Με το κεφάλι στα σύννεφα

Χάζευα την επεξεργασία των δεδομένων της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat) για τους χρήστες που χρησιμοποιούν τις τεχνολογίες της Πληροφορίας και τις Επικοινωνίας και ιδιαίτερα το υπολογιστικό νέφος (cloud). Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι ένας στους 5 χρήστες των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. χρησιμοποίησε κατά προτίμηση μια δωρεάν υπηρεσία για να σώσει αρχεία στο cloud. Και αυτό εκλαμβάνεται ως θετικό στοιχείο.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η χρήση του διαδικτύου έχει διαδοθεί ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Οχι μόνο όλο και περισσότεροι άνθρωποι το χρησιμοποιούν, αλλά το κάνουν όλο και πιο συχνά, με τα 2/3 των 16-74 ετών να μπαίνουν στο δίκτυο καθημερινά. Το ποσοστό είναι 65%, υπερδιπλάσιο του 31% το 2006. Βέβαια αυτός είναι ο μέσος όρος, γιατί τα πραγματικά ποσοστά πηγαίνουν από το 32% στη Ρουμανία ώς το 87% του Λουξεμβούργου.

Φαίνεται λοιπόν πως οι χρήστες είναι αρκετά εξοικειωμένοι για να χρησιμοποιήσουν πιο «προχώ» υπηρεσίες όπως το cloud. Τέτοιες υπηρεσίες είναι η αποθήκευση αρχείων, ο διαμοιρασμός μεγάλων αρχείων και η χρήση λογισμικού που βρίσκεται στο δίκτυο.

Το 2014 ένας στους πέντε χρήστες, ποσοστό 21%, όχι μεγάλο αλλά που δημιουργεί κρίσιμη μάζα, έσωσε στο cloud φωτογραφίες, κείμενα, μουσική ή βίντεο (μάλλον δεν συνετίστηκαν από τις περιπέτειες της Τζένιφερ Λόρενς και της Κέιτ Απτον). Οταν ρωτήθηκαν θεώρησαν ως κίνητρο την ευκολία πρόσβασης στα αρχεία όταν χρησιμοποιείς διαφορετικά μηχανήματα, την ευκολία διαμοιρασμού των αρχείων με άλλους χρήστες και την προστασία από την απώλεια των αρχείων.

Δεν είναι περίεργο πάντως που η πλειονότητα των χρηστών τέτοιων υπηρεσιών είναι νεότερης ηλικίας (16-24). Ισως και γι' αυτόν τον λόγο το 89% χρησιμοποίησε δωρεάν υπηρεσίες. Η μικρότερη χρήση πληρωμένων υπηρεσιών έγινε στην Κύπρο (λιγότερο από 5%), ενώ η μεγαλύτερη στη Δανία και τη Σουηδία (20%).

Τα στοιχεία απλώνονται και σε άλλους τομείς της οικιακής και ιδιωτικής χρήσης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας και είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά. Μαθαίνουμε έτσι ότι ένας στους τρεις κατοίκους στη Ρουμανία (39%), τη Βουλγαρία (37%) και την Ελλάδα (33%) δεν έχει μπει ποτέ του στο διαδίκτυο και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στους φτωχούς συγγενείς της Ευρώπης αλλά και σε χώρες όπως η Ιταλία (32%). Απίθανα ποσοστά που κάνουν το χάσμα Βορρά-Νότου ιδιαίτερα έκδηλο, αν τα συγκρίνουμε μ' εκείνα των σκανδιναβικών, κυρίως, κρατών: Δανία (3%), Λουξεμβούργο (4%), Ολλανδία (5%), Φινλανδία, Σουηδία, Μ. Βρετανία (από 6%).

Τι μας λένε όλα τα παραπάνω; Μα το αυτονόητο φυσικά. Οτι το διαδίκτυο είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Οτι το χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερο. Οι φτωχοί λιγότερο από τους πλούσιους. Οτι υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού που παραμένει αποκλεισμένο. Και τελικά ότι η πολυδιαφημισμένη τεχνολογία cloud αργεί ακόμα να «πιάσει». Ας μην ξεχνάμε ότι η ενσωμάτωση στις νέες υπηρεσίες θα έπρεπε να είναι πολύ πιο γρήγορη από τη στιγμή που οι περισσότεροι είναι χρήστες πια.

Οφείλεται άραγε σε δυσπιστία για το ίδιο το cloud και την ασφάλεια των δεδομένων μας εκεί; Και δεν αναφέρομαι,φυσικά στις γυμνές φωτογραφίες της Λόρενς και της Απτον, αλλά κυρίως στις αποκαλύψεις Σνόουντεν για το πώς τα δεδομένα μας παρακολουθούνται.

Το cloud το είχε φανταστεί ήδη από τα μέσα της δεκαετίας ο Νίκολας Νεγροπόντε, όταν μιλούσε για υπολογιστές που θα ήταν απλά τερματικά και θα συνδέονταν με το δίκτυο για τα πάντα. Τότε προσπαθούσα να καταλάβω τι εννοούσε ακριβώς, αφού εμείς οι απλοί θνητοί μόλις είχαμε γνωρίσει το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στις πράσινες οθόνες μας. Σήμερα, έπειτα από 20 χρόνια, αναρωτιέμαι αν είχε φανταστεί τέτοιου είδους συνέπειες...

Κενές θέσεις λόγω χαμηλού επιπέδου προσόντων

Στις 65.000 εκτιμάται ότι θα φτάσει η ζήτηση για στελέχη Πληροφορικής στην Ελλάδα το 2015. Παρά την υψηλή ανεργία στη χώρα μας, 1.300 θέσεις εργασίας δεν θα καταφέρουν να καλυφθούν από το υπάρχον εργατικό δυναμικό, καθώς οι υποψήφιοι υπολείπονται των απαραίτητων δεξιοτήτων. Σύμφωνα με έρευνα του CEPIS, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Επαγγελματιών Πληροφορικής, η ζήτηση σε στελέχη Πληροφορικής στην Ελλάδα θα αυξάνεται σταθερά μέχρι το 2020, όταν και θα φτάσει στις 70.000 θέσεις εργασίας, ενώ οι αντίστοιχες θέσεις, που δεν θα καλυφθούν λόγω μειωμένης προσφοράς και έλλειψης δεξιοτήτων, εκτιμώνται σε 1.800.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν τα στοιχεία της έρευνας που αναδεικνύουν τις ειδικότητες του κλάδου με τη μεγαλύτερη ζήτηση. Σύμφωνα με αυτά, πρόκειται για θέσεις εργασίας που αφορούν Web analysts, Web developers και Web technicians, Applications programmers και Software developers, Digital/Web designers και ICT Service Manager, IT business analysts, Systems analysts και Computer Network professionals.

Σύμφωνα με την έρευνα του CEPIS, ενός μη κερδοσκοπικού φορέα που εκπροσωπεί 33 Ενώσεις Πληροφορικής από 32 χώρες της Ευρώπης και έχει πρωταρχικό σκοπό την προώθηση και ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων σε όλη την Ευρώπη, στην Ελλάδα το έλλειμμα σε στελέχη πληροφορικής επιβαρύνει όχι μόνο την ανάπτυξη του κλάδου, αλλά συνολικά της χώρας, καθώς έχει υπολογιστεί ότι ο κλάδος μπορεί να συνεισφέρει κατά 50% στην αύξηση της παραγωγικότητας.

Προφανώς και το έλλειμμα δεξιοτήτων δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Στην Ευρώπη, όπου ο κλάδος συνεισφέρει το 6% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ και συμβάλλει κατά 50% στην αύξηση της παραγωγικότητας, η πλεονάζουσα ζήτηση ανέρχεται σε 509.000 το 2015 με τον αριθμό να εκτοξεύεται στις 913.000 (αύξηση 79,3%) το 2020. Η έλλειψη δεξιοτήτων οδηγεί σε απώλειες δισεκατομμυρίων στις εθνικές οικονομίες, οι οποίες, για παράδειγμα, υπολογίζονται σε €19,6 δισ. μόνο για την ολλανδική οικονομία, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Τβέντε.

Το χαμηλό επίπεδο προσόντων αποτυπώνεται στην έρευνα του CEPIS, σύμφωνα με την οποία μόνο το 23% των επαγγελματιών πληροφορικής διαθέτει τις κατάλληλες δεξιότητες για τις θέσεις που κατέχει. Ο αριθμός δε των πτυχιούχων πληροφορικής μειώνεται σχεδόν σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, ενώ η πληροφορική δεν αναγνωρίζεται ως σημαντικό μάθημα στα σχολεία. Ως αποτέλεσμα ο κλάδος στερείται νέων ταλέντων. Αξίζει να σημειωθεί ότι λιγότερο από το 20% των επαγγελματιών πληροφορικής στην Ευρώπη είναι ηλικίας κάτω των 30 ετών.

Στο πλαίσιο αυτό το CEPIS έχει αναπτύξει το εργαλείο e-Competence Benchmark (Δείκτης Αναφοράς Ψηφιακών Προσόντων), το οποίο επιτρέπει στους επαγγελματίες να αυτο-αξιολογηθούν σύμφωνα τις δεξιότητες που απαιτούνται για διάφορα επαγγέλματα του κλάδου.

▪ Στο νέο βιβλίο του «Appletopia» ο κριτικός των μέσων και του πολιτισμού Brett T. Robinson εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ο Στιβ Τζομπς προσέγγιζε την τεχνολογική καινοτομία με υπερβατικούς όρους. Από τον βουδισμό του Ζεν και τον καθολικισμό έως τη δυστοπική και φουτουριστική σκέψη, η μεθοδολογία σχεδιασμού του Τζομπς ήταν διαποτισμένη από τη θρησκεία. Ο Robinson αναλύει τη μυστηριώδη ικανότητα που είχε ο Τζομπς να συνδυάζει τις φιλοσοφικές και θρησκευτικές αντιλήψεις με την τεχνολογική έμπνευση, προετοιμάζοντας το έδαφος για τη σημερινή «πανταχού παρουσία» της Apple.

«Appletopia , Η Κοινωνία της Apple, Η τεχνολογία των μέσων και η θρησκευτική φαντασία του Στιβ Τζομπς», εκδόσεις Κλειδάριθμος.

Το τέλος των απλών κινητών

▪ Μαζί με το τέλος του 2014, έρχεται και το τέλος των απλών κινητών. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Gartner, η οποία αναλύει τις τάσεις της αγοράς, τα συμβατικά κινητά τηλέφωνα οδεύουν προς τη δύση τους. Ηδη το τρίτο τρίμηνο του 2014 τα έξυπνα κινητά αντιπροσώπευαν το 66% των συνολικών πωλήσεων κινητών. Η κυριότερη αιτία είναι η πτώση της τιμής τους, καθώς η ψαλίδα μεταξύ συμβατικών και έξυπνων κινητών συνεχώς μειώνεται, ιδιαίτερα μάλιστα με την άφιξη και Κινέζων κατασκευαστών. Μετά τη Samsung και την Apple, οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές είναι πλέον οι Huawei, Xiaomi και Lenovo.