ΤΕΕ κατά δημάρχων για την αύξηση του ύψους των κτιρίων

Δημόσια παρέμβαση υπέρ της αύξησης του ύψους των κτιρίων που προσφέρει ως κίνητρο ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ), αλλά προκαλεί αντιδράσεις σε δημάρχους και αρνητικές αποφάσεις στο Συμβούλιο της Επικρατείας, πραγματοποίησε χθες με συνέντευξή του ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός.

Οπως έχει επανειλημμένως δημοσιεύσει η «Εφ.Συν.», οι αντιδράσεις για την αύξηση του ύψους των κτιρίων ξέσπασαν το 2022 κυρίως από την πλευρά δήμων που θέλουν να διατηρήσουν τα χαρακτηριστικά μιας κηπούπολης. Πριν από τις εκλογές του 2023 η κυβέρνηση ψήφισε ρουσφετολογικά να εξαιρεθούν από τη δυνατότητα αύξησης του ύψους μόνο οι περιοχές Π. Ψυχικό, Φιλοθέη και Εκάλη, ενώ εκκρεμούσαν αντίστοιχα αιτήματα από παραλιακούς δήμους (Βάρη-Βούλα-Βουλιαγμένη, Γλυφάδα, Αλιμος).

Ακολούθησαν προσφυγές κατοίκων του Αλίμου στο ΣτΕ, όπου το Ε’ Τμήμα με την απόφαση 293/2024 αποδέχεται μέρος των επιχειρημάτων και δέχεται ότι πρέπει να ακυρωθεί πολεοδομική άδεια που έχει εκδοθεί, αλλά παραπέμπει το θέμα της αντισυνταγματικότητας στην Ολομέλεια. Αυτό οδήγησε σε πάγωμα της έκδοσης νέων αδειών υπό τον φόβο της δημιουργίας τετελεσμένων πριν εκδοθεί η τελική απόφαση του ΣτΕ με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να εξαπολύει επίθεση στους δημάρχους που αντιδρούν.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΝΟΚ ισχύει ως νόμος από το 2012, αλλά στα χρόνια της οικονομικής κρίσης η οικοδομική δραστηριότητα ήταν πολύ μειωμένη και οι επιπτώσεις άργησαν να φανούν για να προκαλέσουν αντιδράσεις. Υπερασπιζόμενος τη δυνατότητα αύξησης του ύψους των κτιρίων που προβλέπει ο ΝΟΚ ως κίνητρο για τη μείωση της κάλυψης του οικοπέδου και τη λήψη μέτρων ενεργειακής αναβάθμισης, ο πρόεδρος του ΤΕΕ επιτίθεται στους δημάρχους που αντιδρούν και αναφέρει μεταξύ άλλων:

1. Τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού είναι σύμφωνα με τις βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές σε διεθνές επίπεδο απολύτως απαραίτητα για να συμβάλουν στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας και αναγκαία για μια καλύτερη ποιότητα ζωής των πολιτών σε ανθεκτικές πόλεις. Κάθε συζήτηση για περιορισμό ή κατάργησή τους υποθηκεύει το μέλλον της χώρας και των παιδιών μας και βλάπτει τις ζωές των πολιτών και το περιβάλλον. Είναι μάλιστα εξόχως αντιεπιστημονικό και βαθιά συντηρητικό να υποστηρίζεται ότι δήθεν υποβαθμίζεται η ζωή των πολιτών ή το αστικό περιβάλλον από τυχόν αύξηση του ύψους των κτιρίων.

2. Κανείς από όσους φωνασκούν τελευταία για τα ύψη κτιρίων δεν νοιάζεται για το περιβάλλον. Νοιάζονται απλώς να εξυπηρετήσουν ατομικά ή συλλογικά συμφέροντα. Κάποιοι για να μη χτιστούν δίπλα τους άλλα κτίρια, κάποια ρετιρέ για να μη χάσουν τη θέα τους, κάποιοι για να αυξήσουν την αξία της υφιστάμενης περιουσίας τους, κάποιοι απλά για να εξυπηρετήσουν μικροπολιτικά συμφέροντα. Δεν μπορούν αυτά να αποτελούν κριτήριο δημόσιων πολιτικών.

3. Για όσους δημάρχους αυθαιρετούν και προσπαθούν να επιβάλουν «ενός ανδρός αρχή» στην περιοχή τους, έχω να παρατηρήσω ότι οι εποχές τού «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Δεν έχουν οι δήμοι καμία αρμοδιότητα να επιβάλλουν απαγορεύσεις έκδοσης αδειών δόμησης. Τους ζητώ να σεβαστούν τη νομιμότητα και να απέχουν από κάθε ενέργεια που προσβάλει τον νόμο και την εφαρμογή του ΝΟΚ.

4. Δεν θα επιτρέψουμε να πισωγυρίσει η χώρα στο αμαρτωλό παρελθόν της εξάρτησης από έναν δήμαρχο ή έναν υπάλληλο για την εξυπηρέτηση του πολίτη, την εποχή τού «με έναν τενεκέ λάδι κάνεις τη δουλειά σου στην Πολεοδομία», στην εποχή του ρουσφετιού, του γρηγορόσημου και του «αν ξέρεις τον δήμαρχο». Παλέψαμε πολλοί και για πολύ χρόνο για να ξεφύγουμε από αυτές τις πρακτικές και το καταφέραμε κυρίως μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών δόμησης e-Αδειες (σ.σ. σύστημα που διαχειρίζεται το ΤΕΕ). Οι μηχανικοί και οι πολίτες έχουν αξιοπρέπεια και δικαιώματα.

5. Το ΤΕΕ θα υπερασπιστεί με κάθε μέσο την επαγγελματική και επιστημονική ακεραιότητα και το έργο των διπλωματούχων μηχανικών που μελετούν τις νέες οικοδομές, εκδίδουν τις σχετικές άδειες δόμησης και επιβλέπουν την κατασκευή τους. Στη σημερινή εποχή οι «αυθαίρετοι» δήμαρχοι είναι επικίνδυνοι.

6. Στο ερώτημα για το αν είναι συνταγματικό ζήτημα το ύψος των κτιρίων, ο κ. Στασινός απαντά ότι η αρμοδιότητα για τη χωροταξική αναδιάρθρωση της χώρας ανήκει στο κράτος και το ίδιο το ΣτΕ σε αναρίθμητες αποφάσεις του αναγνωρίζει ότι δεν έχει αρμοδιότητα και γνώση να κρίνει αυτές ακριβώς τις τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις. Δέχεται ότι το ΣτΕ γνωμοδοτεί κατά την έγκριση των πολεοδομικών σχεδίων, αλλά θεωρεί ότι εκφεύγει του ρόλου του να κρίνει κάθε οικοδομικό μέγεθος ή κάθε σχεδιαστική επιλογή που γίνεται μέσα στα νόμιμα όρια σε μια οικοδομική άδεια.

7. Η αύξηση του ύψους δεν είναι ούτε θετική ούτε αρνητική για το περιβάλλον, φυσικό ή αστικό. Το αν η ζωή στην Αθήνα, όπου εστιάζονται οι διαμαρτυρίες, είναι καλύτερη ή χειρότερη από τη ζωή σε περιοχές με ψηλά κτίρια στο Μιλάνο, στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη και σε εκατοντάδες άλλες μεγάλες πόλεις, αφήνω να το κρίνουν οι πολίτες. Επιστημονικά πάντως τέτοια άποψη δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κανόνας.