Πενήντα ολόκληρα χρόνια προσφοράς και δημιουργίας γιορτάζει το Ιδρυμα Βασίλη Παπαντωνίου, με μια επετειακή έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, που συμπυκνώνει την πολύχρονη πορεία του και δείχνει το όραμα της ιδρύτριάς του, της ακάματης σκηνογράφου και ενδυματολόγου Ιωάννας Παπαντωνίου, για ένα Μουσείο Μόδας.
Το νήμα της αφήγησης υφαίνει τα δύο μεγάλα κεφάλαια της ξεχωριστής αυτής έκθεσης με τίτλο «ΔΙΑΣΜA. Το περίτεχνο πλέγμα του Ιδρύματος Βασίλη Παπαντωνίου». Το πρώτο αφηγείται την ιστορία του ΙΒΠ και καλεί το κοινό να γνωρίσει πτυχές της δράσης του: τα πρώτα του βήματα στο Ναύπλιο στην αυγή της Μεταπολίτευσης και τη δημιουργία ενός πρωτοποριακού μουσείου μέσα από αρχιτεκτονικά σχέδια, μακέτες εκθέσεων, φωτογραφίες, καταλόγους και άλλα αναμνηστικά από τη λειτουργία του. Κι ακόμα τα μηχανήματα καταγραφής εποχής, τα χειρόγραφα ημερολόγια των ερευνητών, τις σπάνιες εκδόσεις του που οι επισκέπτες «ξεφυλλίζουν» με τη βοήθεια εφαρμογής τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), τα ρετρό παιχνίδια, τα έργα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα του, πρώτου στην Ελλάδα, Μουσείου Παιδικής Ηλικίας, τις αφίσες των blockbuster περιοδικών εκθέσεων - όλοι θυμόμαστε τις «Πτυχώσεις» στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Και ασφαλώς και τα πολύτιμα αντικείμενα και ρούχα των συλλογών του, σπάνιες τοπικές φορεσιές και μοναδικά ενδύματα της ελληνικής και διεθνούς μόδας: από το επετειακό τσαντάκι του οίκου Callista έως το ταρτάν αδιάβροχο της Vivienne Westwood κ.ά.
Το δεύτερο μέρος της έκθεσης αναδεικνύει πτυχές του πλέγματος των διαδικασιών, των σχέσεων, των ιδεών που υφαίνονται γύρω από τη σημασία της ένδυσης στις ανθρώπινες κοινωνίες και διαρθρώνεται σε πέντε ενότητες, παρουσιάζοντας όλα όσα χωρούν στο όραμα της Ιωάννας Παπαντωνίου για το αυριανό Μουσείο Μόδας της Ελλάδας:
● Ολόκληρες γκαρνταρόμπες «επώνυμων» ανθρώπων και προσώπων της διπλανής πόρτας, στολές στρατιωτικές, σχολικές, μαγιό εποχής και σύγχρονα κουστούμια από αξέχαστες θεατρικές παραστάσεις αποκαλύπτουν στοιχεία ταυτότητας, ρόλων, κοινωνικών συμβάσεων.
● Χειροτεχνία: Χειροποίητα υφάσματα και ενδύματα, φυσικές πρώτες ύλες, τέχνες και τεχνικές που διδάσκονται στις μέρες μας και εμπνέουν.
● Ο αέρας της αλλαγής: Μια ματιά στην περίφημη εθνική στολή που δημιούργησε η βασίλισσα Αμαλία, τα ρούχα που ενέπνευσαν τη δημιουργία της, αλλά και η στολή της βασίλισσας Ολγας και της Αυλής της, οι ραπτομηχανές που χάριζε στα άπορα κορίτσια, οι κορσέδες και η μόδα στην αυγή του 20ού αιώνα.
● Μοναδικά τεκμήρια για τη μόδα του 20ού και 21ου αιώνα, δημιουργίες της haute couture όπως των Lanvin, Carvin, Mary Quant, Worth, Ευαγγελίδη, Μαυρόπουλου, Τσεκλένη, αλλά και ρούχα prêt-à-porter και fast fashion εικονογραφούν πλευρές του σύνθετου φαινομένου της μόδας.
● Η μόδα μέσα στο περιβάλλον... Πειραματισμοί της σύγχρονης μόδας, ενδύματα από μεταποίηση παλιών φορεμάτων και πουκαμίσων, ρούχα και αξεσουάρ από ανακύκλωση υλικών και παράξενα υφάσματα από τη φλούδα φρούτων αφουγκράζονται την ανησυχία για το περιβάλλον.
Το Ιδρυμα Βασίλη Παπαντωνίου (www.bpf.gr) -πρώην Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα «Β. Παπαντωνίου» (ΠΛΙ)- είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, με έδρα το Ναύπλιο. Είναι έργο ζωής της Ιωάννας Παπαντωνίου και ιδρύθηκε το 1974 από την ίδια στη μνήμη του πατέρα της Βασίλειου. Σκοπός του Ιδρύματος είναι η έρευνα, καταγραφή, μελέτη, διάσωση και διάδοση του νεότερου ελληνικού και παγκόσμιου πολιτισμού εν γένει και σε όλες τις μορφές και τις εκφάνσεις του. Στεγάζεται στην οικία του Β. Παπαντωνίου, που τροποποιήθηκε σε μουσείο το 1981. Την ίδια χρονιά το ΙΒΠ βραβεύτηκε με το European Museum of the Year Award για την έκθεση «Παραγωγή, επεξεργασία και εφαρμογή των φυσικών υφαντικών υλών στην Ελλάδα». Τον Οκτώβριο του 1989 εγκαινίασε στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό Ναυπλίου τον «Σταθμό», το πρώτο Μουσείο Παιδικής Ηλικίας στην Ελλάδα. Το 2013 το Ιδρυμα βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στον ελληνικό πολιτισμό. Οι συλλογές του ΙΒΠ αριθμούν σήμερα 50.000 αντικείμενα, που καλύπτουν όλους τους κλάδους μελέτης του νεότερου ελληνικού πολιτισμού, ενώ πολύτιμα είναι τα αρχεία του με σπάνιο υλικό και η βιβλιοθήκη του που διαθέτει 12.000 τίτλους βιβλίων.
♦ Πληροφορίες: Μουσείο Μπενάκη I Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Αθήνα I 210-3453111. Η εκθεση διαρκεί έως τις 12/1/2025. Ωράριο λειτουργίας: Πέμπτη & Κυριακή: 10.00-18.00, Παρασκευή & Σάββατο: 10.00-22.00. Εισιτήρια: 9 €, 7 €
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας