Η «δυσαρέσκεια» της UNESCO για την Ακρόπολη και το Ταμείο Ανάκαμψης

Για τις νέες παρεμβάσεις που προβλέπει το, ενταγμένο στα πρώτα 12 έργα του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, 11ο εγκεκριμένο σχέδιο «Αποκατάστασης-Συντήρησης-Ανάδειξης μνημείων Ακρόπολης Αθηνών» δεν έχει κατά τα φαινόμενα αναζητηθεί η UNESCO, η οποία, σύμφωνα με ρεπορτάζ Αμερικανού δημοσιογράφου στο PBS, είναι ήδη «δυσαρεστημένη» με τις, έως εδώ, τσιμεντένιες διαστρώσεις στο εμβληματικό Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Δυσχερή καθιστούν, ως προς το θέμα των παρεμβάσεων στην Ακρόπολη, τη θέση του υπουργείου Πολιτισμού, της ίδιας της υπουργού Λίνας Μενδώνη και -λόγω της εμβληματικότητας του μνημείου- συνολικά της κυβέρνησης Μητσοτάκη δύο νέα στοιχεία που συνδυασμένα συνιστούν στο... τέλος της μέρας ένα οξύμωρο: α) το ρεπορτάζ του Αμερικανού δημοσιογράφου Μάλκολμ Μπράμπαντ στο PBS (την Υπηρεσία Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης των ΗΠΑ), σύμφωνα με το οποίο η UNESCO είναι δυσαρεστημένη με τις, έως εδώ, τσιμεντένιες διαστρώσεις στην Ακρόπολη για τον επιπλέον λόγο ότι δεν ενημερώθηκε γι' αυτές, παρότι πρόκειται για Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, β) η υπουργική ευφορία από το γεγονός ότι στα πρώτα 12 έργα του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0», τα τεχνικά δελτία των οποίων έχουν εγκριθεί από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη ώστε να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, το 11ο στη σειρά εγκεκριμένο έργο, με προϋπολογισμό 10 εκατομμύρια ευρώ, φέρει τον τίτλο «Αποκατάσταση-Συντήρηση -Ανάδειξη μνημείων Ακρόπολης Αθηνών» και αφορά την «ολοκλήρωση της αποκατάστασης μνημείων της Ακρόπολης για τη συντήρηση του μνημείου κατά της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών αποκατάστασης του Παρθενώνα και των τειχών, της συντήρησης συγκεκριμένων τμημάτων του μνημείου, της ενοποίησης και σταθεροποίησης των πετρωμάτων και των εργασιών βελτίωσης για την πρόσβαση των επισκεπτών».

Και θα αναρωτηθεί κάποιος πού είναι το οξύμωρο. Να θυμίσουμε λοιπόν ότι στις 18 Ιουνίου η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της τομεάρχη Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ Σίας Αναγνωστοπούλου με θέμα «Τήρηση των δεσμεύσεων προς την UNESCO από το υπουργείο Πολιτισμού κατά την πρόσφατη "ανάπλαση" της Ακρόπολης», είχε διαβεβαιώσει ότι «σε όλα τα έργα που υλοποιούνται στο μνημείο έχουν τηρηθεί και τηρούνται από τη χώρα μας όλες οι δεσμεύσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO».

Είχε ακόμα πει ότι «οι εργασίες για τη διαμόρφωση των διαδρομών στην Ακρόπολη για άτομα ΑμεΑ και εμποδιζόμενα άτομα, καθώς και η τοποθέτηση του ανελκυστήρα πλαγιάς θεωρούνται έργα μικρής κλίμακας» και ότι «στη Δήλωση Εξέχουσας Οικουμενικής Αξίας (Statement of Universal Value), που υπέβαλε το 2013 η χώρα μας στην UNESCO για την Ακρόπολη, και η οποία εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2015, περιλαμβάνονται οι εργασίες που έγιναν και γίνονται, και μάλιστα με σαφή αναφορά στα έργα προσβασιμότητας για εμποδιζόμενα άτομα». Είχε, τέλος, προσθέσει ότι «οι τσιμεντένιες διαδρομές του αείμνηστου Γιάννη Τραυλού προϋπήρχαν της ένταξης της Ακρόπολης στα μνημεία UNESCO. Οι διαδρομές σήμερα αποτελούν επανάληψη των παλαιών με καλύτερο υλικό». Δύο μήνες νωρίτερα όμως, σε διάλεξη με θέμα «Ανεβαίνοντας στην Ακρόπολη» που είχε δώσει ο Μανόλης Κορρές είχε διευκρινίσει για τις «διαδρομές ΑμεΑ» πως τελικώς δεν έγιναν «για να εξυπηρετήσουν ειδικά τα ΑμεΑ», αλλά «για να αποκατασταθεί η κανονική μορφή και αυτού του μνημείου στην Ακρόπολη».

Ολα αυτά σε συνδυασμό με το έργο που εντάχθηκε προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης καθιστούν σαφές ότι δεν μιλάμε πλέον για «έργα μικρής κλίμακας», πολλώ δε μάλλον για έργα που αφορούν πλέον μόνον τη διευκόλυνση «προσβασιμότητας για εμποδιζόμενα άτομα».

Για ποια έργα μιλάμε λοιπόν; Σύμφωνα με πληροφορίες, το τεχνικό δελτίο του έργου «Αποκατάσταση-Συντήρηση-Ανάδειξη μνημείων Ακρόπολης Αθηνών» περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: α) εργασίες αναστήλωσης στον Παρθενώνα και στα τείχη, συντήρησης σε όλα τα μνημεία της Ακρόπολης, τεκμηρίωσης με συμβατικά και ψηφιακά μέσα, καταγραφής διάσπαρτων αρχιτεκτονικών μελών κ.ά., β)τοπογραφική και φωτογραμμετρική αποτύπωση τμημάτων του Παρθενώνα και παραγωγή 3D μοντέλων αρχιτεκτονικών μελών, γ) εργασίες στερέωσης βραχωδών μαζών στη βόρεια κλιτύ της Ακρόπολης, και δ) την αναμόρφωση της κύριας πρόσβασης των επισκεπτών προς τον αρχαιολογικό χώρο.

Αν ισχύουν όμως όσα έγραψε ο Μπράμπαντ στο PBS και επιβεβαίωσε η διευθύντρια του δικτύου, Τζούντι Γούντραφ, ότι δηλαδή, σύμφωνα με τις πληροφορίες τους, η UNESCO επιθυμεί «οι ελληνικές αρχές να σταματήσουν τις παρεμβάσεις στο εμβληματικό μνημείο», μέχρι τουλάχιστον να ενημερωθεί και «να γίνουν οι κατάλληλες διαβουλεύσεις», κι ακόμα ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός «ανησυχεί για το γεγονός πως έπρεπε να μάθει για τις τροποποιήσεις από επικριτές, αντί από το ελληνικό κράτος», τότε πιθανότατα η μεγάλη διεύρυνση του έργου και η ένταξή του πλέον στα προς χρηματοδότηση έργα του Ταμείου Ανάκαμψης θα... διευρύνουν και τη δυσαρέσκεια της UNESCO. Εκτός και αν το υπουργείο Πολιτισμού έχει στόχο να ενημερώσει τον Οργανισμό για τις μελέτες και τα έργα στο πλαίσιο των νέων παρεμβάσεων στο εμβληματικό μνημείο. Αλλά μάλλον θα έπρεπε να το έχει ήδη κάνει.