Ideal: το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου

Συζητήσεις επί συζητήσεων (με τον δήμαρχο Αθηναίων παρόντα μάλιστα) έγιναν. Διαβήματα σε φορείς, συγκέντρωση υπογραφών, εκδηλώσεις με χιλιάδες κόσμου να στηρίζουν έγιναν. Και όλα αυτά για τη διάσωση των ιστορικών κινηματογράφων Ideal και Αστορ, από τους ελάχιστους που έχουν απομείνει στο κέντρο της Αθήνας.

Ειδικά το Ideal μάλιστα είναι και ο παλαιότερος κινηματογράφος της πόλης, με ιστορία 102 ετών! Ελα όμως που ο όμιλος Μήτση είναι πολύ κοντά στην οικογένεια Μητσοτάκη και σε αυτόν δόθηκε το ακίνητο (μετά από πλειοδοτικό διαγωνισμό του ΕΦΚΑ, στον οποίο ανήκει το κτίριο). Η σύμβαση εκμίσθωσης του ακινήτου υπεγράφη στις 17/1/2023, με διάρκεια 35 έτη και δικαίωμα παράτασης κατά 10 επιπλέον έτη. Ηδη έχουν ξεκινήσει εργασίες σε όλο το κτίριο -εκτός από τον χώρο όπου στεγάζεται ο κινηματογράφος Ideal- και πολίτες της Αθήνας, πολιτικοί και πολιτιστικοί παράγοντες και κινηματογραφόφιλοι έκαναν αγώνα ώστε να κριθεί διατηρητέα η χρήση του και να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οτιδήποτε άλλο πέρα από κινηματογράφος.

Η κ. Μενδώνη εκ μέρους του ΥΠΠΟΑ ένιπτε τας χείρας της, ισχυριζόμενη πως δεν είναι θέμα αρμοδιότητας του υπουργείου Πολιτισμού. Πάντως, χθες το απόγευμα, ήταν το ΥΠΠΟΑ που μας ενημέρωσε πως «Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποφάσισε τον χαρακτηρισμό της χρήσης των κινηματογράφων Ideal και Αστορ ως διατηρητέας». Ως τίτλος είναι υπέροχος - ακριβώς γι’ αυτό έγινε ο αγώνας, ακριβώς αυτό θέλαμε. Ομως, ο διάολος κρύβεται στις λεπτομέρειες και αυτές ανάγουν τον «τίτλο» σε απόπειρα παραπλάνησης τουλάχιστον κατά το ήμισυ.

Το Αστορ σώζεται, το Ideal χάνεται;

Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΣΑ) δεν έλεγε να θέσει το θέμα στις συνεδριάσεις του για μήνες, παρά τις διαρκείς οχλήσεις των τωρινών ιδιοκτητών των σινεμά (Αφοί Σπέντζου στο Ideal και Αφοί Κονταράκη στο Αστορ). Ωστόσο, την προηγούμενη Παρασκευή 28/4 το Συμβούλιο συνεδρίασε και αποφάσισε να χαρακτηρίσει: α) «διατηρητέα τη χρήση του ιστορικού κινηματογράφου Αστορ ο οποίος λειτουργεί σε κτίριο που βρίσκεται στο ισόγειο επταώροφου κτιρίου (6 όροφοι και πατάρι με δώμα), χαρακτηρισμένου ως διατηρητέο (ΦΕΚ 314/Δ/21-05-84) και έργο τέχνης (ΦΕΚ 331/Β/9- 06-81), με την επωνυμία “Μέγαρο Εφεσίου”» και β) «διατηρητέα τη χρήση του ιστορικού κινηματογράφου Ideal ο οποίος λειτουργεί σε κτίριο που βρίσκεται στον περιβάλλοντα χώρο των διατηρητέων κτιρίων, Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, κτίριο Prokesch Von Osten πρώην Ελληνικόν Ωδείον και Μέγαρο Σλήμαν Μελά. Στους χώρους της διατηρητέας χρήσης του κινηματογράφου θα επιτρέπεται η λειτουργία και άλλων πολιτιστικών χρήσεων καθώς και η χρήση του Συνεδριακού Κέντρου».

Με απλά λόγια, σύμφωνα με την απόφαση αυτή, το Αστορ φαίνεται να σώζεται ως κινηματογράφος, ενώ το Ideal όχι! Θυμίζουμε πως ο όμιλος Μήτση είχε δηλώσει από την αρχή πως «θα επεκταθεί η χρήση του κινηματογράφου, με αυτές του θεάτρου και του συνεδριακού κέντρου, κάτι που θα αναδείξει τον χώρο, θα αναβαθμίσει τη χρήση του και θα αυξήσει την επισκεψιμότητά του». Στο κέντρο της Αθήνας δεν υπάρχει συνεδριακό κέντρο, οπότε τι καλύτερο για έναν ιδιώτη να καταργήσει έναν ιστορικό κινηματογράφο που θα λειτουργεί ως τέτοιος, όλες τις ημέρες, προβάλλοντας ταινίες arthouse και όχι μόνο blockbuster! Προφανώς το συνεδριακό κέντρο θα του εξασφαλίσει πολύ περισσότερα έσοδα και μάλιστα για 35 (+10) χρόνια! Οπότε, για ποια διατηρητέα χρήση του Ideal ως κινηματογράφου μιλάμε, όταν θα μπορεί να συμβεί εκεί μέσα ό,τι ακριβώς θελήσουν ο κ. Μήτσης και ο όμιλός του (σε σχέση με τον πολιτισμό βέβαια, αλλά και τα συνέδρια); Πρόκειται πραγματικά το λιγότερο για εμπαιγμό, το περισσότερο για σκανδαλώδη ρύθμιση.

Γιατί σκανδαλώδη; Γιατί ο κ. Μητσοτάκης πριν από λίγους μήνες είχε δηλώσει ακριβώς αυτό που ήθελε ο κ. Μήτσης: «Εχω ζητήσει από τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος να χαρακτηρίσει και επίσημα στο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής ως ιστορικά προστατευόμενη και δεσμευτική τη χρήση κινηματογράφου μαζί με άλλες χρήσεις πολιτισμού, αναψυχής και τουρισμού». Αυτά έλεγε αναφερόμενος σε Ideal και Αστορ συγκεκριμένα! Ναι μεν διατηρητέα η χρήση, μαζί με όποια άλλη χρήση «πολιτισμού, αναψυχής και τουρισμού» δε! Τόσο η πρωθυπουργική αυτή δήλωση όσο και η απόφαση του ΚΣΑ αφήνουν πολλά περιθώρια ερμηνείας και γκρίζες ζώνες, επιτρέποντας ακόμα και στον πλέον καλοπροαίρετο να υποθέσει κάλλιστα πως η χρήση των αιθουσών ως σινεμά θα εξαρτάται αποκλειστικά από τις επιθυμίες του επιχειρηματία-ξενοδόχου.

Συνομιλώντας με τον Μπάμπη Κονταράκη από το Αστορ, μας είπε πως δεν τους επέτρεψαν να παρακολουθήσουν όλη τη συνεδρίαση του ΚΣΑ (γιατί άραγε;) και πως περιμένουν το ΦΕΚ και κάποιο επίσημο έγγραφο για να δουν πώς θα προχωρήσουν. Πάντως, όλα δείχνουν πως γίνονται όπως ακριβώς φαινόταν ότι θα γίνουν: ο κ. Μήτσης ζήτησε συνεδριακό κέντρο, ο κ. Μητσοτάκης που διατηρεί άριστες σχέσεις (και) με την οικογένεια Μήτση του έκανε τη χάρη (θυμίζουμε πως σαν πέθανε ο Κων/νος Μήτσης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε κάνει λόγο για έναν «παραδοσιακό φίλο της παράταξης») και πλέον το ΚΣΑ έκανε ό,τι είχε προδιαγράψει ο πρωθυπουργός, αδιαφορώντας (ή και αγνοώντας ενδεχομένως) και για την ιστορία του Ideal και για την πολύπλευρη σημασία των ιστορικών σινεμά και για τις ανάγκες της πόλης και την επιθυμία των κατοίκων της. Και όλα αυτά «σερβιρισμένα» ως συμβολή «στην ανάδειξη του τοπόσημου αυτού (σ.σ. Ideal), που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορική, αρχιτεκτονική και πολιτισμική ζωή της πόλης» - αυτό κι αν είναι σκανδαλώδες!

Τι μπορεί να γίνει; Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί, όπως και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, πως θα διασώσει πλήρως τα ιστορικά αυτά σινεμά. Ο όμιλος Μήτση πάλι δεν λέει τι ακριβώς πρόκειται να κάνει για να διασφαλίσει τα συμφέροντά του. Με άλλα λόγια, η πολιτική βούληση είναι απαραίτητη, αρκεί πραγματικά να γίνει πράξη (με το όποιο κόστος).