Τα smartphones στην υπηρεσία των κακοποιητών

Τα έξυπνα κινητά έχουν γίνει ακόμη ένα όπλο ενδοοικογενειακής βίας, ένα μέσο παρακολούθησης, εκβιασμού και απομόνωσης, σύμφωνα με έρευνα του γαλλικού Ινστιτούτου Ερευνών Κοινής Γνώμης Ifop για το «snooping», το ψάξιμο και την κατασκόπευση της ψηφιακής ιδιοκτησίας, ιδίως του κινητού τηλεφώνου, στη συγκεκριμένη περίπτωση μεταξύ συντρόφων.

Πρόκειται για μια ξεχωριστή μορφή κυβερνοελέγχου, όπως τον όρισε το 2018 το κέντρο Ουμπερτίν-Οκλέρ, αναφέροντας πως στη Γαλλία εννέα στις δέκα γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας δήλωναν πως είχαν υποστεί τέτοιας μορφής κυβερνοβία: απαγόρευση να επικοινωνούν με κάποιους φίλους, γνωστούς, συγγενείς, παρακολούθηση ερήμην του άλλου των μηνυμάτων, τηλεφωνημάτων και συνομιλιών, ακόμη και παρακράτηση του τηλεφώνου, ανάμεσα σε πολλά άλλα.

Τώρα, έρευνα του Ινστιτούτου Ifop για το Journal du Geek σχετικά με το «snooping» επιβεβαιώνει αυτές τις στατιστικές αποκαλύπτοντας πόσο διαδεδομένες είναι αυτές οι πρακτικές στη γαλλική κοινωνία: τέσσερις στους δέκα αναγνωρίζουν ότι έχουν κάποια στιγμή ψάξει το κινητό των συντρόφων τους και ένας στους τέσσερις πως το κάνει ακόμη και τώρα.

Η έρευνα επιβεβαιώνει προηγούμενα ευρήματα για το πόσο τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας υπερεκπροσωπούνται: 52% αυτών που έχουν υποστεί σωματική βία από τους συντρόφους τους δηλώνουν πως παρακολουθούν επίσης τα κινητά τους έναντι ενός 27% εκείνων που δεν έχουν υπάρξει θύματα βίας. Αντίστοιχα, στο 35% των γυναικών που έχουν υποστεί σωματική βία οι κακοποιητές τους πήραν το κινητό τους για να μην μπορούν να επικοινωνούν με κανέναν, κάτι που συνέβη μόνο στο 4% των γυναικών που δεν είχαν βιώσει σωματική βία.

Αυτή είναι μια πραγματικότητα που θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη από τις Αρχές που επεξεργάζονται και εφαρμόζουν μέτρα κατά της έμφυλης βίας με δεδομένο ότι το 87% της θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας είναι γυναίκες και το 89% των δραστών είναι άντρες σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία του γαλλικού υπουργείου Εσωτερικών.

Αυτό επισήμανε η Λουίζ Ζουσιάν, επικεφαλής ερευνών του Ifop, μιλώντας στη Libération: «Οπως δείχνει αυτή η έρευνα, οι παραβιάσεις της ψηφιακής ιδιωτικότητας μπορεί να είναι συμπτώματα συστηματικής βίας ή ελέγχου στα ζευγάρια. Το smartphone του άλλου δεν είναι απλώς ένα αντικείμενο περιέργειας και καχυποψίας, αλλά και ένα μέσο εκφοβισμού και απομόνωσης».

Μια άλλη μορφή τέτοιων πρακτικών, που δεν περιλήφθηκε στην έρευνα του Ifop, αλλά απαντάται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα, είναι η εγκατάσταση στα κινητά κατασκοπευτικού λογισμικού ή software γεωεντοπισμού για την παρακολούθηση κάθε κίνησης των θυμάτων. Μια πρακτική που ήδη από το 2020, όταν υιοθετήθηκε με νέα διάταξη για την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, τιμωρείται με φυλάκιση δύο ετών και πρόστιμο 60.000 ευρών όταν γίνεται από σύντροφο του θύματος.

Μάλιστα οι Αρχές, για να προστατεύσουν όσες (και όσους) υποπτεύονται ότι μπορεί να κατασκοπεύονται τα κινητά τους από συζύγους ή συντρόφους, έχουν προβλέψει ότι θα μπορούν να απευθύνονται στο ειδικό τμήμα συνδρομής θυμάτων των ποινικών δικαστηρίων του Παρισιού για να τους προμηθεύσουν το ειδικό λογισμικό «Vériphone», που εντοπίζει την ύπαρξη σχετικών κακόβουλων software, στο πλαίσιο πιλοτικού προγράμματος που στο μέλλον θα επεκταθεί και σε άλλες γαλλικές πόλεις.