«Kάποτε ο κόσμος μάς έψαχνε. Τώρα είμαστε στο κέντρο του πάρκου, όπου έρχονται άνθρωποι που δεν αγαπούν ή δεν γνωρίζουν καν τη σύγχρονη τέχνη». Η Ντάσα Ζούκοβα, η 34χρονη κοσμική συλλέκτης τέχνη, και, το κυριότερο, σύζυγος του Ρομάν Αμπράμοβιτς, ενός από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, έχει βαλθεί από το 2008 να κάνει τη Μόσχα πρωτεύουσα της τέχνης.
Τότε ήταν που ίδρυσε το Garage, ένα κέντρο για τον σύγχρονο πολιτισμό, και το στέγασε αρχικά σε ένα γκαράζ λεωφορείων του 1920, σε απόμακρη βιομηχανική γειτονιά, έργο του περίφημου κονστρουκτιβιστή ζωγράφου και αρχιτέκτονα Κονσταντίν Μελνίκοφ.
Το Garage, όμως, υποδέχεται από την Παρασκευή τους Μοσχοβίτες στη νέα του στέγη, στην καρδιά του λαϊκού Πάρκου Γκόρκι, το οποίο, έπειτα από μια μεγάλη περίοδο παρακμής εκσυγχρονίζεται και προσπαθεί να ξανατραβήξει τη μεσαία τάξη. Το μουσείο της Ζούκοβα είναι μεγάλο προσόν, οι τουρίστες τουλάχιστον να ‘ναι καλά, και η τεράστια προβολή που πήρε στα διεθνή ΜΜΕ σίγουρα θα το εντάσσουν στις διαδρομές τους στη Μόσχα.
Για μια ακόμα φορά η Ζούκοβα χρησιμοποίησε ένα παλιό, ιστορικό κτίριο, που κατέρρεε και ερειπωνόταν. Την περίφημη και πολύ δημοφιλή στη σοβιετική περίοδο (κυρίως τη δεκαετία του ‘70) Vremena Goda («Εστιατόριο των Εποχών του Χρόνου»), σχεδιασμένη να χωράει 1.200 πελάτες. Και την παρέδωσε στα χέρια του καλύτερου, του Ολλανδού αρχιτέκτονα Ρεμ Κούλχαας, που όταν την πρωτοεπισκέφτηκε δήλωσε: «Επικρατεί η απόλυτη αναρχία». Οταν όμως στρώθηκε στη δουλειά, μέχρι κι ένα πτώμα βρήκε στα χαλάσματα.
Καθόλου, πάντως, δεν σκέφτηκε να την εξαφανίσει. Το αντίθετο. «Αποφάσισα να μην αποκαταστήσω το κτίριο, αλλά να διατηρήσω την αποσύνθεσή του», είπε στη διάρκεια των εγκαινίων. Οσο λαμπρά και μοντέρνα να φαίνονται στη μακέτα και στις φωτογραφίες τα 5.400 τ.μ. του χώρου, το Garage δεν είναι παρά «μια αντίκα κλεισμένη μέσα σε μια βιτρίνα», όπως έγραψε η Guardian.
Είναι φανερά παντού τα ίχνη του παρελθόντος, στρώσεις από φθαρμένα σοβιετικά πλακάκια και τούβλα. «Δεν χρειάστηκε να εφεύρουμε νέες, εντυπωσιακές φόρμες. Θα μπορούσατε να πείτε ότι προσπαθήσαμε πεισματάρικα να είμαστε παλιομοδίτες», εξήγησε ο Κούλχαας. «Ενώ η προστασία της υπάρχουσας αρχιτεκτονικής των πόλεων έχει γίνει πια αναγκαιότητα, δεν δίνουμε την προσοχή που χρειάζεται στην περίοδο 1960-1980.
Η πιο ανώνυμη και απρόσωπη αρχιτεκτονική, που ξεπήδησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο, έχει λίγους οπαδούς και σχεδόν κανένα υποστηρικτή. Γι’ αυτό δουλέψαμε με μεγάλη χαρά, για να μετατρέψουμε το σχεδόν κατεστραμμένο “Βρεμενά Γκόντα” στο νέο σπίτι του Garage».
O Ρεμ Κούλχαας πρόσφατα έκανε κάτι ανάλογο και στο Μιλάνο, μετέτρεψε ένα αποστακτήριο σε γκαλερί για τη Μιούτσια Πράντα. Στη Μόσχα, όμως, βρήκε κάτι παραπάνω: την ίδια πολύτιμη αίσθηση που είχε όταν την πρωτοεπισκέφτηκε τη δεκαετία του ‘60, τότε που δούλευε σαν δημοσιογράφος. «Η αρχιτεκτονική της δεν ήταν θέμα φόρμας, αλλά ένα πανίσχυρο εργαλείο για μια νέα οργάνωση της ζωής: από τη δομή της πόλης μέχρι τη δομή της οικογένειας. Είχε κάτι τρομερά γενναιόδωρο η σοβιετική αρχιτεκτονική, υποδεχόταν τον κόσμο με έναν τρόπο που έχουμε ξεχάσει».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας