Ο επιστήμονας ποτέ δεν μπορεί να είναι «υπόλογος»

«Οι αρμόδιοι της κυβέρνησης θα πρέπει να κατανοήσουν ότι οι επιστήμονες μέσω της έρευνάς τους θα αναδεικνύουν πάντα τα επιστημονικά αποτελέσματα, όποια και αν είναι αυτά και όσο δυσάρεστα κι αν είναι στις βουλές τής εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, και αυτό δεν συνιστά σε κανένα ευνομούμενο κράτος αντιπολίτευση»

• Ποιες συνέπειες εκτιμάτε ότι θα έχει η υπαγωγή του ΕΑΑ στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας;

Το άρθρο 19 φανερώνει έλλειψη αιτιολόγησης, μελέτης και σχεδιασμού αυτής της κίνησης, ουσιαστικά είναι αποτέλεσμα της άρνησης της πολιτείας για ουσιαστική διαβούλευση και εποικοδομητικό διάλογο με τη διοίκηση και το ΕΑΑ για τους τρόπους πιθανής συνέργειας με το υπ. Κ.Κ.&Π.Π. και δυστυχώς δεν αποσαφηνίζει ποιο θα είναι το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του ΕΑΑ μετά τις 31/12/2023. Επομένως θα έχει δραματικές οργανωτικές, οικονομικές, διοικητικές και θεσμικές συνέπειες για το ΕΑΑ για μεγάλο διάστημα, δεδομένης και της γνωστής, βραδείας προσαρμογής της ελληνικής δημόσιας διοίκησης σε σημαντικές και απότομες αλλαγές. Μόνο η Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), ο φυσικός χώρος των ερευνητικών κέντρων της χώρας, διαθέτει την αναγκαία τεχνογνωσία και αρμοδιότητες υποστήριξης της ερευνητικής διαδικασίας και όχι το υπ. Κ.Κ.&Π.Π. που σαφώς δεν γνωρίζει τίποτα.

Η υπαγωγή θα επηρεάσει τη συντήρηση και λειτουργία μεγάλων εθνικών ερευνητικών υποδομών που δεν σχετίζονται με τις φυσικές καταστροφές (π.χ. μεγάλα τηλεσκόπια του ΕΑΑ), τη θεσμική υπόσταση του προσωπικού του και την εκπαίδευση νέου επιστημονικού προσωπικού, τη διαχείριση υφιστάμενων ερευνητικών έργων αλλά και τη δυνατότητα προσέλκυσης νέων χρηματοδοτήσεων. Θέτει δε σε άμεσο κίνδυνο την υλοποίηση ενταγμένων μεγάλων έργων (μέσω της ΓΓΕΚ) χρηματοδοτούμενων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς και κτιριακών έργων που υλοποιούνται από την τεχνική υπηρεσία της ΓΓΕΚ, συνολικού ύψους περίπου 73 εκατ. ευρώ.

• Θεωρείτε ότι η μεταφορά του Αστεροσκοπείου οφείλεται σε άγνοια της κυβέρνησης για το ερευνητικό του έργο ή αποτελεί και μια απόπειρα ελέγχου επιστημόνων και ερευνητών που αναδεικνύουν ενοχλητικές αλήθειες;

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τους ακριβείς λόγους αυτής της κίνησης, καθώς, παρ’ ότι ζητήσαμε να συναντηθούμε με τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς για να μας εξηγήσουν πού ακριβώς αποσκοπεί αυτή η κίνηση, ουδέποτε λάβαμε κάποια απάντηση. Το σίγουρο είναι ότι η κίνηση αυτή παραβλέπει κατάφωρα το γεγονός ότι μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα του ερευνητικού προσωπικού του ΕΑΑ μπορεί πραγματικά να συνεισφέρει στην αποστολή της Πολιτικής Προστασίας, καθώς 85% των θεματικών που θεραπεύει το ΕΑΑ δεν έχουν καμία σχέση με τις φυσικές καταστροφές.

Σε κάθε περίπτωση, οι αρμόδιοι της κυβέρνησης θα πρέπει να κατανοήσουν ότι οι επιστήμονες μέσω της έρευνάς τους θα αναδεικνύουν πάντα τα επιστημονικά αποτελέσματα, όποια και αν είναι αυτά και όσο δυσάρεστα κι αν είναι στις βουλές τής εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, και αυτό δεν συνιστά σε κανένα ευνομούμενο κράτος αντιπολίτευση! Αν όντως σκοπός είναι η φίμωση της επιστημονικής αλήθειας, ας γνωρίζουν ότι η ακαδημαϊκή ελευθερία αλλά και έκφραση λόγου είναι κατοχυρωμένες από το ίδιο το Σύνταγμα της χώρας. Ο επιστήμονας ποτέ δεν μπορεί να είναι «υπόλογος» για την οποιαδήποτε -σωστή ή λανθασμένη- επιστημονική άποψή του, μόνο οι αιρετοί άρχοντες που έχουν την εκτελεστική εξουσία μπορούν να είναι υπόλογοι και να κρίνονται για τις πράξεις τους σε περιόδους κρίσης.

• Σε ποιες δράσεις θα προχωρήσετε για να προστατέψετε την ανεξαρτησία του Εθνικού Αστεροσκοπείου;

Ηδη οι Σύλλογοι Ερευνητών και Προσωπικού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών προσπαθούν να αναδείξουν την καταστροφική για το ΕΑΑ αλλά και για την ίδια την έρευνα ζημία που θα προκληθεί από την υπαγωγή του στο νέο υπουργείο και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, στη νέα γενική γραμματεία. Είναι η πρώτη φορά που σύσσωμοι οι Σύλλογοι Ερευνητών και Προσωπικού όλων των Ερευνητικών Κέντρων, η Ενωση Ελλήνων Ερευνητών (ΕΕΕ), η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων των Ε.Κ. (ΠΟΕΕΚ-Ι) διαφωνούν με τεκμηριωμένα επιχειρήματα με αυτή την πρόχειρη και χωρίς κανένα ουσιαστικό θετικό αποτέλεσμα κίνηση της κυβέρνησης. Πέρα από την ενημέρωση όλων των πολιτικών κομμάτων της Βουλής, έχουν γίνει κινήσεις να αναδειχτεί το πρόβλημα και διεθνώς μέσω ενός petition στο οποίο έως τώρα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα έχουν υπογράψει περίπου 2.500 επιστήμονες από περισσότερες από 65 χώρες, οι οποίοι/ες δηλώνουν την αντίθεσή τους στην κίνηση αυτή και τη στήριξή τους προς το ΕΑΑ.

Επίσης, προχωρούμε όλοι μαζί σε δύο κινητοποιήσεις, η πρώτη την Τετάρτη (σ.σ.: πραγματοποιήθηκε χθες) και η δεύτερη την Τρίτη 5/12 στη Βουλή, κατά την εβδομάδα που πιθανώς θα συζητείται το νομοσχέδιο στη Βουλή. Επίσης, την ίδια μέρα θα πραγματοποιηθεί και συνέντευξη Τύπου στην οποία θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι των Ε.Κ. της χώρας, της ΕΕΕ και της ΠΟΕΕΚ-Ι. Είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσουμε τις δράσεις προς ενημέρωση του κόσμου, για να καταλάβουν το καταστροφικό λάθος που γίνεται.