Καταδίκες για τις συνθήκες σε καταυλισμούς νησιών

Bροχή από καταδικαστικές αποφάσεις κατά της Ελλάδας για τις συνθήκες διαμονής στους προσφυγικούς καταυλισμούς.

Ακατάλληλες οι συνθήκες διαβίωσης στην Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή της Κω και με τη βούλα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αποζημίωση 10.000 ευρώ σε νεαρή Κούρδισσα που έζησε πολλούς μήνες στον παλιό καταυλισμό της Σάμου.

Για την Κω το ΕΔΔΑ έκανε δεκτή αίτηση ασφαλιστικών μέτρων δύο Αφγανών γυναικών και των πέντε ανήλικων τέκνων τους που διαμένουν στην Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή (ΚΕΔ) του νησιού σε απολύτως ακατάλληλες συνθήκες. Το Δικαστήριο με την απόφασή του διατάσσει τις Ελληνικές Αρχές να διασφαλίσουν ότι οι προσφεύγουσες «θα έχουν πλήρη πρόσβαση σε συνθήκες υποδοχής που σέβονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και που λαμβάνουν υπόψη τις πολλαπλές ευαλωτότητές τους».

Πρόκειται για αίτηση ασφαλιστικών μέτρων δύο γυναικών που έφτασαν στην Ελλάδα μόνες με τα παιδιά τους, εκ των οποίων η πρώτη έχει δύο ανήλικα, 12 και 10 ετών, ενώ η δεύτερη τρία ανήλικα, 11, 7 και 2 ετών.

Εκτεθειμένες

Σύμφωνα με την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, λόγω του υπερπληθυσμού που επικρατεί στη δομή δεν υπάρχει διαθέσιμος χώρος φιλοξενίας, και έτσι οι δυο γυναίκες με τα ανήλικα παιδιά διαμένουν στον χώρο του εστιατορίου, ο οποίος πλέον χρησιμοποιείται ως κατάλυμα, από κοινού με άγνωστους σε αυτές άνδρες, χωρίς καμία απολύτως ασφάλεια και ιδιωτικότητα και εκτεθειμένες σε παρενόχληση και κίνδυνο έμφυλης βίας. Αναγκάζονται να κοιμούνται στο πάτωμα σε συνθήκες συνωστισμού και σε κοινόχρηστο χώρο μαζί με άγνωστους άντρες, εκτίθενται σε απολύτως ακατάλληλες συνθήκες υγιεινής, απολύτως ανεπαρκή παροχή ειδών πρώτης ανάγκης και ιατρικών υπηρεσιών, παρά τα πλείστα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν. Επιπλέον, δε, παραμένουν περιορισμένες εντός της πτέρυγας της δομής, από την οποία δεν τους επιτρέπεται η έξοδος, ενώ καμία από τις προβλεπόμενες διοικητικές διαδικασίες δεν έχουν λάβει χώρα (υπαγωγή σε διαδικασίες υποδοχής και ταυτοποίησης/πρόσβαση σε διεθνή προστασία).

Στην ΚΕΔ Κω παραμένουν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, σχεδόν 4.000 αιτούντες άσυλο, αριθμός που υπερβαίνει δραματικά τη χωρητικότητα της δομής των 2.923 θέσεων. Η εν λόγω δομή, κόστους 39,36 εκατομμυρίων ευρώ, εγκαινιάστηκε μόλις τον Νοέμβριο του 2021. Ωστόσο, όπως πρόσφατα έχει επισημάνει η Ευρωπαία Συνήγορος, οι νέες δομές στα νησιά, συμπεριλαμβανομένης της ΚΕΔ Κω, «θυμίζουν περισσότερο κέντρα κράτησης», με αποτέλεσμα να καθίσταται αμφίβολο «πώς μπορεί να διασφαλιστεί ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η προστασία των βέλτιστων συμφερόντων του παιδιού και των ευάλωτων ατόμων» σε αυτές.

«Η υπόθεση αυτή καταδεικνύει τα τεράστια κενά στην προστασία των αιτούντων άσυλο στα ελληνικά νησιά και την αδυναμία πρόσβασης ακόμη και των πλέον ευάλωτων σε στοιχειώδεις παροχές, παρά τα τεράστια ποσά που έχουν δαπανηθεί για την κατασκευή των νέων δομών στα νησιά. Η εμμονή σε δομές κλειστού τύπου και η έμφαση σε εγκαταστάσεις που παραπέμπουν σε κέντρα κράτησης έχουν ως αποτέλεσμα την έκθεση χιλιάδων αιτούντων άσυλο, προσώπων που αναζητούν προστασία, σε συνθήκες που δεν είναι σύμφωνες με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια» σχολιάζει σε σχετική ανακοίνωση το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, που εκπροσώπησε τις δύο γυναίκες.

Παράλληλα το ΕΔΔΑ με απόφασή του, στις 30 Νοεμβρίου 2023, καταδίκασε την Ελλάδα για τις συνθήκες διαβίωσης προσφύγισσας, νεαρής μόνης γυναίκας, στον παλιό καταυλισμό της Σάμου και για την έλλειψη πρόσβασης σε αποτελεσματικό ένδικο μέσο. Η νεαρή κοπέλα υποχρεώθηκε να μείνει ακόμα και άστεγη στο καμπ της Σάμου το 2018 και το 2019 μέχρι να αγοράσει μόνη της μια σκηνή για να στεγαστεί. Επιπλέον, το Δικαστήριο διαπίστωσε παραβίαση των άρθρων 3 και 13 της ΕΣΔΑ (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής), επειδή η προσφεύγουσα δεν είχε πρόσβαση σε αποτελεσματικό ένδικο μέσο, για να καταγγείλει και πιθανά να ανατρέψει τις συνθήκες διαβίωσής της.