Περαστικοί από την Αμυγδαλέζα

Τον προαναχωρησιακό χώρο κράτησης προσφύγων και μεταναστών στην Αμυγδαλέζα επισκέφτηκε χθες το πρωί ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, συνοδευόμενος από τον επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης Ελλάδας (ΔΟΜ), Δανιήλ Εσδρά, και τον γενικό γραμματέα του υπουργείου, Τζανέτο Φιλιππάκο.

Εκεί ήδη έχουν ξεκινήσει να κρατούνται προσωρινά για περίπου 10-15 μέρες οι πρόσφυγες που, μετά τον επ' αόριστον εγκλωβισμό τους στα νησιά, παραιτήθηκαν από το δικαίωμα αιτήματος ασύλου και αποδέχτηκαν την επιστροφή τους στη χώρα καταγωγής τους στο πλαίσιο των προγραμμάτων «εθελοντικής επιστροφής» του ΔΟΜ.

Πράγματι ο χώρος αυτός, ο οποίος θα στεγάζει περίπου 300 άτομα, έχει διαφοροποιηθεί αισθητά σε σχέση με τις άθλιες συνθήκες που γνωρίζαμε ότι επικρατούσαν στην Αμυγδαλέζα επί κυβερνήσεως Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ.

Σήμερα στα κοντέινερ υπάρχουν κρεβάτια, πλαστικά τραπεζοκαθίσματα, ψυγείο, ψύκτης και κλιματισμός και ασύρματη σύνδεση στο διαδίκτυο, ενώ στον αύλειο χώρο υπάρχει παιδική χαρά, παιδιατρείο, πλυντήρια και χώρος προσευχής.

Παρ' όλα αυτά, εξακολουθούμε να μιλάμε για κέντρο κλειστού τύπου, για καθεστώς κράτησης και για διαμονή των προσφύγων και των μεταναστών πίσω από συρματοπλέγματα.

Οι τρεις δρόμοι

«Υπάρχουν τρεις δρόμοι για τους πρόσφυγες στη χώρα μας. Είναι ο δρόμος της μετεγκατάστασης στην Ευρώπη, εφόσον γίνουν δεκτοί από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι ο δρόμος της επιστροφής προς την Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας και είναι και ο δρόμος της εθελούσιας επιστροφής στη χώρα τους», ανέφερε ο Ν. Τόσκας, ενώ ο Δ. Εσδράς υποστήριξε ότι «δεν θα επιστρέφαμε ποτέ κάποιον, ακόμα και με τη θέλησή του, εάν κινδύνευε η ζωή του εκεί που γυρνάει».

Στη συνέχεια ο υπουργός δήλωσε: «Νομίζω κάναμε ό,τι μπορούσαμε εδώ μαζί με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης προκειμένου να πάνε κάποιοι άνθρωποι με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες στον τόπο τους και να περάσουν και εκεί το μήνυμα ότι δεν είναι τόσο εύκολο να πας στην Ευρώπη, είναι καλύτερα να φροντίσεις και να παλέψεις στον τόπο σου».

Η τελευταία δήλωση εντάσσεται βέβαια στο πλαίσιο της ακολουθούμενης από την Ε.Ε. πολιτικής για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Πρόκειται για την πολιτική της «Ευρώπης-Φρούριο» που κλείνει τα σύνορα στέλνοντας μήνυμα αποτροπής σε όσους σκεφτούν να ζητήσουν στην Ευρώπη προστασία από τον πόλεμο ή από τη φτώχεια.

Από τη Λέσβο στην Αμυγδαλέζα

Πίσω από τα συρματοπλέγματα συναντούμε δύο οικογένειες από το Ιράκ που παραιτήθηκαν από το δικαίωμα αιτήματος ασύλου. Ο Αλί έχει τέσσερα παιδιά, με τα οποία και με τη σύζυγό του βρίσκονταν μέχρι χθες για 10 μέρες στην Αμυγδαλέζα. Πριν ήταν επί 9 μήνες εγκλωβισμένοι στη Λέσβο.

Ο Αλί μάς λέει σε σπαστά αγγλικά ότι οι συνθήκες που βρήκε στη Μόρια και στο Καρά Τεπέ ήταν κακές, καθώς και ότι χθες το βράδυ θα επέστρεφαν στο Ιράκ.

Στην ερώτησή μας γιατί έφυγαν από το Ιράκ, η σύζυγος του Αλί είπε τη λέξη «ISIS» και μας έδειξε ένα μεγάλο σημάδι στο χέρι του συζύγου της που μαρτυρούσε ότι εκεί είχε υπάρξει μια βαθιά πληγή.

Οπως έχουμε επισημάνει, σε αρκετές περιπτώσεις κάποιοι από τους πρόσφυγες υποχρεώνονται να συναινέσουν στην απομάκρυνσή τους από τα ευρωπαϊκά σύνορα, έχοντας βιώσει τον πολύμηνο εγκλωβισμό τους στα νησιά και την επ’ αόριστον αναμονή για τη διαδικασία ασύλου, την ώρα που τα σύνορα έχουν κλείσει βίαια και η αβεβαιότητα για το μέλλον τους μεγαλώνει.

Οπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Σπύρος Κουλοχέρης από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, η βούληση ενός ανθρώπου που κρατείται δεν μπορεί να είναι πραγματικά ελεύθερη.

«Οταν απειλείται η ελευθερία σου, δεν νοείται ελεύθερη βούληση», αναφέρει, υπενθυμίζοντας ότι η κράτηση είναι μια διαδικασία η οποία πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και για ελάχιστο χρόνο.