Με αφορμή το «Κουτσό» του Κανιάρη

Εξι ανδρείκελα χωρίς κεφάλι δίπλα σε βαλίτσες και σε ένα κλουβί στέκονται γύρω από το παιδικό παιχνίδι κουτσό, ζωγραφισμένο στο δάπεδο με κιμωλία. Η ιστορική εγκατάσταση «Κουτσό», που ο Βλάσης Κανιάρης δημιούργησε το 1974, αμέσως μετά την άφιξή του από το Βερολίνο, εκφράζοντας την υπαρξιακή αγωνία του ξεριζωμού και της μετανάστευσης, εκτίθεται αυτόν τον καιρό στον πολυχώρο της Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών (με την ευγενική παραχώρηση του ΕΜΣΤ).

Επίκαιρη όσο ποτέ, καθώς παρουσιάζει εκπληκτικές αναλογίες με την κατάσταση που επικρατεί στις μέρες μας στην Ελλάδα, η εγκατάσταση του Κανιάρη δίνει αφορμή σε πέντε σύγχρονους καλλιτέχνες να πιάσουν τον μίτο της και να δημιουργήσουν νέα έργα με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ του Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

Η έκθεση «Renaissance Stories», σε επιμέλεια του ιστορικού Τέχνης Δημήτρη Παλαιοκρασσά, αποτελεί μεταφορική επαναφήγηση της προσωπικής ιστορίας του Κανιάρη μέσα από το πρίσμα της σημερινής Ελλάδας. Πολλές τέτοιες ιστορίες ξετυλίγονται καθημερινά στους δρόμους της Αθήνας της κρίσης και οι καλλιτέχνες γίνονται σιωπηλοί μάρτυρες των δεινών, αλλά και της αισιοδοξίας και της υπέρβασης. Είναι ιστορίες επιβεβαίωσης της αστείρευτης ικανότητας του ανθρώπου για επιβίωση.

■ Ετσι, η Δήμητρα Βάμιαλη στην εγκατάσταση «Summerestimated (sometimes the wind blows cold)» αφηγείται μια ιστορία στην παραλία με αλληλουχία συναισθημάτων από τη γαλήνη, στη δυσπιστία, στον τρόμο, στην παραλυτική αδυναμία μπροστά στο κακό και, τέλος, την ανακούφιση της σωτηρίας. Μια μεταφορική εικόνα της ελληνικής κοινωνίας με τις τωρινές δοκιμασίες και τα βάσανά της, ενώ πασχίζει να ορθοποδήσει.

■ Ο Κώστας Ιωαννίδης έχει κάνει μια ηχητική εγκατάσταση με παράλληλη προβολή βίντεο («Για Πάντα»). Χρησιμοποιεί μια σχεδόν εξαφανισμένη ελληνική σφυριχτή γλώσσα κι έναν διάλογο από μια ιστορία του Μπόρχες, που αναφέρεται στον περίφημο σκανδιναβικό μύθο του Ζίγκουρντ και της Μπρουνχίλντε, προκειμένου να θέσει το ζήτημα της απώλειας μέσω της λησμονιάς.

■ Η «Ελένη» της Μάρως Μιχαλακάκου είναι ένα τρισδιάστατο γλυπτό, ένα απόκοσμο πλάσμα που μοιάζει να πολεμά για την επιβίωσή του, καθώς κρέμεται από γδαρμένες βελούδινες λωρίδες. Φαίνεται η ένταση ενός όντος με πλήρη επίγνωση της κατάστασής του, αλλά σε απόγνωση, που γαντζώνεται από τα τελευταία ράκη ελπίδας.

■ Ο Σάββας Χριστοδουλίδης είναι αλχημιστής στη συνένωση τυχαίων αντικειμένων. Αυτή τη φορά για το έργο του «Proposal for a monument (For a new Doric order)» επέλεξε μια κολόνα από βιτρίνα καταστήματος, που έκλεισε εξαιτίας της κρίσης, και την έβαλε να ισορροπήσει πάνω σε τεντωμένο σκοινί. Σε ένα διττό παιχνίδι, το αντικείμενο είναι ένα μελαγχολικό σύμβολο της ύφεσης ή και μια αναφορά στη δωρική κολόνα, σύμβολο της αρχαίας ελληνικής δόξας. Ή ακόμα και μια αισιόδοξη υπενθύμιση του τι είμαστε ικανοί να πετύχουμε.

■ Μια πληθωρική, αιωρούμενη φάλαινα έκανε ο Αλέξανδρος Ψυχούλης, με σημείο αφετηρίας τα καλλιτεχνικά σχέδια ενός υπαρκτού προσώπου, μιας κοπέλας ονόματι Ζωή. Το έργο με τίτλο «Ο οίκτος είναι μια μορφή ευτυχίας» κοσμείται με μαστούς, μια αναφορά στο πολύμαστο άγαλμα της Εφέσιας Αρτέμιδος. Ενα κήτος, που το πελώριο εκτόπισμά του απηχεί το δυσβάσταχτο φορτίο των βασάνων που επισωρεύονται στην πλάτη της ελληνικής κοινωνίας.

Info:

Πολυχώρος Πειραιώς 260, κτίριο Α’. Διάρκεια έκθεσης μέχρι τις 24 Ιουλίου. Ωρες λειτουργίας Δευτέρα-Κυριακή: 19.00-23.00. Είσοδος ελεύθερη.