Μπορούμε να δρούμε και να στοχαζόμαστε ταυτόχρονα; Αλλάζουμε μόνοι ή μαζί με άλλους; Και ποιο είναι σήμερα το επαναστατικό διακύβευμα; Ο Δημήτρης Αργυρός ανιχνεύει μερικές απαντήσεις στο βιβλίο του «Οι δυναμικές της χειραφέτησης. Από το «δικαστήριο της ιστορίας» στους «ελεύθερους» συνεταιρισμένους παραγωγούς», που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις των Συναδέλφων.
Παλιά «καραβάνα»
Για όσους βιώνουν τον δημόσιο χώρο στα Ιωάννινα, ο Δημήτρης Αργυρός δεν είναι άγνωστος. Πρόκειται για έναν αληθινά ενεργό πολίτη.
Μέσα στα κινήματα, μεταπτυχιακός φοιτητής Φιλοσοφίας, στις εκλογές με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, οργανωτικός γραμματέας του Σωματείου Αναπήρων, συνδικαλιστής.
Ο Δημήτρης Αργυρός γράφει ενώ ενεργεί, συμμετέχει και παράλληλα παίρνει την απόσταση και στοχάζεται πάνω στη δράση, στο υποκείμενο του ριζοσπαστισμού, την επανάσταση, την ουτοπία.
Και παράλληλα καταγράφει την ιστορία του τόπου του μέσα από το κίνημα της υπεράσπισης του δημόσιου χώρου που χαρακτήρισε τα τελευταία δέκα χρόνια της πόλης.
Ο αγώνας για να διατηρηθεί το «Ξενία», να προστατευτεί η πλατεία, να μην πωληθεί η συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία «Δωδώνη».
Για τον ίδιο τα συνεταιριστικά εγχειρήματα σήμερα αποτελούν την υπέρβαση του κόσμου και του τρόπου της αλλοτρίωσης και της εκμετάλλευσης και τα φέρνει στο κέντρο του βιβλίου του.
Μπορεί όμως, τον ρωτάμε, να αναπτυχθεί μια δυναμική της χειραφέτησης στις μικρές πόλεις της ελληνικής περιφέρειας όπου συχνά κυριαρχεί ο συντηρητισμός;
«Στο βιβλίο επιχειρώ να αναλύσω τις δυο αντιθετικές δυναμικές που συνυπάρχουν σε παγκόσμια κλίμακα, πότε σε ενότητα και πότε σε διαχωρισμό. Την τάση υποταγής στους “φράκτες” του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Και την τάση της χειραφέτησης που μεταμορφώνεται σε δυναμικές χειραφέτησης μέσα από τη δράση συγκεκριμένων κοινωνικών και πολιτικών υποκειμένων και την παραγωγή διαφορετικών “μορφών ζωής” της ευτοπίας μιας ελεύθερης κοινωνίας.
»Εδώ όμως χρειάζεται λίγο προσοχή: Φέρνουν την ευτοπία μιας τέτοιας ελεύθερης κοινωνίας εντός των ορίων που θέτει το σύστημα. Κατά συνέπεια, οι δυναμικές της χειραφέτησης βρίσκονται σε ενότητα και σύγκρουση με τα όρια που θέτει το σύστημα.
Κάτω από αυτή την οπτική και μέσα από τη δράση συγκεκριμένων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, ακόμη και σε μια περιφερειακή ελληνική πόλη, μπορούν και σε ένα βαθμό έχουν αναπτυχθεί δυναμικές που έχουν αλλάξει τα πράγματα, συχνά δίχως να αντιλαμβανόμαστε τα αίτια» απαντά μιλώντας στην «Εφ.Συν.».
Οσο για τη δυναμική των συνεταιρισμών και των κινήσεων από τα κάτω, μας λέει:
Οι δυναμικές της χειραφέτησης σε αυτή την ιστορική φάση δεν λειτουργούν συσσωρευτικά, ούτε κινούνται γραμμικά. Δίχως να αποκλείεται αυτό να συμβεί σε μια επομένη ιστορική φάση, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, αλλάζοντας ριζικότατα το ιστορικό γίγνεσθαι.
Σε αυτή την ιστορική φάση οι δυναμικές της χειραφέτησης μοιάζουν σε μεγάλο βαθμό με “αυτόνομες απελευθερωμένες ζώνες”, που η δικτύωσή τους δεν παίρνει καθολικό χαρακτήρα, ενώ συχνότατα εμφανίζονται και εξαφανίζονται για να ξαναεμφανιστούν κάπου αλλού.
Πόσο μάλλον που στην Ελλάδα το κοινωνικό πεδίο πάντα λειτουργούσε ως απόφυση του κράτους και σήμερα της “οικονομίας της αγοράς”. Ε, να λοιπόν μια ευκαιρία να υπάρξει και να λειτουργήσει με διαφορετικό τρόπο, προς την κατεύθυνση μιας “κοινωνίας των ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών”.
Ο ρόλος της αγάπης
Ο Δημήτρης Αργυρός στον επίλογο του βιβλίου επιλέγει να μιλήσει για την αγάπη και τον ρόλο της, κάτι που είναι ασυνήθιστο στις συζητήσεις που ανοίγει η Αριστερά στη χώρα μας.
«Ναι, μπορεί να ξενίσει λίγο η εσκεμμένα -προβοκατόρικη- “μεταφυσική” φόρμουλα που χρησιμοποιώ για να προκαλέσω το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Γιατί άραγε θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο, τα πράγματα και τον εαυτό μας; Σε κάποιους μπορεί να ακούγεται λίγο γλυκανάλατο, μα αν δεν το κάνουμε από αγάπη, γιατί να το κάνουμε;
»Νομίζω πως κάθε άλλη κινητήρια δύναμη είναι μερική, και κάθε μερικό καίγεται μαχόμενο, όπως θα έλεγαν οι εγελιανοί φιλόσοφοι. Φυσικά το να αγαπήσεις σε μια ολοκληρωτικά αλλοτριωμένη κοινωνία που φθονεί και μισεί είναι κομμάτι δύσκολο, αλλά εκεί συνίσταται η οντολογική διαφορά αυτών των ανθρώπων, που ρισκάρουν τη ζωή και την ασφάλειά τους, για να αλλάξουν τα πράγματα.
Αγιοι, τρελοί, φιλόσοφοι και επαναστάτες κάνουν τη διαφορά που σε κάποιες ελάχιστες ιστορικές στιγμές τυγχάνει να μετατραπεί σε κοινή πίστη και μέλλον. Είναι οι στιγμές που καθορίζουν την πανανθρώπινη εξέλιξη».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας