Αγριες, εξευτελιστικές διώξεις σε όσες δεν φορούν μαντίλα

Μια καινούργια καμπάνια, όχι μόνο διώξεων αλλά και ταπεινώσεων γυναικών που τολμούν να αψηφούν την πολιτική της υποχρεωτικής μαντίλας, έχει εξαπολύσει η ιρανική κυβέρνηση. Γιατρός που οδηγούσε χωρίς να φορά χιτζάμπ καταδικάστηκε σε φυλάκιση 6 μηνών, με το δικαστήριο να ορίζει ως εναλλακτική ποινή για να γλιτώσει τη φυλακή την απαγόρευσή εισόδου της σε κάθε ιατρικό κέντρο και την «κοινωνική εργασία» με προσφορά 270 ωρών (τέσσερις την ημέρα) υπηρεσιών καθαρισμού στο υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με ρεπορτάζ του αντικαθεστωτικού ιστότοπου Iran Wire.

Αλλη γυναίκα, μετέδιδε το Iran International, καταδικάστηκε από δικαστήριο στην πόλη Βαραμίν, εκτός από χρηματικό πρόστιμο, σε «εναλλακτική ποινή» που την αναγκάζει να κάνει το τελετουργικό καθάρισμα των σορών πριν από την ταφή σε γραφείο τελετών της πρωτεύουσας για έναν μήνα, για να αποφύγει τη φυλακή. «Δεν ντρέπεστε τους έντιμους και σκληρά εργαζόμενους του γραφείου τελετών και επιλέγετε το αξιοσέβαστο επάγγελμά τους ως τιμωρία για όσες δεν φορούν τη μαντίλα;» κατηγορούσε τους δικαστές με μήνυμά της η κινηματογραφίστρια Μοχτζάν Ιλανλού, που πέρσι τον Οκτώβριο στη διάρκεια των διαδηλώσεων είχε επίσης συλληφθεί.

Αυτές είναι μόνο κάποιες ενδεικτικές από τις πολλές πρωτοφανείς ποινές που επιβάλλουν οι ιρανικές αρχές, οι οποίες πλέον έχουν στη φαρέτρα των όπλων παραδειγματισμού που χρησιμοποιούν το να χαρακτηρίζουν ψυχικά διαταραγμένες όσες γυναίκες δεν φέρουν χιτζάμπ, επιβάλλοντας υποχρεωτική ψυχοθεραπεία των παραβατισσών που «επιδεικνύοντας αντικοινωνική συμπεριφορά δεν φέρουν χιτζάμπ».

Θεοκρατικό δίκαιο

Σύμφωνα με τον ιρανικό ιστότοπο Vaklapress, δικαστήριο της Τεχεράνης αποφάνθηκε πως η μη κάλυψη της κεφαλής με μαντίλα «συνιστά μεταδοτική ψυχική νόσο που προκαλεί σεξουαλική ακολασία» και καταδίκασε την ηθοποιό Αζαντέχ Σαμαντί σε έξι μήνες ψυχοθεραπείας με συχνότητα δύο συνεδρίες την εβδομάδα, ενώ παράλληλα της απαγόρευσε για το ίδιο διάστημα τη χρήση κινητού και απέκλεισε όλους τους λογαριασμούς της στα κοινωνικά δίκτυα. Σε ψυχοθεραπεία για να απαλλαγεί από τη «διαταραχή αντικοινωνικής συμπεριφοράς» υποχρεώθηκε και η συνάδελφός της Αφσανέχ Μπαγεγκάν που έχει καταδικαστεί σε φυλάκιση δύο ετών με αναστολή. «Ολα αυτά για να αντιμετωπιστεί η υποτιθέμενη ψυχολογική διαταραχή από την οποία πάσχουν και της οποίας μοναδικό σύμπτωμα είναι ότι δεν φορούσαν χιτζάμπ», έγραφε σαρκαστικά ο ιστότοπος.

Αλλά, παρά αυτά τα αυθαίρετα μέτρα, σε μια συνεχιζόμενη πράξη ανυπακοής πολλές γυναίκες αρνούνται να φορέσουν τη μαντίλα μετά το τεράστιο κύμα διαμαρτυρίας που συγκλόνισε τη χώρα με τον θάνατο στις 16 Σεπτεμβρίου πέρσι της Κούρδισσας Μαχσά Αμινί, που συνελήφθη και κατέρρευσε ενώ κρατούνταν σε αστυνομικό τμήμα επειδή δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα της. Ακόμη και μετά την ακραία καταστολή του κύματος διαδηλώσεων που συγκλόνισε τη χώρα και είχε τραγικό απολογισμό τουλάχιστον 500 νεκρούς, από τις δυνάμεις ασφαλείας και τις παραστρατιωτικές ομάδες, 22.000 συλληφθέντες, χιλιάδες τραυματίες και βασανισμένους και επτά εκτελέσεις, πολλές γυναίκες κυκλοφορούν με ακάλυπτο το κεφάλι.

Ηδη το καθεστώς είχε λάβει κι άλλα μέτρα, όπως το να προχωρούν σε ταυτοποίηση των γυναικών που δεν φέρουν χιτζάμπ μέσω καμερών που έχουν εγκαταστήσει σε δημόσιους χώρους, ακόμη και στα λεωφορεία, να κλείνουν μαζικά καφέ, εστιατόρια, εμπορικά κέντρα που δέχονται γυναίκες χωρίς χιτζάμπ, να απαιτούν (επί ποινή) από οδηγούς ταξί να μην παίρνουν καμιά με ακάλυπτο κεφάλι.

Με όλα αυτά τα μέτρα και μαζί με την επιστροφή της αστυνομίας ήθους στους δρόμους για να «επαναφέρει στην τάξη τις ατίθασες», όπως ανακοινώθηκε επίσημα στις 16 Ιουλίου, οι Αρχές επιχειρούν να αποσοβήσουν νέες διαμαρτυρίες εν όψει και της επικείμενης επετείου του ενός χρόνου από τον θάνατο της Αμινί. «Θέλουν να αποτρέψουν ένα νέο κύμα διαδηλώσεων και σχεδιάζουν να το πετύχουν καταπιέζοντας τις γυναίκες και εμφυσώντας φόβο σε όλο τον πληθυσμό», έλεγε στην εφημερίδα El País η νομικός και ακτιβίστρια Σάντι Σαντρ, συνιδρύτρια της οργάνωσης Δικαιοσύνη για το Ιράν. Για αυτή την ακτιβίστρια (που για τη μάχη της για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ιράν καταδικάστηκε ερήμην το 2010 σε επτά χρόνια φυλακή και 74 μαστιγώματα), αυτό που επιδιώκει η κυβέρνηση να πει στους πολίτες που συμμετείχαν στις διαμαρτυρίες είναι πως οι κινητοποιήσεις τους δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα, μόνο βία και θανάτους προκάλεσαν.

Για πολλούς, όλα αυτά συνιστούν επίσης μια προσπάθεια του καθεστώτος να στρέψει την προσοχή των πολιτών από τα πολλά ακόμη προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση. Αυτά τα μέτρα έρχονται λίγο μετά που δημοσιογραφικές έρευνες αποκάλυψαν την εμπλοκή υψηλά ιστάμενων κληρικών σε ευρύ δίκτυο οικονομικής διαφθοράς και παράνομης παραχώρησης και ενοικίασης γαιών, αναμεσά τους, όπως γράφει η Washington Post, και ο σκληροπυρηνικός πεθερός του προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραΐσι. «Ισως η επιστροφή της αστυνομίας ήθους είναι κι ένα είδος αντιπερισπασμού απέναντι στα σκάνδαλα διαφθοράς».

Νέα έκρηξη;

Οπως κι αν έχει, η αδιαλλαξία του θεοκρατικού καθεστώτος στην πολιτική της υποχρεωτικής μαντίλας, που υπήρξε από τους ακρογωνιαίους λίθους της Επανάστασης του 1979, λέει στην Deustche Welle η κοινωνιολόγος του Πανεπιστημίου Cite του Παρισιού, Αζαντέχ Κιάν Θιμπό, είναι δίκοπο μαχαίρι γιατί μπορεί να ικανοποιεί τη φονταμενταλιστική συντηρητική του βάση, αλλά μπορεί να προκαλέσει νέα έκρηξη. «Μπορεί κάθε φορά που το καθεστώς αντιμετωπίζει τη λαϊκή δυσαρέσκεια να εφευρίσκει νέες μεθόδους καταστολής. Αλλά η πολιτική του υποχρεωτικού χιτζάμπ έχει αποτύχει. Οι γυναίκες τη νίκησαν και οι άντρες τις υποστήριξαν. Αυτή η εμμονή του καθεστώτος και η επιστροφή της αστυνομίας ήθους μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα για το καθεστώς γιατί θα οδηγήσει σε περισσότερες εντάσεις».