Οντας μαθητής είχα μεγάλη απέχθεια στα μαθηματικά και γενικά στα μαθήματα που είχαν αριθμούς. Ωσπου πηγαίνοντας στον Στρατό (Αεροπορία) μ’ έριξαν στα ραντάρ, όπου εκεί είχε κάποιο μερίδιο και η άλγεβρα. Κι έλαχε ένας αξιωματικός – καθηγητής μαθηματικός, με τέτοια μεταδοτικότητα, που λάτρεψα την άλγεβρα. Αποτέλεσμα, να πρωτεύσω, μεταξύ σαράντα σμηνιτών, μαζί με κάποιον άλλο, και να προκύψω υπαξιωματικός, πράγμα που μου επέτρεψε να περάσω σχετικά άνετο στρατιωτικό βίο.
Το θυμήθηκα παίρνοντας το βιβλίο του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή Μυθιστορηματική βιογραφία» (εκδ. Μένανδρος). Εκπαιδευτικός, συγγραφέας, σπουδασμένος εδώ και στο εξωτερικό, ο Ιντζέμπελης, μολονότι δεν δηλώνει μαθηματικός, είναι η τρίτη φορά που ασχολείται με τον Καραθεοδωρή – έναν διεθνή μαθηματικό θρύλο, όπως έχω ακούσει και από άλλους που σέβομαι τη γνώμη τους. Είναι τα βιβλία του: «Μια απρόσμενη συνάντηση Αϊνστάιν – Καραθεοδωρή» (εκδ. ΑλΔΕ, 2010) και «Η τελευταία εξίσωση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή (εκδ. Στοχαστής, 2013).
Το νέο του βιβλίο είναι ίσως το πληρέστερο, καθώς, μολονότι αυτοπροσδιορίζεται ως μυθιστορηματική βιογραφία, περιέχει πραγματικά στοιχεία για τη ζωή και το έργο του Καραθεοδωρή, φωτογραφικό υλικό, πρόλογο του Κωνσταντίνου Δ. Μαλαφάντη, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, και εισαγωγή του Στράτου Θεοδοσίου, αστροφυσικού. Από τους δύο τα στοιχεία για την παρουσίαση του εν λόγω βιβλίου, που μου ξύπνησε αλλοτινές μνήμες.
Κρίμα…
Γράφει ο Κ. Δ. Μαλαφάντης: «Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (1873-1950), με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη και τη Χίο, υπήρξε μαθηματικός επιστήμων διεθνούς φήμης, με έργο πολυσχιδές, εκτεταμένο στους τομείς των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Αρχαιολογίας, αλλά λίγοι άνθρωποι στη σύγχρονη Ελλάδα γνωρίζουν περισσότερα για τον βίο και το έργο του. Ακαδημαϊκός, καθηγητής σε περίφημα πανεπιστήμια της Γερμανίας και για μερικά χρόνια (1920-1923) στην Ελλάδα, άρχισε να γίνεται γνωστός στα ευρύτερα στρώματα από τη δεκαετία του 1990 και εξής. […]
»Ο βίος και η σταδιοδρομία του μεγάλου Ελληνα επιστήμονα, όπως ξετυλίγεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, μας αποκαλύπτει ότι ο Καραθεοδωρή είχε ξεκαθαρίσει στο μυαλό του ότι, πέρα από την επιστήμη του, το σπουδαιότερο έργο του ήταν να βοηθήσει την πατρίδα του με κάθε τρόπο. Αυτό αποδείχθηκε και όταν, χωρίς κανέναν δισταγμό, παραιτήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1920 από την επίζηλη έδρα που κατείχε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, για να στηρίξει το εκπαιδευτικό έργο του Ελευθερίου Βενιζέλου και το μεγαλεπήβολο όραμά του να ιδρύσει το Ιωνικό Πανεπιστήμιο της Σμύρνης.
»Ο Καραθεοδωρή αδιαμφισβήτητα πέτυχε στον εθνικό και επιστημονικό στόχο του, οι πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες όμως ήταν απόλυτα ενάντιες. Η Μικρασιατική Καταστροφή, που ακολούθησε, παρέσυρε τα πάντα και έτσι χάθηκε μια ανεπανάληπτη ευκαιρία κραταίωσης του ελληνισμού. Εκείνος όμως δεν απογοητεύτηκε από το τραγικό γεγονός, αλλά συνεισέφερε τα φώτα του και δεύτερη φορά, το 1930, όταν ο Βενιζέλος τον χρειάστηκε για να συμβάλει στην αναδιοργάνωση του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην οργάνωση του νεοσύστατου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Και τις δυο φορές μοναδικό κίνητρο του διάσημου επιστήμονα υπήρξε η φιλοπατρία, η αφειδώλευτη αγάπη του για τη δοκιμαζόμενη πατρίδα».
Με τον Αϊνστάιν
Και ο Στράτος Θεοδοσίου: «Ο κοσμοπολίτης μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, με τεράστια συνεισφορά στα Μαθηματικά, τη Φυσική, τη Μηχανική και την Αρχαιολογία, ήταν μια θρυλική μορφή της νεοελληνικής φυσικομαθηματικής διανόησης. Συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων μαθηματικών του 20ού αιώνα και είναι ο μοναδικός νεότερος Ελληνας μαθηματικός με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως. […] Εγραψε πολλά επιστημονικά βιβλία και εργασίες. Ο θρύλος που τον ακολουθεί αναφέρεται σε κομβικό σημείο στο μέσον της ζωής του. Το 1916 ο Καραθεοδωρή, καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, έλαβε μια επιστολή από το Βερολίνο. Η επιστολή αυτή προερχόταν από τον ονομαστό φυσικό Αλμπερτ Αϊνστάιν, ο οποίος ζήτησε τις μαθηματικές συμβουλές του για την πρωτότυπη Θεωρία της Σχετικότητας. Εκτοτε η αμφίσημη σχέση του Καραθεοδωρή με τον Αϊνστάιν καταγράφτηκε στην Ιστορία των Θετικών Επιστημών. […]
»Γράφεται, ενίοτε, ότι ο επιστημονικός κόσμος στην Ελλάδα παρακολουθούσε την καταπληκτική καριέρα του Καραθεοδωρή στα Μαθηματικά και θαύμαζε την έρευνά του. Ωστόσο πρέπει να επισημάνουμε ότι ο Κωνσταντίνος δεν ήταν τέκνο της ελληνικής σχολικής εκπαίδευσης. Δεν σπούδασε στην Ελλάδα. Ολες οι σπουδές του έγιναν στο εξωτερικό. Αρα δεν καμαρώνουμε για την εκπαίδευση που πήρε από την Ελλάδα, αλλά για την ελληνική παιδεία που του δίδαξε το οικογενειακό του περιβάλλον».
♦
Ενας ακόμα δικός μας που τα πήγε καλά στα ξένα: ο Βασίλης Κεκάτος, που η μικρού μήκους ταινία του «Η απόσταση ανάμεσα στον ουρανό κι εμάς» απέσπασε Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Κανών. Ο πρώτος Ελληνας με Χρυσό Φοίνικα από το εν λόγω φεστιβάλ. Και κάποτε να δούμε κι εμείς την ταινία.
«Σελίδες στην οθόνη ή στο χαρτί (Το μέλλον της ανάγνωσης)» (εκδ. Gutenberg), σε β' συμπληρωμένη έκδοση. Συλλογή κειμένων – επιμέλεια Γιώργος Ε. Δαρδανός, με πρόλογο του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου. Με σαράντα κείμενα – ένα κι ένα…
Και μόνο τη «Φόνισσα» να είχε γράψει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης –εκτιμούν αυτοί που ξέρουν- θα αρκούσε να αναδειχθεί ως ένας από τους σημαντικότερους νεοέλληνες πεζογράφους. «Η φόνισσα», ο τίτλος του βιβλίου (εκδ. Πατάκη), όπου το πλήρες κείμενο του πονήματος του Παπαδιαμάντη συνοδεύεται από εκτενή εισαγωγή, σημειώσεις και σχόλια του Κώστα Σταμάτη. Γράφει: «Αν ο σημερινός αναγνώστης επιμείνει παπαδιαμαντικά και προσθέσει στα διαβάσματά του τη “Φόνισσα”, θα έχει κερδίσει την απόλαυση του λογοτεχνικού ταξιδιού σ’ έναν κόσμο εν πολλοίς άγνωστο σήμερα, αλλά απολύτως συνδεδεμένο ακόμη με το κύτταρο της μνήμης, και γι’ αυτό ίσως επιθυμητό»…
«Χρωστάω πολλά στον Καλδάρα. Ηταν μέσα στην πεντάδα των ανθρώπων που με εμπιστεύτηκαν και αυτό το ενδιαφέρον εξελίχθηκε γρήγορα σε μια βαθιά και αμετάκλητη σχέση εκτίμησης και εμπιστοσύνης»… Από κείμενο του Γιώργου Νταλάρα στο -πάντα προσεγμένο- περιοδικό «Μετρονόμος», το αφιερωμένο στον σπουδαίο τραγουδοποιό.
ΚΑΙ… Επιστροφή της (πολιτικής) οικογένειας… (Κι έπραξαν συνετά που δεν το πανηγύρισαν, γιατί –εν όψει και εθνικών– δεν ξέρεις τι γίνεται μ’ αυτό το περίεργο εκλογικό σώμα…)
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας