Μια εργάσιμη εβδομάδα τεσσάρων ημερών θα μπορούσε να αλλάξει τους όρους της ζωής μας: των εργαζομένων και των επιχειρήσεων. Δεν είναι μια ουτοπία αλλά μια πραγματικότητα, όπως έδειξε πιλοτικό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και συνέβαλε καταλυτικά στη βελτίωση της εναρμόνισης εργασιακής και οικογενειακής ζωής, στο πιο ισότιμο μοίρασμα της φροντίδας των εξαρτημένων μελών της οικογένειας αλλά και στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων.
Το πρόγραμμα εκπονήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ σε συνεργασία με την οργάνωση 4 Day Week Global, που έχει λανσάρει την ομώνυμη παγκόσμια καμπάνια για την τετραήμερη εργασία, την αντίστοιχη καμπάνια του Ηνωμένου Βασιλείου 4Days UK και την ομάδα ερευνητών Autonomy. Ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2022 για 6 μήνες με τη συμμετοχή 61 επιχειρήσεων και σχεδόν 3.000 εργαζομένους, που εργάστηκαν για 4 ημέρες πλήρους ωραρίου ή πέντε ημέρες αλλά συνολικά 32 αντί για 40 ώρες, χωρίς μείωση των αποδοχών τους και δίχως οι επιχειρήσεις να αλλάξουν τους στόχους παραγωγικότητάς τους.
Το συμπέρασμα της έρευνας που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα είναι πως τα οφέλη είναι αδιαμφισβήτητα: το 39% των εργαζομένων δήλωσε λιγότερο στρεσαρισμένο, στο 71% μειώθηκαν τα επίπεδα κόπωσης και το 37% είδε να βελτιώνεται η φυσική του κατάσταση, οι άδειες ασθένειας μειώθηκαν κατά 65% και ο αριθμός των εργαζομένων που εγκατέλειπαν τη δουλειά τους επίσης συρρικνώθηκε κατά 57%. Επιπλέον, ένα 15% των εργαζομένων που συμμετείχαν δήλωσε ότι καμιά αύξηση αμοιβής (οποιουδήποτε ύψους) δεν θα μπορούσε να το πείσει να επιστρέψει στην εργάσιμη εβδομάδα των 40 ωρών.
Οπως εξήγησε ο Ντέιλ Ουέλεχαμ, εκτελεστικός διευθυντής της 4 Day Week Global: «Ενώ τόσο άνδρες όσο και γυναίκες ωφελούνται από την τετραήμερη εβδομάδα, οι εμπειρίες των γυναικών είναι γενικά καλύτερες, ιδίως όσον αφορά την κόπωση, την ικανοποίηση από τη ζωή και την εργασία τους, την ψυχική τους υγεία, αλλά και τις ώρες που χάνουν για να πάνε στη δουλειά χωρίς να υπολογίζονται πουθενά. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι το φορτίο των δουλειών του νοικοκυριού και της φροντίδας μοιάζει να εξισορροπείται περισσότερο». Χάρη στη μείωση των ημερών εργασίας ο χρόνος που οι άνδρες αφιέρωσαν στη φροντίδα των παιδιών τους αυξήθηκε κατά 27%. Αλλά δεν υπήρξε κάποια αισθητή διαφορά στη συμμετοχή τους στις δουλειές του νοικοκυριού.
Το αποτέλεσμα στην αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα βαθμολογήθηκε με ένα 7,5 στα 10 από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, με πιο αξιοσημείωτο στοιχείο ότι τα έσοδά τους αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 35% σε σχέση με προηγούμενα έτη. Ετσι ώστε με το τέλος του πειράματος 56 επιχειρήσεις (το 92%) αποφάσισαν να συνεχίσουν την εφαρμογή του προγράμματος και μετά τη λήξη του, από τις οποίες οι 18 λένε πως θα το καθιερώσουν πλέον μόνιμα. Ενα 4% δεν έχει ακόμη αποφασίσει και μόνο ένα 4% δήλωσε πως θα επιστρέψει στο παλαιό καθεστώς.
Είναι το μεγαλύτερο σχετικό πιλοτικό πρόγραμμα που έχει γίνει μέχρι στιγμής σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα ευρήματά του επικυρώνουν εκείνα που δημοσιεύτηκαν τον περασμένο Νοέμβριο σχετικά με ένα μικρότερης εμβέλειας διεθνές πιλοτικό πρόγραμμα που συντόνισε η 4 Day Week Global με τη συμμετοχή 30 επιχειρήσεων και περίπου 1.000 εργαζομένων σε διάφορες χώρες στον κόσμο: αύξηση εσόδων, μείωση απουσιών και παραιτήσεων, βελτίωση της ευημερίας και της ικανοποίησης των εργαζομένων, πιο ισότιμος καταμερισμός δουλειών ανάμεσα στα ζευγάρια.
Τα αισιόδοξα αποτελέσματά του δείχνουν ότι μπορεί να αλλάξει η κουλτούρα για το πώς αξιολογούμε τον χρόνο μας και ότι η μείωση των εργάσιμων ωρών είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και θετική για εργαζομένους και επιχειρήσεις, έλεγε σε συνέντευξή της στην Guardian η συνιδρύτρια και γενική διευθύντρια της καμπάνιας 4 Day Week Global Σάρλοτ Λόκχαρτ.
Η Νεοζηλανδή επιχειρηματίας το 2018 –με βασικό κίνητρο πώς να αυξήσει την παραγωγικότητα της εταιρείας της– αποφάσισε να προσφέρει δοκιμαστικά μία ημέρα λιγότερη εργασίας στους 230 εργαζομένους της, ζητώντας από ακαδημαϊκούς να αξιολογήσουν το πείραμα. Επειτα από οκτώ εβδομάδες η εταιρεία της σημείωσε αύξηση της παραγωγικότητας κατά 20%. Ετσι καθιέρωσε μόνιμα την εβδομάδα των 4 ημερών. Λανσάροντας συγχρόνως και την παγκόσμια εκστρατεία 4 Day Week Global, ενώ με τη βοήθεια της οικονομολόγου και καθηγήτριας του Boston College Τζούλιετ Σορ ανέπτυξε ένα πρόγραμμα εναλλακτικών επιλογών εφαρμογής της πρωτοβουλίας και αξιολόγησής της.
Διαρκής αγώνας
Το παγκόσμια κίνημα για την καθιέρωση μιας εργάσιμης εβδομάδας που να ανταποκρίνεται στις συνθήκες της νέας εποχής αποκτά δυναμική σε μια συγκυρία που οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν δύο παράλληλα φαινόμενα: την εξουθένωση λόγω πανδημίας και την αποκαλούμενη «Μεγάλη Παραίτηση», με χιλιάδες εργαζομένους να εγκαταλείπουν τις (κακών συνθηκών) θέσεις εργασίας τους.
Η 4 Day Week Global κάνει αντίστοιχα προγράμματα στη Νότια Αφρική, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Σκοτία, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και έχει σχετικά αιτήματα από την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γερμανία. Κι ενώ είναι μια επιχειρηματική πρωτοβουλία, φαίνεται πως αποκτά επιρροή και στις δημόσιες πολιτικές, όπως δείχνει το παράδειγμα της Πορτογαλίας, όπου η κυβέρνηση εφαρμόζει ένα πιλοτικό πρόγραμμα μείωσης των ωρών εργασίας της διεθνούς οργάνωσης με στόχο να αξιολογήσει ποιες νομοθετικές πρωτοβουλίες μπορεί να υιοθετηθούν για να θεσπιστεί κάτι ανάλογο χωρίς τριβές και με ευελιξία. Ετσι ώστε η μείωση των ωρών εργασίας να αποτελέσει κατοχυρωμένο δικαίωμα των εργαζομένων και όχι επιλεκτικό «δώρο» κάποιων επιχειρήσεων, που μπορεί ανά πάσα στιγμή να το πάρουν πίσω.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας