Τριάντα έξι χρόνια κλείνουν σήμερα απ’ τη μέρα που ο Νίκος Ξυλούρης πέρασε στο πάνθεον των αθανάτων αυτού εδώ του τόπου, χτυπημένος από τον καρκίνο, σε ηλικία μόλις σαράντα τριών ετών.
Η κρυστάλλινη φωνή του και οι συμμετοχές του στο απαύγασμα της καλλιτεχνικής δημιουργίας της εποχής του, τον καθιέρωσαν.
Τι να πρωτοπείς άλλωστε για την παρακαταθήκη του. Η συνεργασία του με τον Μαρκόπουλο στις διασκευές των παραδοσιακών ριζίτικων τραγουδιών της Κρήτης τον έκανε σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα.
Οι συνεργασίες του με τον Ξαρχάκο, τον Λεοντή, τον Χάλαρη και τόσους άλλους μουσικούς δημιουργούς της εποχής τον ανέδειξαν στον πιο αυθεντικό εκφραστή μιας ολόκληρης γενιάς. Η συμμετοχή του στη θεατρική παράσταση «Το μεγάλο μας τσίρκο» με τη Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο έχει περάσει στη σφαίρα του μυθικού για τους νεώτερους.
Οι ερμηνείες του στον «Ερωτόκριτο» αλλά και σε μελοποιημένη ποίηση σύγχρονων λογοτεχνών άνοιξαν νέα μουσικά μονοπάτια και έφεραν τους ποιητές πολύ κοντά στο ευρύ κοινό.
Υπήρξε, όμως , καθοριστική η συμβολή του και στη διάδοση και εμπέδωση της κρητικής μουσικής πανελλαδικά, αν όχι οικουμενικά.
Αξιόλογος δημιουργός κι ερμηνευτής, μετά την εγκατάστασή του στην Αθήνα ποτέ δεν έκοψε το νήμα με τη μουσική του τόπου του· αντιθέτως, επέμεινε στην ανάδειξή της εκδίδοντας πλήθος δίσκων με διασκευές κρητικών παραδοσιακών ακουσμάτων και δικές του συνθέσεις.
Ο Ξυλούρης ήταν ο άνθρωπος που έσπασε τα στερεότυπα των καιρών του περί απαξιωμένης και περιθωριακής, τάχα, παραδοσιακής μουσικής, δικαιώνοντας πολυετείς αγώνες προηγούμενων πρωτοπόρων δημιουργών (π.χ. Μουντάκης) για την καταξίωση της κρητικής μουσικής στα αστικά κέντρα εντός κι εκτός Κρήτης.
Άνοιξε έτσι ο δρόμος σε πλήθος άλλους καλλιτέχνες της δημοτικής παράδοσης να δημιουργήσουν και να προβάλουν το έργο τους, απαλλαγμένοι από καταπιεστικά στερεότυπα και κοινωνικό στιγματισμό.
Όλα τα παραπάνω, όμως, δε θα ήταν ικανά να δημιουργήσουν τον μύθο του Νίκου Ξυλούρη από μόνα τους, ούτε η απώλειά του σε τόσο μικρή ηλικία.
Η ανθρωπιά του, η πηγαία κι ανεπιτήδευτη καλοσύνη του, η αγνότητα της ψυχής του κι η ανυστεροβουλία του λάμπρυναν τα καλλιτεχνικά του επιτεύγματα κι έκαμαν το φως του να λάμψει.
Ένα φως που έκτοτε λάμπει ασταμάτητα και δείχνει το δρόμο σε όλες τις επόμενες γενιές.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας