Ο δήμος την είχε καταχωρίσει ως μία από τους αγνοούμενους της δικτατορίας στην Αργεντινή. Συνελήφθη από τον στρατό το 1976 και βασανίστηκε μαζί με τον αδελφό της. Εκτοτε χάθηκαν τα ίχνη και των δύο. Τριάντα εννέα χρόνια μετά, τον περασμένο μήνα, η Αλμπίνα Γκονσάλες βρέθηκε ζωντανή, πλην όχι σώα, να ζει στο χωριό της.
Την εντόπισαν δυο δημοσιογράφοι τοπικής εφημερίδας, που αποφάσισαν να αφηγηθούν τις ιστορίες των αγνοούμενων του Τέρμας ντε Ρίο Οντο της επαρχίας Σαντιάγκο ντελ Εστερο, μέσα από τις αφηγήσεις των συγγενών τους. Με μια λίστα που τους έδωσαν οι δημοτικές αρχές, άρχισαν την έρευνα και, ρωτώντας από χωριό σε χωριό, έμειναν άφωνοι όταν κάποιος τους είπε «ο Σάντος δεν γύρισε ποτέ, αλλά την αδελφή του, την Αλμπίνα, την απελευθέρωσαν».
Τη συνάντησαν σε ένα φτωχικό σπίτι ενός απόμακρου οικισμού. Η Αλμπίνα, που ποτέ δεν ξεπέρασε τον φόβο προτιμώντας να ζει αόρατη και ανώνυμη, όταν οι δημοσιογράφοι έφτασαν στο κατώφλι του σπιτιού της, δεν τους αποκάλυψε την ταυτότητά της. Μόνο όταν ανέφεραν τον αδελφό της Σάντος «έσπασε» και ρώτησε αν ήξεραν τι είχε απογίνει. Και τότε, για πρώτη φορά στα 61 της πια χρόνια, μίλησε για όσα βίωσε.
«Ξεκινήσαμε με τον Σάντος να πάμε στο Τουκουμάν για να δουλέψουμε στα χωράφια. Μας είπαν πως ήταν επικίνδυνα, πως γίνονταν μάχες, αλλά χρειαζόμασταν το μεροκάματο. Οι στρατιωτικοί ήταν μανιασμένοι, έπιαναν τους πάντες. Σταμάτησαν το φορτηγό που μας κουβαλούσε. Μας ζήτησαν χαρτιά, μα εμείς δεν είχαμε. Μας συλλάβανε. Μας έδεσαν τα μάτια και μας πέρασαν χειροπέδες λες και ήμασταν εγκληματίες. Ημουν έξι μηνών έγκυος αλλά δεν τους ένοιαζε: με χτύπαγαν παντού και όταν ήμουν πεσμένη στο πάτωμα πάταγαν πάνω στην κοιλιά μου, στο στήθος, στην πλάτη μου».
Τα αδέλφια δεν ήταν στρατευμένοι, ούτε είχαν σχέση με κόμματα, πόσο μάλλον με τον ένοπλο αγώνα. Αλλά αυτό δεν τους γλίτωσε από τη βία του στρατού που, στο πλαίσιο της στρατηγικής της φυσικής εξόντωσης των αντιστασιακών και των συμπαθούντων των αριστερών οργανώσεων, απήγαγε, βασάνιζε, δολοφονούσε, εξαφάνιζε όποιον θεωρούσε «ύποπτο».
Η Αλμπίνα γλίτωσε τον θάνατο. Τρεις μέρες μετά τη σύλληψή της, την άφησαν ελεύθερη. Αλλά δεν ξαναείδε τον αδελφό της. Επέστρεψε μόνη και τρομοκρατημένη στο χωριό της, βυθίστηκε στη σιωπή και δεν ξαναέφυγε από εκεί. Από το ξύλο, η κόρη της γεννήθηκε με προβλήματα υγείας. «Τρόμαξε το μωρό από τον πόνο και γεννήθηκε κωφό», λέει.
Πώς εντοπίστηκε
Κάποιος είχε δηλώσει την εξαφάνισή της. Κανείς δεν δήλωσε την επιστροφή της. Κι έτσι ο δήμος δεν την έβγαλε από τις λίστες, παρότι ποτέ δεν περιλήφθηκε στην επίσημη των 30.000 που εκπόνησε η CONADEP (Εθνική Επιτροπή Αγνοουμένων). Αμέτοχη σε όλα αυτά, κάθε που άκουγε ποδήλατο νόμιζε πως επέστρεφε ο αδελφός της και πεταγόταν έξω από την καλύβα της. Μέχρι που η κίνηση έγινε μηχανική και οι γείτονες πίστεψαν ότι τρελάθηκε έτσι που κάθε τόσο έβγαινε αλαφιασμένη στον δρόμο.
Η δικτατορία έπεσε, αλλά εκείνη παρέμεινε εγκλωβισμένη στον δικό της κόσμο. Απορη, αναλφάβητη και δίχως νομιμοποιητικά έγγραφα, ούτε καν ταυτότητα, για 39 ολόκληρα χρόνια η Αλμπίνα παρέμεινε στη νομική ανυπαρξία. «Θέλω τόσο να έχω ένα χαρτί που να δηλώνει την ταυτότητά μου. Επίσημα δεν υπάρχω, άρα δεν δικαιούμαι τίποτα», λέει η γυναίκα. Τώρα, έστω και τόσο αργά, θα μπορεί να διεκδικήσει την αποζημίωση και τη μέριμνα που χορηγείται στα θύματα της κρατικής τρομοκρατίας. «Και θα μπορώ να μιλήσω χωρίς φόβο για όλα αυτά;» ρωτάει δύσπιστα, κρατώντας στα χέρια μια φθαρμένη φωτογραφία της πλάι στον αγνοούμενο αδελφό της.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας