Δυστυχώς, ο Ολάντ δεν άπλωσε το χέρι του στον Τσίπρα

Ο φημισμένος Γάλλος συγγραφέας Ζιλ Βενσάν ποτέ δεν υπογράφει «στεγνά» αστυνομικά μυθιστορήματα. Πάντα η σύγχρονη Ιστορία, η πολιτική, η κοινωνία έχουν κύριο ρόλο στα βιβλία του, όπως και ο έρωτας και η ψυχολογία. Στο βραβευμένο του «Ντζεμπέλ» (Prix Europolar 2014) -τα κινηματογραφικά δικαιώματα έχει αγοράσει η Ιζαμπέλ Αντζανί- μας μεταφέρει στον πόλεμο της Αλγερίας. Στο νέο του μυθιστόρημα «Το φιλί του θανάτου», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση Ρίτας Κολαΐτη, αφετηρία είναι η δικτατορία του Φράνκο.

«Πάντα προηγείται μεγάλη έρευνα. Στη μυθοπλασία αφήνω τη φαντασία ελεύθερη, ενώ η πραγματικότητα είναι απαραίτητη για την αξιοπιστία», μας λέει ο Ζιλ Βενσάν, ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα για να παρουσιάσει «Το φιλί του θανάτου», απόψε, στον Ιανό. «Σ’ αυτό το νουάρ κυριαρχούν τρία στοιχεία: ο θάνατος του Λόρκα, το πώς η Ισπανία βγαίνει από μια 40χρονη δικτατορία και η τρέλα του ερωτικού πάθους».

Η πρώτη σκηνή σοκάρει. Οι στρατιώτες του Φράνκο υπακούουν στην εντολή του κραταιού αξιωματικού El Capitan και πυροβολούν τον Λόρκα ολόγυμνο, πεσμένο στα τέσσερα, μέσα στον λάκκο που ο ίδιος είχε σκάψει, λοιδορώντας τον σαν ομοφυλόφιλο και παιδεραστή. Aπό τη Γρανάδα του 1936 μεταφερόμαστε στη Μασσαλία του 2011, οπότε ανακαλύπτεται το απανθρακωμένο πτώμα μιας γυναίκας πεταμένο στις ράγες. Εικάζεται πως είναι η νεαρή Κλερ, πρώην ερωμένη του επικεφαλής ντετέκτιβ Τομά Ρουσέλ, η οποία είναι παθιασμένη με τον Λόρκα και αναζητά τους δολοφόνους του.

Ο αιωνόβιος El Capitan, σύμβολο του σκληρού στρατιωτικού της εποχής του Φράνκο, είναι ακόμα ένα σημαντικό πρόσωπο στο μυθιστόρημα. Καταφέρνει να επιβιώσει και να παίξει πρωτεύοντα ρόλο και μετά την πτώση της δικτατορίας. Εμπλέκεται με τα GAL, τα τάγματα της ισπανικής κυβέρνησης που σπέρνουν τον θάνατο στη χώρα των Βάσκων τη δεκαετία του ’80 και στα οποία είναι αναμεμειγμένοι δύο σοσιαλιστές πρωθυπουργοί: ο Φελίπε Γκονζάλες της Ισπανίας, αλλά και ο Ζακ Σιράκ της Γαλλίας.

Ωστόσο, δύο «κυρίες» είναι οι αδιαφιλονίκητες πρωταγωνίστριες στο συναρπαστικό, γεμάτο ανατροπές νουάρ: η Μασσαλία, όπου ο Βενσάν έζησε 12 υπέροχα χρόνια, και η γοητευτική αστυνομικός Αϊσά Σαντιά, που λύνει με το μοναδικό της ένστικτο δύσκολες υποθέσεις. «Δεν επιθυμώ να δημιουργήσω άλλον έναν εμβληματικό άντρα αστυνομικό. Η Αϊσά είναι το σύμβολό μου και σύμβολο όλης της Μεσογείου. Δεν είναι Γαλλίδα, είναι μετανάστρια δεύτερης γενιάς από την Αλγερία, είναι γυναίκα, είναι το πρότυπο της ενσωμάτωσης, χωρίς να έχει απαρνηθεί τις ρίζες της», τονίζει ο 58χρονος συγγραφέας.

«Οσο για τη Μασσαλία, αυτή είναι το φως του Νότου, το φυσικό και πνευματικό φως της Μεσογείου. Παλαιότερα το “φως” ερχόταν από τις χώρες του Βορρά της Ευρώπης, ωστόσο αυτές πλέον δεν αποτελούν κινητήρια δύναμη. Από τις χώρες του Νότου ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Podemos σφυρηλατούν ένα καινούργιο μοντέλο, που θα μας δείξει το μέλλον».

Αριστερός στις ιδέες του, ο Βενσάν έχει σημαδευτεί από την οικογενειακή παράδοση, καθώς ο παππούς του ήταν βουλευτής του Λαϊκού Μετώπου, εξέχουσα φυσιογνωμία της Αντίστασης. Μεγάλωσε μέσα στα βιβλία: «Πριν αρχίσω να γράφω ήμουν φανατικός αναγνώστης», λέει. «Διάβαζα από μικρός και έτσι δεν είχα μια βαρετή παιδική ηλικία. Επέλεξα να γίνω συγγραφέας, διότι ένιωθα ότι μου ανοίγονται ορίζοντες. Οταν γράφω, μπαίνω στη θέση του αναγνώστη, που δεν θέλει να αφήσει το βιβλίο από τα χέρια του. Θέλω να δημιουργώ στους άλλους τη λαχτάρα να γυρίζουν ασταμάτητα τις σελίδες».

• Στο μυθιστόρημα βλέπουμε πως ο El Capitan επιβιώνει και διακρίνεται σε όλες τις καταστάσεις, και με τους φρανκιστές και με τους σοσιαλιστές. Γιατί η νέα δημοκρατική κυβέρνηση δεν απέδωσε δικαιοσύνη;

Στην Ισπανία δεν τιμώρησαν κανέναν του φρανκικού καθεστώτος. Απλά άνοιξαν τους τάφους, βρήκαν τους αγνοούμενους, αποκατέστησαν τους νεκρούς. Σε αντίθεση με τους Γερμανούς, που δίκασαν τους ναζί. Το παράδοξο είναι ότι πολλοί Ισπανοί φασίστες ανακυκλώθηκαν στην εξουσία, στον οικονομικό και επιχειρηματικό τομέα...

• Κυριαρχεί η αντίληψη ότι η Αριστερά είναι δίκαιη και ηθική, ωστόσο στο βιβλίο σας τη βλέπουμε διαπλεκόμενη και διεφθαρμένη. Θέλατε να καταρρίψετε τα στερεότυπα;

Υπάρχουν οι αριστεροί πριν και οι αριστεροί μετά την ανάληψη της εξουσίας. Αρχικά οι σοσιαλιστές φαντάζονται πως θα πλάσουν έναν καινούργιο κόσμο, ωστόσο όταν ανεβαίνουν στην εξουσία παρασύρονται, διαβρώνονται, το χρήμα τούς διαφθείρει. Γι’ αυτό επινοήθηκε η σοσιαλδημοκρατία για να πιστεύει ο λαός πως είναι η Αριστερά, ενώ δεν είναι.

• Σήμερα πώς βλέπετε τον ρόλο των αριστερών κομμάτων στη Γαλλία;

Προτιμώ μια Αριστερά να κάνει αυτό που μπορεί, παρά μια Δεξιά να κάνει αυτό που θέλει. Το θέμα είναι περίπλοκο και ο λαός πολύ αντιφατικός. Από τη μια θέλει πολύ μεγάλη ελευθερία και από την άλλη ζητάει μεγάλη προστασία. Οπως ξέρουμε, στη Γαλλία η Ακροδεξιά είναι το πρώτο κόμμα κι αυτό είναι επικίνδυνο. Δεν θα πάρει ποτέ την εξουσία γιατί δεν έχει συμμάχους, αλλά χρειάζεται προσοχή. Οι Γάλλοι πρέπει να επαγρυπνούν.

• Πώς βλέπετε τις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της κρίσης; Πιστεύετε ότι η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία θα επηρεάσει και τα άλλα αριστερά κόμματα του ευρωπαϊκού Νότου;

Η Ελλάδα από μόνη της είναι πολύ δύσκολο να πυροδοτήσει αλλαγές, αν όμως κερδίσουν οι Podemos τον Νοέμβριο είναι πολύ πιθανό να δούμε εξελίξεις. Προσωπικά, όμως, είμαι πολύ απογοητευμένος, που η Γαλλία δεν είναι στο πλευρό της Ελλάδας. Περίμενα ότι ο Ολάντ θα άπλωνε το χέρι του στη νέα ελληνική κυβέρνηση. Δυστυχώς δεν το έκανε.

Info:

Απόψε (20.30) ο Ζιλ Βενσάν θα συνομιλήσει με τον δημοσιογράφο Μάκη Προβατά στον «Ιανό» (Σταδίου 24) με αφορμή το νέο του βιβλίο.