Απ’ άκρη σ’ άκρη η Ελλάδα βροντοφώναξε «όχι» στη λιτότητα

Ηπειρος: Το δημοψήφισμα έσπασε τις κομματικές γραμμές

Ενα ηχηρό μήνυμα υπέρ του «όχι» στέλνει η Ηπειρος. Στο 76% των εκλογικών τμημάτων το «όχι» ξεπερνούσε το 59% και το «ναι» το 41%. Ανάλογη, με μικρές διαφοροποιήσεις, είναι και η εικόνα σε κάθε νομό χωριστά. Μεγάλα ποσοστά κατέγραψε το «όχι» στον Δήμο Ζίτσας (68%) και στους Δήμους Βορείων Τζουμέρκων, Ηγουμενίτσας και Πρέβεζας (62%). Στο ειδικό τμήμα των φυλακών Ιωαννίνων το «όχι» πήρε 31 ψήφους έναντι 16 του «ναι».

Το αποτέλεσμα δείχνει ότι ξεπεράστηκαν τα κομματικά ποσοστά των τελευταίων εθνικών εκλογών, αλλά και των αυτοδιοικητικών, με το ακροατήριο τού «όχι» να είναι τελικά πιο διευρυμένο από τις κομματικές συσπειρώσεις που αναπτύχθηκαν γύρω από το δημοψηφισματικό ερώτημα. Η εβδομάδα που κύλησε από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος χαρακτηρίστηκε από ηρεμία σε γενικές γραμμές, με τις δύο επιτροπές που δημιουργήθηκαν υπέρ του «ναι» και του «όχι» να ανεβάζουν ρυθμούς από τα μέσα της εβδομάδας περίπου, χωρίς όμως να καταφέρνουν να κινητοποιήσουν και πολύ κόσμο στις ανοιχτές εκδηλώσεις.

Ο περισσότερος κόσμος διαμόρφωσε την άποψή του και κατέληξε στην ψήφο του μέσα από τις προσωπικές του διαδρομές και ανάγκες, κάτι που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τελικά το αποτέλεσμα της κάλπης ήταν η φωνή μιας σιωπηρής πλειοψηφίας που βιώνει με τον δικό της τρόπο αυτή την τρομερή πενταετία.

Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, μακριά από τις σειρήνες της τηλεπροπαγάνδας των περισσότερων αθηναϊκών καναλιών, ήταν και μια πολύ ήρεμη εκλογική Κυριακή. Πολλοί Ηπειρώτες ψήφισαν στα χωριά της καταγωγής τους μαζί με απόδημους που ταξίδεψαν από την Αθήνα, ενώ πολλοί νεότεροι προτίμησαν να ψηφίσουν την Κυριακή το απόγευμα έπειτα από μια βουτιά στις θάλασσες του Ιονίου το πρωί.

Στην Ηπειρο με τα μεγάλα πανευρωπαϊκά «ρεκόρ» των χαμηλών εισοδημάτων ή της νεανικής ανεργίας, το δημοψήφισμα κατάφερε τελικά να αποκτήσει πολιτικά χαρακτηριστικά και να δώσει την ευκαιρία στον πολύ κόσμο να εκφραστεί για τις συμφωνίες και τα μνημόνια που του κανοναρχούν τη ζωή του την τελευταία πενταετία, έκφραση των οποίων ήταν και η τελευταία πρόταση των θεσμών. Και λέμε «κατάφερε» γιατί έγινε δυνατό βαθμιαία να ανοίξει η συζήτηση μεταξύ του «ναι» και του «όχι» σε όλο το μήκος και το πλάτος της περιφέρειας, από τα Ιωάννινα μέχρι και κάθε μικρό χωριό που ακόμα έχει ένα ανοιχτό καφενείο στην πλατεία.

Το κλείσιμο των τραπεζών αποτέλεσε προφανώς το πρώτο θέμα συζήτησης σε κάθε οικογένεια και σε κάθε παρέα, αλλά δεν καθόρισε την εξέλιξη της δημόσιας συζήτησης, αντίθετα πυροδότησε ακόμα περισσότερες κουβέντες για το τι θα μπορούσε να σημαίνει η κάθε ψήφος και τι θα γίνει από σήμερα Δευτέρα.

Το γεγονός ότι δεν καταγράφηκαν παρά μικροεντάσεις της στιγμής όλη την εβδομάδα, σε αυτές τις αδιάκοπες ουρές μπροστά στα ΑΤΜ σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ηπείρου, δείχνει με τον τρόπο του και την πολιτικοποίηση των πολιτών που τελικά ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της κυβέρνησης να λάβουν τις δικές τους αποφάσεις.

Οι δύο πλευρές του «ναι» και του «όχι» στο επίπεδο της τοπικής πολιτικής σκηνής μάλλον πιάστηκαν απροετοίμαστες αρχικά, αλλά από τα μέσα της εβδομάδας προχώρησαν σε ανακοινώσεις και εκδηλώσεις, χωρίς να ξεφύγουν από το πλαίσιο που έθεταν κεντρικά τα κόμματα που συντάσσονταν σε κάθε πλευρά.

Κρήτη: Δυνατό «όι» και από τη λεβεντογέννα

Προσωπική ήττα για Μητσοτάκη - Μπακογιάννη και Θεοδωράκη στα Χανιά, καθώς η ιδιαίτερη πατρίδα τους αδιαφόρησε για τις παρεμβάσεις τους υπέρ του «ναι»...

Συντριπτικά υπέρ του «όχι» είναι τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στην Κρήτη, καταγράφοντας κάποιες από τις μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ των δύο επιλογών σε όλη τη χώρα. Πρωταθλητής τού «όχι» σε όλη την Ελλάδα αναδεικνύεται ο νομός Χανίων με ποσοστό πάνω από 73%, ενώ στις πρώτες πέντε θέσεις βρίσκεται και το Ηράκλειο με ποσοστό περίπου 70%.

Ειδικά για τα Χανιά, το αποτέλεσμα αποτελεί σαφή απάντηση στις συνεχείς παρεμβάσεις υπέρ του «ναι» από την οικογένεια Μητσοτάκη και τον ίδιο τον επίτιμο πρόεδρο της Ν.Δ., ο οποίος δύο μέρες πριν από το δημοψήφισμα είχε προχωρήσει και σε δημόσια έκκληση προς τους συμπατριώτες του Κρητικούς να ψηφίσουν «ναι», κάνοντας επίκληση στο φιλότιμό τους και απειλώντας τους με απώλεια των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων.

Το ποσοστό του «όχι» στα Χανιά αποτελεί σαφές μήνυμα και για την οικογένεια Μπακογιάννη, τόσο για την ίδια την πρώην υπουργό όσο και για τον αδελφό της Κυριάκο, που πρωτοστάτησαν στις καμπάνιες υπέρ του «ναι». Μηνύματα, ωστόσο, στέλνει το «όχι» των Χανίων και προς τον αρχηγό του Ποταμιού και βουλευτή Χανίων Σταύρο Θεοδωράκη.

Στο σύνολο της Κρήτης το αποτέλεσμα τους δημοψηφίσματος δίνει ποσοστό περίπου 70% στο «όχι», εικόνα που δημιουργεί σοβαρό θέμα αντιπροσώπευσης στο σύνολο των ηγεσιών των επαγγελματικών, παραγωγικών και αυτοδιοικητικών φορέων του νησιού. Και αυτό γιατί σχεδόν στο σύνολό τους οι διοικήσεις των φορέων πήραν θέση υπέρ του «ναι», συντασσόμενοι, όπως αποδεικνύεται, περισσότερο με την κεντρική κατεύθυνση των κομμάτων που στηρίζουν τις διοικήσεις αυτές και λιγότερο με το κοινό αίσθημα των Κρητικών.

Χαρακτηριστικότερο όλων είναι το παράδειγμα της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων, πρόεδρος της οποίας είναι ο δήμαρχος Ηρακλείου. Η ΠΕΔ συντάχθηκε με το «ναι» την ώρα που το κοινό αίσθημα των δημοτών της Κρήτης στάθηκε απολύτως απέναντι στις δημοτικές ηγεσίες. Ομοίως, λόγο στα μέλη τους θα πρέπει στο εξής να δώσουν και φορείς όπως το Επαγγελματικό και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ηρακλείου, οι Ενώσεις Ξενοδόχων και των τεσσάρων νομών του νησιού αλλά και ο Σύνδεσμος τουριστικών Πρακτόρων Κρήτης, που πρωτοστάτησαν στις τοπικές καμπάνιες υπέρ του «ναι».

Η στάση των Κρητικών, πάντως, χαρακτηρίζεται μάλλον προβλεπόμενη σε σχέση με το κλίμα που επικρατούσε στο νησί και όλη την προηγούμενη εβδομάδα «φόβου» που καλλιέργησαν τα ΜΜΕ. Οι ουρές στα ΑΤΜ ήταν μεν μεγάλες, αλλά χωρίς δραματικές εικόνες που μεταδίδονταν από την υπόλοιπη Ελλάδα, ενώ δεν υπήρξε το παραμικρό πρόβλημα ή δείγματα πανικού σε βενζινάδικα και σούπερ μάρκετ. Εκτός από τα τεράστια ποσοστά των Χανίων και του Ηρακλείου, υψηλό ήταν το «όχι» και στο Ρέθυμνο, με 65% και στο Λασίθι με 63%.

Β. Αιγαίο: Ο νησιωτικός ΦΠΑ έγειρε την πλάστιγγα

Λέσβος

Μπορεί η ενορχηστρωμένη προπαγάνδα να προσπάθησε να στρέψει το βλέμμα των κατοίκων των νησιών στις ελλείψεις καυσίμων και στην ταλαιπωρία με τις ουρές στα ΑΤΜ, όμως τα νησιά του Βορείου Αιγαίου απάντησαν ένα μεγάλο «όχι» πρώτα και κύρια στο φλέγον ζήτημα της αύξησης των μειωμένων συντελεστών του ΦΠΑ που προωθούσαν οι θεσμοί.

Η συμμετοχή, σύμφωνα με τις εφορευτικές επιτροπές, ήταν πολύ μεγάλη και με διαφορά από τις εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου. Από την άλλη, αρκετά μέλη και ψηφοφόροι του ΚΚΕ αποδείχτηκε ότι διαφοροποιήθηκαν από την επίσημη κομματική γραμμή του κόμματος, που προέτασσε άκυρο, μοιράζοντας το δικό του ψηφοδέλτιο. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στον Μανταμάδο, το χωριό-κάστρο του ΚΚΕ στη Λέσβο, ενώ τον Ιανουάριο είχε λάβει 365 ψήφους, χθες τα άκυρα ψηφοδέλτια ήταν μόλις 108.

Τις τελευταίες μέρες η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Χριστιάνα Καλογήρου, είχε επιδοθεί σε μπαράζ εμφανίσεων στα Μέσα Ενημέρωσης, μιλώντας για το πρόβλημα στον ανεφοδιασμό καυσίμων στα νησιά, όταν την επόμενη μέρα ο Σύλλογος Βενζινοπωλών τόνιζε ότι η κατάσταση είναι ομαλή. Το θέμα του ΦΠΑ η κ. Καλογήρου το παραμέρισε σκοπίμως, παρά το γεγονός ότι δύο εβδομάδες νωρίτερα εξέπεμπε SOS -όπως είχε γράψει και η «Εφ.Συν.»-, τονίζοντας ότι «η αύξηση του ΦΠΑ στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια στο 23% θα αποτελέσει τη χαριστική βολή στην οικονομική ζωή νησιών και των κατοίκων τους, καθώς θα επηρεάσει όχι μόνο τον τουρισμό, αλλά και το κόστος ζωής των νησιωτών».

Καλούσε, μάλιστα, την κυβέρνηση και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς «έστω και την ύστατη στιγμή να αντιληφθούν το μέγεθος του προβλήματος. Οι νησιώτες είναι αδύνατο να αντέξουν τον όλεθρο που θα επιφέρει ένα τέτοιο μέτρο και θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τα νησιά». Την ίδια ακριβώς πορεία ακολούθησε και το Επιμελητήριο Λέσβου αλλά και ο Εμπορικός Σύλλογος.

Στο ερώτημα για τον ΦΠΑ αρνήθηκε να απαντήσει και ο βουλευτής Λέσβου της Ν.Δ. και τέως υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, ο οποίος περιόδευσε στην αγορά της Μυτιλήνης και στα χωριά εν όψει του δημοψηφίσματος. Οι προσωπικοί του ψηφοφόροι σε μεγάλο ποσοστό, ωστόσο, δεν τον ακολούθησαν. Ας σημειωθεί ότι ο κ. Αθανασίου είχε συγκεντρώσει τους περισσότερους σταυρούς στον Νομό Λέσβου, σώζοντας κυριολεκτικά τη Ν.Δ.

Φαίνεται, έτσι, ότι οι κάτοικοι των νησιών δεν αψήφησαν μόνο την τρομοκρατία, αλλά και το παλαιό πολιτικό προσωπικό, ξεπερνώντας την προσκόλλησή τους στα κόμματα και απαντώντας ξεκάθαρα στο ερώτημα του δημοψηφίσματος.