμβάνονται και δεδομένα σχετικά με την εναλλαγή ξηρασίας και περιόδων παρουσίας νερού ανάμεσα στη βόρεια και την νότια περιοχή της Μεσογείου.
Έτσι όταν η βόρεια περιοχή που περιλαμβάνει την Ελλάδα την Ιταλία, ακτές της Γαλλίας και την Ισπανία έτειναν προς την ξηρασία συνέβαινε το ακριβώς αντίθετο στην Βόρεια Αφρική και αντιστρόφως.
Η σχέση μεταξύ ανατολής και δύσης αλλά και βορρά νότου βοήθησε τους επιστήμονες να κατανοήσουν ποιες συνθήκες στον ωκεανό αλλά και στις επικρατούσες συνθήκες στην ατμόσφαιρα οδήγησαν εναλλάξ σε περιόδους ξηρασίας και αφθονίας νερού.
Όπως αναφέρουν τα δυο κύρια μοτίβα κυκλοφορίας που επηρεάζουν όταν εμφανίζεται ξηρασία στην Μεσόγειο είναι η λεγομένη «Νorth Atlantic Oscillation» και το «Eastern Atlantic Patern».
Αυτά τα μοτίβα κυκλοφορίας του αέρα περιγράφουν με ποιό τρόπο οι άνεμοι και ο καιρός τείνουν να έχουν εξάρτηση από τις συνθήκες που επικρατούν στον ωκεανό.
Διαπιστώνεται ότι έχουν περιόδους κατά τις οποίες τείνουν να απομακρύνουν τις καταιγίδες από την Μεσόγειο και να φέρουν εκεί θερμές μάζες αέρα.
Οι συνθήκες αυτές προκαλούν έλλειψη βροχοπτώσεων και συνακόλουθα υψηλές θερμοκρασίες που επιτείνουν την εξάτμιση από το έδαφος. Έτσι προκαλείται ξηρασία.
Από τις χειρότερες προβλέψεις είναι ότι η Μεσόγειος είναι μια από τις περιοχές που πρόκειται στο μέλλον να στεγνώσει αναφέρουν άλλοι ερευνητές ως αποτέλεσμα της ανθρωπογενούς δραστηριότητας.
Σύμφωνα με την συγκεκριμένη μελέτη ο τρόπος που εκδηλώθηκε η τωρινή ξηρασία είναι διαφορετικός από αυτόν που διαπιστώθηκε κατά το υπόλοιπο μέρος των καταγεγραμμένων στοιχείων.
Τα δεδομένα που προέκυψαν για την περίοδο των τελευταίων 900 ετών σχετικά με την μεταβλητότητα στην ξηρασία είναι μια σπουδαία συνεισφορά για να βελτιστοποιηθούν τα κλιματικά μοντέλα που «τρέχουν» στους υπολογιστές προκειμένου να καταδειχθεί ακριβέστερα ο κίνδυνος ξηρασίας για τον επόμενο αιώνα.
Τα δορυφορικά δεδομένα προέρχονται από το πείραμα Gravity Recovery and Climate Experiment (ή συντομογραφικά GRACE) και πρόκειται για κοινή αποστολή της NASA και της γερμανικής υπηρεσίας διαστήματος.
Τα αποτελέσματα της μελέτης έγιναν αποδεκτά για δημοσίευση στην επιθεώρηση Geophysical Research Atmospheres και αποτελεί έκδοση της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας