Το αναστηλωμένο και αποκατεστημένο ανάκτορο του Φιλίππου Β’ της Μακεδονίας, στις Αιγές, αποτέλεσμα της κοπιώδους εργασίας επί δεκαέξι χρόνια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, εγκαινίασε την Παρασκευή που μας πέρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ψυχή της προσπάθειας αυτής η επίτιμη πλέον διευθύντρια αρχαιοτήτων Αγγελική Κοτταρίδη, η οποία αξιοποίησε τα ευρωπαϊκά προγράμματα και με αυτεπιστασία(!) ολοκλήρωσε μια τιτάνια εργασία.
Δεν είπε τίποτα για την αυτεπιστασία ο πρωθυπουργός, δηλαδή για το γεγονός ότι μελέτη, ερμηνεία, αποκατάσταση και ανάδειξη του μνημείου τις έκανε μόνη της μια δημόσια υπηρεσία με 20 εκατομμύρια ευρώ συνολικά και εργασία 70 με 160 ατόμων κατά βάση από την περιοχή. Ο πρωθυπουργός δεν έκανε καμιά ιδιαίτερη αναφορά στην υπηρεσία -με εξαίρεση την κ. Κοτταρίδη- και προτίμησε τις γενικόλογες αναφορές για το μνημείο που «έχει πολιτιστικό και εθνικό χαρακτήρα διότι επιβεβαιώνει την ελληνική διαχρονικότητα της Μακεδονίας στο βάθος των αιώνων». Και είδε μια «επένδυση» σε «σύμπλευση, με την οικονομία και τον τουρισμό. Και εδώ καλούμαστε όλοι μαζί, κράτος, περιφέρεια και δήμοι να βάλουμε ένα εθνικό στοίχημα: να αυξήσουμε, να πολλαπλασιάσουμε, θα έλεγα, την επισκεψιμότητα αυτού του μοναδικού χώρου». (Σημ: Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη απουσίαζε από την τελετή λόγω ασθένειας από Covid).
Το μνημείο
Δεν χρειάζονται πολλά λόγια για την περιγραφή του μνημείου και οι φωτογραφίες δεν μπορούν να δώσουν τις αναλογίες και τα μεγέθη. Η τυπική περιγραφή λέει ότι το ανάκτορο, με έκταση περ. 15.000 τ.μ., θεωρείται το μεγαλύτερο οικοδόμημα της κλασικής Ελλάδας και καταστράφηκε από τους Ρωμαίους τον 2ο π.Χ αι. Το δε μέγα περιστύλιο των Αιγών «με 16 δωρικούς κίονες σε κάθε πλευρά του, εικονοποιεί την έννοια του τετραγώνου και είναι το πρώτο του είδους του. Εχοντας έκταση 4.000 τ.μ., χωρούσε τουλάχιστον 8.000 άτομα και μπορούσε να λειτουργήσει ως τόπος συνάθροισης των Μακεδόνων». Σύμφωνα με τα δεδομένα και τις ταυτίσεις -για τις οποίες μέχρι σήμερα υπάρχουν πάντα και αντιρρήσεις- «το κτίριο άρχισε να κατασκευάζεται στα μέσα του 4ου αι. και είχε ολοκληρωθεί το 336 π.Χ., όταν ο Φίλιππος Β’, στο αποκορύφωμα του εορτασμού της παντοδυναμίας του, δολοφονήθηκε, καθώς έμπαινε στο γειτονικό θέατρο. Στο μεγάλο περιστύλιο του ανακτόρου ανακηρύχθηκε βασιλιάς των Μακεδόνων ο Αλέξανδρος Γ’ (Αρριανός, Αλ. Α. 1.25.1 - 2 ) και ξεκίνησε την πορεία που θα άλλαζε τον κόσμο».
Μετά την οριστική κατάλυση του βασιλείου από τους Ρωμαίους του Μέτελλου, το 148 π.Χ., ό,τι απέμεινε από τη λιθαρπαγή του ανακτόρου, η οποία συνεχίστηκε για αιώνες, αποκαλύφθηκε με την ανασκαφή που ξεκίνησε το 1865 και συνεχίστηκε τον 20ό αιώνα, τη δεκαετία του 1930 και τις δεκαετίες του 1950-1960. Το έργο συντήρησης, στερέωσης, αποκατάστασης και αναστήλωσης του μνημείου πραγματοποιήθηκε από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας με αυτεπιστασία. Διήρκεσε από το 2007 μέχρι το 2023 ως συγχρηματοδοτούμενο έργο διαδοχικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με συνολικό προϋπολογισμό 20.300.000 ευρώ.
Επιστημονικά και διοικητικά υπεύθυνη σε όλες τις φάσεις ήταν η δρ Αγγελική Κοτταρίδη και επιβλέποντες της τελικής φάσης οι: Ολυμπία Φελεκίδου, πολιτικός μηχανικός-αναστηλώτρια, Κική Κηρυττοπούλου, αρχιτέκτων, Εύα Κοντογουλίδου, αρχαιολόγος, Κώστας Τζίμπουλας, συντηρητής αρχαιοτήτων, Γιώργος Κωνσταντινόπουλος, εργατοτεχνίτης.
Με ανακοίνωσή της λίγο μετά τα εγκαίνια η Κυριακή Μάλαμα, βουλευτής Χαλκιδικής και τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία σχολίασε ότι «η γοητεία του μέτρου του Aνακτόρου των Αιγών σκεπάζει τη μικροπολιτική του κυρίου Μητσοτάκη», καθώς ο τελευταίος «έσπευσε σήμερα να εκμεταλλευτεί μικροπολιτικά την ολοκλήρωση των αναστηλωτικών έργων» με στόχο μοναδικό «να θωπεύσει την ακροδεξιά συνιστώσα του κόμματος του, η οποία εσχάτως φαίνεται να δυσφορεί». Η κ. Μαλάμα ψέγει τον πρωθυπουργό γιατί «καλό θα ήταν να έλεγε και μία κουβέντα για τους εκατοντάδες συμβασιούχους αρχαιολόγους και τεχνίτες που εργάστηκαν άοκνα σε συνθήκες επισφάλειας για να λάμψει και πάλι το ανάκτορο και οι οποίοι σήμερα όμως είναι πολύ πιθανόν να παλεύουν με την ανεργία» και υπογραμμίζει την ύπαρξη τεράστιων οργανικών κενών της αρχαιολογικής υπηρεσίας, τα οποία έχουν οδηγήσει πάρα πολλούς αρχαιολογικούς χώρους της Μακεδονίας, λαμπρές άλλοτε πόλεις, στην εγκατάλειψη». Καλεί τέλος τον κ. Μητσοτάκη να «θυμάται σε κάθε περίσταση την κατάληξη που είχε η προσπάθεια της κυβέρνησης του κυρίου Σαμαρά να εκμεταλλευτεί μικροπολιτικά το αρχαιολογικό έργο στην Αμφίπολη».
Και φυσικά υπάρχει πάντα το θέμα με τη μετατροπή των μεγάλων μουσείων της χώρας σε ΝΠΔΔ -δηλαδή με διοικήσεις έξω από την υπηρεσιακή εξέλιξη του προσωπικού της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας- καθώς σύμφωνα με πληροφορίες αυτή είναι η μοίρα και του αρχαιολογικού χώρου της Βεργίνας (τύμβος, νεκρόπολη, θέατρο, ανάκτορο). Για να υπάρχει και ένα μέτρο σύγκρισης για όσα το «κακό» Δημόσιο και οι υπηρεσίες του πετυχαίνουν σημειώνουμε ότι τα 20 εκατομμύρια που κόστισε η αναστηλωτική εργασία στο ανάκτορο είναι το 20% των χρημάτων που πήρε ο εργολάβος στο Μετρό Θεσσαλονίκης μέσα σε 18 μήνες απλώς για... να μην κάνει τίποτα(ή επειδή δεν έκανε τίποτα λόγω κυβερνητικής ευθύνης).
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας