Καταδίκη ακτιβίστριας για παροχή χαπιών άμβλωσης

«Abortion Dream Team». Μια ομάδα ακτιβιστριών που προσφέρει πληροφορίες για το πώς να μην είναι ανέφικτο όνειρο των Πολωνών γυναικών να κάνουν με ασφάλεια μια άμβλωση. Για αυτό ακριβώς το «έγκλημα» η συνιδρύτρια της οργάνωσης, Γιουστίνα Βιντρζίνσκα, καταδικάστηκε με την κατηγορία της «συνδρομής σε τέλεση άμβλωσης και παροχής παράνομων σχετικών χαπιών» σε μια γυναίκα που είχε ανάγκη να διακόψει την κύησή της.

Είναι μια πρωτοφανής απόφαση που δείχνει ώς πού μπορεί να φτάσει η εμμονή των πιο ακραίων πολιτικών για τον έλεγχο του σώματος των γυναικών και η οποία «σηματοδοτεί την πρώτη φορά στην πρόσφατη ιστορία που μια προασπίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη δικάζεται και καταδικάζεται επειδή συνέδραμε στην πρόσβαση σε φαρμακευτική άμβλωση» κατήγγειλε η διεθνής οργάνωση Κέντρο για τα Αναπαραγωγικά Δικαιώματα (CRR).

Η καταδίκη της σε οχτώ μήνες προσφοράς κοινωνικού έργου συνιστά εκφοβισμό και προειδοποίηση για το τι περιμένει τις γυναίκες σε ένα περιβάλλον που όλο και περιορίζει τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματά τους επισήμανε και η International Planned Parenthood Federation (Διεθνής Ομοσπονδία Οικογενειακού Προγραμματισμού) τονίζοντας για την ποινή της: «Είμαστε συγκλονισμένες από τη γενναιότητα της Γιουστίνα μπροστά στη δικαστική της δίωξη αλλά και για την καταδίκη της από έναν μηχανισμό που βάζει στο στόχαστρό του όποιον τολμά να αμφισβητήσει τις αήθεις επιθέσεις του κράτους στην υγειονομική περίθαλψη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Γιουστίνα προσφέρει ήδη κοινωνική εργασία παρεμβαίνοντας εκεί όπου το κράτος έχει αποτύχει να προσφέρει ασφαλή φροντίδα άμβλωσης».

Η Πολωνία, χάρη στην τεράστια επιρροή της Καθολικής Εκκλησίας και την υπερσυντηρητική κυβέρνηση του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), έχει αυστηροποιήσει τη σχετική νομοθεσία απαγορεύοντας σχεδόν απόλυτα την άμβλωση. Αλλά ακρότητες σαν κι αυτήν την καταδίκη είναι κάτι που θα μπορούσε να συμβεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έλεγε η Βιντρζίνσκα σε συνέντευξή της στην εφημερίδα El País, προειδοποιώντας για τον υπαρκτό κίνδυνο οπισθοχώρησης στην Ευρώπη: στην Ουγγαρία η υπερσυντηρητική κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν έχει αρχίσει να υποχρεώνει τις γυναίκες να ακούνε τον χτύπο της καρδιάς του εμβρύου, στην Ιταλία το ακροδεξιό κόμμα της πρωθυπουργού Μελόνι ήδη έχει περιορίσει το δικαίωμα άμβλωσης στην περιφέρεια Μάρκε, στη Γαλλία υπάρχουν πολύ μεγάλες εσωτερικές αλλαγές με την άνοδο της Ακροδεξιάς.

«Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς δεν συναισθάνονται κάποιοι τι σημαίνει να ψηφίζουν κάποια κόμματα… Είναι τόσο συνηθισμένοι με την κατάσταση (ότι δηλαδή μπορούν να κάνουν ελεύθερα άμβλωση) που δεν βλέπουν πως υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος να χάσουν αυτά τα δικαιώματα με την αλλαγή πρωθυπουργού ή προέδρου» έλεγε η 48χρονη ακτιβίστρια. Μια γυναίκα που έπειτα από τη δική της εμπειρία με φαρμακευτική άμβλωση που έκανε το 2006 εγκαινίασε μια πλατφόρμα ενημέρωσης, που εξελίχθηκε σε φόρουμ συζήτησης «όπου οι γυναίκες να νιώθουν ασφαλείς και όχι να κρίνονται» και με τα χρόνια κατέληξε στην οργάνωση Abortion Dream Team. Ολα αυτά τα χρόνια η οργάνωση έχει βοηθήσει 9.166 γυναίκες που χρειάζονταν άμβλωση.

Ευρωπαϊκή... σιωπή

«Αυτό που άκουσα χτες είναι πως είμαι ένοχη επειδή βοηθώ, δείχνω ενσυναίσθηση, προσφέρω μια αγκαλιά σε άλλον άνθρωπο. Είναι τόσο περίεργο να ακούς κάτι τέτοιο. Δεν νιώθω διόλου ένοχη, όπως έχω πει πολλές φορές, ξέρω ότι έκανα το σωστό» έλεγε την περασμένη Τετάρτη η Βιντρζίνσκα σε συνέντευξη Τύπου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι πολιτικές ομάδες της Αριστεράς, των Πράσινων, των Σοσιαλιστών και των Φιλελεύθερων κατήγγειλαν αυτή την απόφαση, όπως και η Πολωνή ευρωβουλεύτρια Ελζμπιέτα Λουκατσίεφσκα (που ανήκει στην ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος) η οποία ευχήθηκε αυτή η απαράδεκτη απόφαση «αντί να εκφοβίσει, να ενδυναμώσει την αλληλεγγύη των γυναικών στην Πολωνία». Αντίθετα, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε σε σχετική ερώτηση πως «δεν σχολιάζουμε μεμονωμένες υποθέσεις. Η νομοθεσία για τις αμβλώσεις είναι αρμοδιότητα των κρατών-μελών», ενώ από το γραφείο της Μαλτέζας συντηρητικής προέδρου της Ευρωβουλής Ρομπέρτα Μέτσολα (με τις αμφιλεγόμενες απόψεις περί δικαιωμάτων των γυναικών) δήλωσαν πως «δεν θα σχολιάσουμε επ’ αυτού».

«Ημουν το ορατό πρόσωπο του κινήματος και ήξερα ότι κάποια στιγμή θα μπορούσε να συμβεί. Δεν αλλάζει τίποτα για εμένα αυτή η καταδίκη, θα συνεχίζω να απαντώ στις κλήσεις, να στέλνω μέιλ, να συνδράμω γυναίκες: γιατί αυτό είναι πολύ σημαντικό» είπε μιλώντας στην Washington Post και πως υπάρχουν αναλογίες ανάμεσα στις δύο χώρες, καθώς «βλέπουμε όλο και συχνότερα ότι τους νόμους δεν τους αλλάζουν πια τα κοινοβούλια αλλά τα δικαστήρια». Αναφορά στην απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας το 2020 να απαγορευτεί η άμβλωση σε περίπτωση σοβαρής ανωμαλίας ή μη βιωσιμότητας του εμβρύου ή στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που κατάργησε πέρσι τη συνταγματική πανεθνική προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση στη χώρα.

Ο κατήφορος στις ΗΠΑ

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βεβαιώνει ότι τα χάπια της άμβλωσης είναι νόμιμα και ασφαλή για χρήση σε όλες τις Πολιτείες, αλλά ήδη 15 από αυτές -μετά την περσινή απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου- έχουν θέσει περιορισμούς στην πρόσβαση στα χάπια άμβλωσης.

Προ ημερών στο Γουαϊόμινγκ ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης Μαρκ Γκόρντον υπέγραψε νόμο που επιβάλει τη ρητή απαγόρευση των χαπιών άμβλωσης, πρώτη σχετική απόφαση σε ολόκληρες τις ΗΠΑ.

Στο δε Τέξας την περασμένη εβδομάδα ένας άντρας μήνυσε τρεις γυναίκες για ανθρωποκτονία με δόλο επειδή έστειλαν στην πρώην σύζυγό του πληροφορίες για την Aid Access, μια διεθνή ομάδα που προσφέρει φάρμακα για άμβλωση, βοηθώντας την έτσι να διακόψει την ανεπιθύμητη κύησή της. Η πρώτη επίσης ανάλογη δικαστική υπόθεση στις ΗΠΑ μετά τη σχεδόν πλήρη απαγόρευση των αμβλώσεων σε αυτή την Πολιτεία. Εκεί όπου αναμένεται δικαστές να αποφανθούν αν το χάπι άμβλωσης μιφεπριστόνης, που βοηθά στην αποβολή, πρέπει ή όχι να απαγορευτεί και να το αφαιρέσουν από τον σχετικό κατάλογο εγκεκριμένων ουσιών της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων με σοβαρό αντίκτυπο στη διαθεσιμότητά του και σε άλλες Πολιτείες.